© Matti Van Vaerenbergh
25/03/2020,

(Her)bestemming Berlijn: klimmen op de muren van Ostbloc Boulderhalle, 30 jaar nadat de Muur viel

LICHTENBERG – In de Oost-Berlijnse wijk Lichtenberg wordt er nog elke dag op en over muren geklommen. Niet meer over de Berlijnse Muur zoals tot dertig jaar geleden, maar op de klimmuren in de Ostbloc Boulderhalle. Net zoals het kasteel Hohenschönhausen zijn vele gebouwen in deze wijk nog in volle renovatie en niet toegankelijk voor het publiek. De klimhal daarentegen is een populaire bestemming in het stadsdeel, net zoals een bezoek aan de voormalige Stasi-gevangenis.

Hoe verlaten de Oost-Berlijnse wijk Lichtenberg lijkt, zo druk de Ostbloc Boulderhalle is. Dit klimpark van ongeveer duizend vierkante meter ligt op het verder verlaten Klingenberg-industrieterrein langs de Spree.

In het midden van de 20ste eeuw richtte apotheker Paul Mendelssohn-Bartholdy daar een fabriek op, gespecialiseerd in de productie van aniline. Dit is een chemische basisgrondstof die onder andere terug te vinden is in blauwe kleurstof. 

Door succes breidde de fabriek uit naar de aangrenzende gebouwen. Het administratie- en productiegebouw zijn daarvan de oudste, en het laboratoriumgebouw van drie verdiepingen is een goed voorbeeld van technologische ontwikkeling op het gebied van industriële architectuur.

Kleurrijk klauteren in Ostbloc
Sinds 2010 doet een van die gebouwen dienst als klimhal: de Ostbloc Boulderhalle. Jakob Hoppstock en Lutz Schneider houden deze al jaren met succes open. Enkele elementen van het oude fabrieksgebouw zijn nog duidelijk terug te vinden, zoals de ramen, de balken en een paar katrollen die hier en daar aan het plafond hangen.

De klimhal is geschikt voor elk level van ervaring: van de beginnende klimmer tot de geoefende professional. Door het consequente kleurenconcept en de duidelijke markeringen is het makkelijk om te begrijpen welk traject je moet volgen. 

Ook worden er regelmatig klimwedstrijden georganiseerd in de klimhal. De Ostbloc-Cup kan elk jaar op veel nationale, maar ook internationale belangstelling rekenen.

https://www.instagram.com/p/BcNsRXHBDrR/

Wij hebben ons niet gewaagd aan een klimavontuur, maar gingen wel een kijkje nemen.

Het kasteel Hohenschönhausen: a never-ending work in progress

Het kasteel Hohenschönhausen ligt vlak naast de Hauptstraße, in het drukkere deel van Lichtenberg. © Dimke Baessens

Het kasteel Hohenschönhausen is een ander verhaal. Dit gebouw heeft een enorm lange geschiedenis en is opgenomen in het erfgoedregister van Berlijn. 

De geschiedenis van het kasteel Hohenschönhausen begint in de 13de eeuw, wanneer het gebied rond het kasteel vermoedelijk een boerderij was waar de familie Schulzen woonde. Van het gebouw zoals we het nu kennen, was toen nog geen sprake. Dat kwam er pas twee eeuwen later wanneer de adellijke familie von Röbel het pand bouwde.

Schloss Hohenschönhausen, ets door Otto Hennig uit 1920, Culturawiki
(CC BY-SA 3.0)

Door de eeuwen heen passeerden er veel verschillende eigenaars. De uitvinder en ondernemer Paul Schmidt, die zich vooral bezighield met het zoeken van nieuwe aandrijftechnieken, was de laatste particuliere eigenaar vooraleer het kasteel eigendom werd van Berlijn zelf in 1930. 

Van huis naar ziekenhuis
Tussen 1945 en 1989 werden er veel baby’s geboren in het kasteel Hohenschönhausen, want het gebouw deed dienst als ziekenhuis waarvan vooral de kraamkliniek erg bekend was. Naar schatting werden er hier ongeveer 10.000 kinderen geboren die de bijnaam ‘Schloßkinder’ kregen, ofwel ‘kasteelkinderen’. 

Een vijftal jaar later, in 1994, wilde de stad Berlijn het huis ombouwen tot een museum. Het museum zou de lokale geschiedenis tentoonstellen, maar jammer genoeg ging dit plan niet door omwille van financiële problemen. 

Verbouwen, verbouwen en nog eens verbouwen
De jaren nadien stonden vooral in het teken van verbouwingen en renovaties. Onder andere het dak werd grondig onder handen genomen. Ook kreeg het kasteel en de omliggende grond in 2008 een nieuwe eigenaar, de Förderverein Schloss Hohenschönhausen e.V., dat in 1998 werd opgericht. 

De Förderverein Schloss Hohenschönhausen e.V. organiseerde regelmatig verschillende evenementen in het gebouw: van tentoonstellingen tot concerten en lezingen.

https://www.instagram.com/p/BqKfP83l_II/?utm_source=ig_embed

 

https://www.instagram.com/p/BtTn1Q0n4MZ/

https://www.instagram.com/p/By0UF0-IV1b/

Op dit moment is het kasteel Hohenschönhausen opnieuw in volle renovatie. Het gelijkvloers moet een feestzaal worden, de tweede verdieping zal vier zalen krijgen voor andere evenementen en ook tentoonstellingen. Tot slot wordt de bovenste verdieping een plaats om kunstevenementen en tentoonstellingen te organiseren. Wanneer de werken klaar zullen zijn, weten we nog niet, maar zo te zien is er wel nog wat werk aan.

Benieuwd naar wat er nog allemaal te ontdekken valt in Lichtenberg? Deze Storymap brengt je tot bij verschillende leuke hotspots.

Tekst: Dimke Baessens en Matti Van Vaerenbergh, foto’s: © Dimke Baessens en Matti Van Vaerenbergh, Creative commons: Culturawiki (CC BY-SA 3.0)