22/05/2020

Ramadan in lockdown

Hoe ervaren moslimjongeren deze bijzondere vastenperiode? Normaal beleven ze de ramadan dicht bij de moskee en hun familie. Nu bieden moskeeën online lezingen aan en openbare liefdadigheidsorganisaties zoeken alternatieven. Studenten Yassine Abdellati, Inas Djelloul en Sanae Llouh delen deze speciale belevenis.

1. Yassine Abdellati: ‘Het familiegevoel is minder’ 

De 21-jarige Yassine Abdellati  is bestuurslid van de studentenvereniging Mahara, een islamitisch geïnspireerde studentenvereniging verbonden aan de Universiteit van Antwerpen. Hij studeert Toegepaste Ingenieurswetenschappen Bouwkunde in Antwerpen.

Yassine was 10 jaar toen hij voor het eerst een dag of twee deelnam aan de vastenperiode. Vanaf zijn 14 jaar focust hij zich een hele maand op de ramadan.

Invloed lockdown 

Normaal nodigt Yassines gezin elke week vrienden of familie uit of worden ze zelf bij hen verwacht. ‘Nu zitten we thuis met het gezin’, zegt hij. De focus op zijn geloof, de islam, ligt hoger omdat hij niet met vrienden mag afspraken. Hierdoor heeft hij minder last van verleidingen.

Vorige jaren ging hij ‘s avonds bidden in de moskee. Dat is voor hem een hele beleving. ‘Dan hebben we een gezellige avond met vrienden en familie en delen we verhalen met elkaar. Dat familiegevoel is nu minder aanwezig.’

Die kleine dingen mist Yassine. Daarnaast ziet hij een groot voordeel in de lockdown. ‘Omdat ik een hele dag thuis zit, kan ik mijn tijd nuttig besteden’, legt Yassine uit. Deze kostbare tijd gebruikt hij om te studeren voor zijn aankomende examens. 

Door de lockdown studeert Yassine thuis ©Yassine Abdellati

Zijn concentratieniveau ligt lager door de lockdown. ‘Ik ben een student die gewoon is om naar de bibliotheek te gaan en daar een hele dag te studeren. Thuis werken is moeilijker.’

Online lezingen

Omdat Yassine ‘s avonds en met het nachtgebed niet naar de moskee kan om te bidden, probeert hij dat thuis zelf of met zijn gezin. 

‘Niemand heeft daar ervaring mee dus we zoeken allemaal onze eigen weg’

Sinds het begin van de ramadan bieden moskeeën online lezingen aan als ondersteuning. ‘Daar krijg je uitleg over hoe je de ramadan thuis maximaal kan benutten. Imams vertellen dat we de lockdown niet moeten zien als een beperking, maar als een zegen,’ vertelt Yassine.

‘We hebben onszelf kunnen verbreden op dat vlak’ 

Yassine merkt dat het coronavirus een invloed heeft op de lezingen. ‘Het zijn interessante lezingen. De imams proberen het coronavirus en de lockdown te betrekken’, zegt hij. Daarnaast geven vooral jonge imams lezingen omdat zij op digitaal vlak makkelijker hun weg vinden dan oudere. ‘Het is bovendien handig dat je de lezing op elk moment van de dag kan bekijken.’

Contact houden

Yassine heeft geluk dat zijn grootouders in dezelfde straat wonen. ‘We staan allebei langs een kant van de straat en babbelen of wuiven naar elkaar’, legt hij uit. Af en toe deed Yassine voor hen inkopen omdat oudere mensen een groter risico lopen om besmet te raken met het coronavirus. ‘De doos inkopen voor mijn grootouders leg ik in hun gang en dan ben ik terug weg.’ 

Andere familie ziet hij op straat met de nodige afstand. Hierdoor groeten ze elkaar niet meer. ‘In het begin was dat een grote aanpassing’, zegt Yassine. 

