De boerenprotesten zijn ondertussen een maand bezig. Afgelopen maandag werd er met eieren gesmeten, geraakten drie agenten gewond en werden zelfs politiebarricades doorbroken. Grootschalige protesten zijn niets nieuws voor ons Belgenlandje. Hieronder lijst onze 21bis-reporter Arne Verboven er drie op.

1. De Witte Mars (1996)

Op 20 oktober 1996 liepen er 300.000 mensen door de straten van Brussel. Zij protesteerden naar aanleiding van de zaak Dutroux. Het protest richtte zich tegen wanpraktijken in het gerecht, en ook de kromme relatie tussen de toenmalige rijkswacht en de politie werd aan de kaak gesteld.

Er werd opgeroepen om zonder spandoeken en politieke slogans te protesteren. ‘Wit zal ons symbool zijn, het symbool van onze beschadigde en vermoorde kinderen, van de verraden onschuld, maar ook van de geweldloosheid’, aldus de ouders van de verdwenen kinderen in een persbericht.

In 1997 werd het Witte Kinderbos aangeplant ter nagedachtenis van de vermoorde kinderen. Nooit eerder kwamen er in België meer mensen op straat, behalve bij de vredesoptocht van 1983.

25 jaar na de Witte Mars: voelen jongeren nog effecten van de zaak-Dutroux?

2. Vredesoptocht (1983)

Tijdens de Koude Oorlog besliste de NAVO in samenspraak met de Belgische regering in 1983 om NAVO-kernwapens op de militaire domeinen Kleine-Brogel en Florennes te plaatsen. Die beslissing viel niet bepaald in goede aarde. Maar liefst 400.000 mensen trokken de Brusselse straten op.

De betoging heeft het plaatsen van de raketten niet kunnen tegenhouden, maar het was wel een duidelijk signaal naar de buitenwereld dat de Belgische bevolking niet akkoord ging met de wapenwedloop.

Door het grote succes werden er in 1985 en 1987 opnieuw optochten georganiseerd, waar ongeveer 200.000 betogers aan deelnamen. In 1989 werden de raketten in Florennes weggehaald. Of er raketten aanwezig zijn op de luchtmachtbasis Kleine-Brogel is traditioneel onderworpen aan geheimhouding.

3. Leuven Vlaams (1968 – 1970)

Het protest ontstond in Leuven als reactie op de taalkwestie in het Belgische hoger onderwijs. Vlaamse studenten eisten dat het Nederlands de enige onderwijstaal zou zijn aan de Nederlandstalige universiteiten in België.

Aanvankelijk wezen de Franstalige studenten het voorstel af, wat leidde tot een golf van protesten, bezettingen en confrontaties tussen Franstalige en Nederlandstalige studenten. Met slogans als ‘Walen buiten’ en ‘Waalse ratten, rol uw matten’, werd er voorbijgegaan aan het feit dat het niet enkel over Waalse studenten ging, maar ook over studenten uit Brussel of de Franstalige Vlaamse bourgeoisie.

Na de val van de regering-Vanden Boeynants werd de splitsing van de universiteit onafwendbaar, waardoor de volgende regering na vervroegde verkiezingen de splitsing in haar programma opnam. Het zou uiteindelijk nog tot 1978 duren voor alle Franstalige activiteiten van de universiteit definitief werden overgeplaatst naar de Université Catholique de Louvain, in Louvain-la-Neuve.

Tekst: Arne Verboven
Foto: Kees Torn (CC BY-SA 2.0), bewerkt door Sharon Poppe