‘We zijn een cultuur van knuffelen en handen geven’ 

Liefdadigheidsacties

Ook Yassine probeert het beste te maken van de ramadan. Hij doet dat met zijn studentenvereniging Mahara op een bijzondere manier. De studenten zetten de online actie ramadanvanuitmijnkot op poten om mensen tijdens de ramadan te steunen. Ze zamelen geld in om iftarboxen samen te stellen voor hulpbehoevende in asielcentra. De box bestaat uit pasta, eieren, groenten, melk, koffie, fruitsap en zoetigheid zoals chocolade. Op die manier kan iedereen genieten van de iftar, dat is de eerste maaltijd na zonsondergang.

‘Wij komen fysiek samen om de dozen samen te stellen, maar we zorgen voor de nodige afstand, mondmaskers en handschoenen. De donaties en de marketing verlopen online.’

Samen met zijn medestudenten verdeelt Yassine de boxen ©Yassine Abdellati

Ook doorheen het jaar organiseert Mahara evenementen. Speciaal voor de ramadan gaf ze al drie lezingen. ‘Normaal worden deze op de universiteit georganiseerd. Omdat dit niet gaat, organiseren we ze online. Sprekers wereldwijd maken tijd om studenten, moslims, niet-moslims aan te spreken met een levensles in deze periode’, legt Yassine uit.

Yassine volgt online lezingen ©Yassine Abdellati

Het Suikerfeest

‘Normaal komen we met de familie bij mijn grootouders samen. Daar zitten we een hele dag en babbelen we met elkaar.’ Dit jaar viert Yassine het Suikerfeest in een beperkte kring. ‘We zullen met meer mensen videobellen om ze een fijn Suikerfeest te wensen.’

2. Inas Djelloul: ‘Vorig jaar vastte ik zes dagen extra’

De 20 jarige Inas Djelloul studeert handelsingenieur aan de Vrije Universiteit Brussel. Sinds haar 11 jaar neemt ze deel aan de ramadan. Meisjes moeten verplicht meedoen vanaf hun eerste menstruatie. Voor Inas is de ramadan een soort reiniging op zowel mentaal als fysiek vlak. ‘Na de ramadan voel ik me altijd gezonder.’ Het hongergevoel stoort haar niet. ‘Dan besef ik pas dat er mensen zijn die dagelijks zo leven.’

‘Na de ramadan voel ik me altijd echt gezonder’ ©Inas Djelloul

Invloed lockdown

Inas verblijft op haar kot in Brussel zodat ze zich kan focussen op haar schoolwerk. In normale omstandigheden helpt het vasten met het studeren. ‘Het brengt structuur in mijn dag’, zegt ze. De lockdown is een struikelblok voor het blokken. ‘Nu gaat het precies niet. De dagen gaan trager en ik neem veel pauzes. Het gaat bij iedereen traag en dat geeft me een beetje comfort.’

Inas plande om deze ramadan regelmatig naar de moskee te gaan. ‘Ik had het gevoel dat ik daar nood aan had.’ Dat ze dit jaar niet kan gaan is een groot verschil. ‘Naar de moskee gaan tijdens de ramadan is echt een mooi gevoel en dat is ineens weg. Het maakt niet uit of je kan bidden of niet, of je blank of zwart bent, het maakt niet uit wie je bent. Als je naar de moskee gaat word je met open armen ontvangen.’

Als Inas een dipje heeft tijdens de ramadan zet ze de koran op. ‘Het geeft me een bevestiging dat alles in orde komt. Jouw leven is gewoon een mix van ups en downs en dit is even een down maar er komt sowieso een up. Recitaties van de koran vind ik rustgevend.’

De lockdown haalt de ramadan overhoop, maar dat houdt Inas niet tegen om ook de positieve kanten te bekijken. ‘Ik ben niet het type dat tijdens de ramadan met mensen samenkomt.‘ Volgens haar is het familiegevoel verbeterd. ‘Ik denk dat dat komt omdat we echt op elkaar zaten. Tijdens de ramadan moet je jouw betere beentje voorzetten, dus je kan geen irritaties op elkaar uitwerken. Aardig zijn tegen elkaar is belangrijk,’ zegt ze.

‘Je kan geen irritaties op elkaar uitwerken’

‘Ik denk dat Allah alleen maar challenges geeft aan personen die dit aankunnen. Ik geloof oprecht dat dit een moeilijke periode is voor ons allemaal, maar wij zijn hier ingezet omdat we dat aankunnen. Dus we komen er allemaal gewoon weer uit.’

Contact houden

Nu Inas terug op kot zit houdt ze contact met haar familie via FaceTime. ‘Eergisteren bracht ik de iftar voor de eerste keer alleen door. Mijn familie belde me en legde de gsm op tafel’, zegt Inas. Toch is dit niet altijd nodig voor haar. Ze houdt niet van digitaal contact. ‘De iftar-maaltijd is een moment voor jezelf omdat je de vasten verbreekt op jouw gemak. FaceTime vind ik niet leuk omdat ik hen dan alleen maar meer mis.’

Liefdadigheidsacties

Tijdens de ramadan probeert Inas zo veel mogelijk mensen te helpen. ‘Het was moeilijker om manieren te vinden om anderen toch te kunnen helpen.’ Uiteindelijk vond ze met haar studentenvereniging een oplossing . ‘We delen voedselpakketten uit aan minderbedeelden en geven cadeautjes aan kinderen voor het Suikerfeest.’ Dit project zetten ze door gedurende het hele jaar. 

Het Suikerfeest

Als extra goede daad vasten sommige moslims nog zes dagen verder na de ramadan. Ook Inas probeert dit af en toe. Dit jaar doet ze niet mee omdat ze zich 100 procent wil focussen op de examens. Normaal viert ze het Suikerfeest met haar familie, maar ze besloot om dit jaar op kot te blijven.

‘Ik ga mijn familie niet zien tot juli’

3. Sanae Llouh: ‘Focussen op school is moeilijk’

Sanae Llouh is 19 jaar en woont in Antwerpen. Ze studeert voor leerkracht secundair onderwijs aan de Karel de Grote Hogeschool in Antwerpen. Sanae deed zes keer mee met de ramadan. ‘Toen ik hoorde dat ik de ramadan in quarantaine moest doorbrengen, vond ik dat jammer. We verbreken de vasten vaak met andere families en dat kan nu niet’, zegt ze.

Invloed lockdown 

Mijn geloof is altijd aanwezig in mijn leven, maar tijdens de ramadan komt het geloof sterker aan bod. ‘Het is een houvast om moeilijke periodes door te komen.’ Ook deze quarantaine ziet Sanae de ramadan als een houvast.

Het schoolgebeuren is voor haar stresserend in de lockdown. ‘Ik studeer harder  ’s nachts dan overdag. De combinatie van ramadan, lockdown en school is zwaar.’

‘Bij een dipje neem ik een frisse neus of ga ik fietsen of wandelen. Lezen helpt me ook.’

Contact houden

Sanae houdt contact met haar familieleden via de sociale media. ‘Ik probeer daar voldoening uit te halen omdat de ramadan een warme periode is waarin je normaal regelmatig contact legt met anderen.’

‘Ik zit in quarantaine met mijn ouders, broer, jongere en oudere zus’ ©Sanae Llouh

Liefdadigheidsacties

Ook Sanae probeert goede daden te verrichten tijdens de ramadan. ‘Ik stuur bijvoorbeeld brieven naar vriendinnen en nichten en waar ik tijd insteek. Een portie hartjes, virtuele knuffels en tekeningen komen hun weg op.’

Het Suikerfeest

Het Suikerfeest begint ‘s morgens met een uitgebreid ontbijt. ‘Het is een warme dag. We proberen bij elk gezin en elke vriendenkring langs te gaan. Onze cadeautjes bestellen we op tijd. Zeker nu de post het druk heeft door door de lockdown.’

 

Tekst: Fien Engelen en Sarah Moens, foto’s: ©Yassine Abdellati, ©Inas Djelloul en ©Sanae Llouh en Ahmed Aqtai via Pexels.