Het is al lang sciencefiction maar tegenwoordig kunnen al een handvol auto’s deels zelfstandig rijden. Handig voor als je vergat waar je parkeerde en de auto naar je toe rijdt of even iets anders achter het stuur wil doen. Maar wie weet is dit ooit zelfs een oplossing voor mensen die niet met de auto kunnen rijden.

Lindy De Baets (25) zit dit jaar tien jaar in een rolstoel. Om zich te verplaatsen maakt ze gebruik van de auto. ‘Ik kan zelf niet autorijden, dus ben ik altijd afhankelijk van anderen’, deelt ze. Het openbaar vervoer is niet altijd voor de hand liggend: ‘Als rolstoelgebruiker moet je dat vaak vooraf laten weten aan de vervoersmaatschappijen. Dat is niet fijn. Zo gaat er veel spontaniteit van het reizen verloren.’ Toch stoot Lindy zelfs dan tegen problemen aan. ‘Het gebeurt vaak dat ze de plaat om de trein mee op te rijden nog moeten gaan halen als de trein er al staat, zelfs al liet je weten dat je de trein ging nemen.’

‘Als rolstoelgebruiker moet je vaak vooraf laten weten of je het openbaar vervoer wil nemen. Zo gaat er veel spontaniteit van het reizen verloren’: Lindy De Baets (25), rolstoelgebruiker

Handsfree en ‘feetfree’ rijden
Pieter Morlion, mobiliteitsexpert, definieert zelfrijdende voertuigen zo: ‘Zelfrijdende auto’s zijn voertuigen die sommige menselijke handelingen op sommige momenten overnemen.’ De auto kan dus met andere woorden zelfstandig versnellen, afremmen en sturen zodat je handsfree of in enkele gevallen ook feetfree kan rijden. Tijdens files of op autosnelwegen is dat het geval bijvoorbeeld. Daarom worden zelfrijdende auto’s opgedeeld in vijf niveaus: van een automatische noodrem die voetgangers voor de wielen detecteert tot volledig stuurloos rijden.

‘Er zijn al enkele testprojecten in de Verenigde Staten met voertuigen die volledig autonoom rijden’, verklaart Morlion. ‘Maar het zal een zeer geleidelijke evolutie zijn voordat we ze vaker op de baan zullen zien. Dat kan toch zeker nog tot 2050 duren.’

‘Het kan zeker tot 2050 duren voordat auto’s volledig zelfstandig op straat zullen rijden’:Pieter Morlion, mobiliteitsexpert

De nieuwste modellen van Tesla, een beetje pionier onder zelfrijdende auto’s en het bedrijf van de Canadees-Amerikaan Elon Musk, krijg je geleverd met Autopilot 2.0. Het geavanceerde hardware- en softwaresysteem zou naar eigen zeggen in de toekomst de wagen volledig zelfrijdend maken. Vandaag kan Autopilot 2.0 automatisch sturen, versnellen en remmen, wisselen van rijstrook en afritten en opritten van snelwegen nemen. Maar daarvoor is er nog altijd een persoon achter het stuur nodig die de controle kan overnemen als dat nodig is. Daarom is het rijtuig niet helemaal zelfrijdend.

Auto weet zelf waar je heen moet
Toch is Tesla optimistisch en belooft dat elke nieuwe Tesla uitgerust is met hardware om in de toekomst de auto onder alle omstandigheden zelf te laten rijden. Een scenario waarin je de auto vertelt waar je naartoe wil of de wagen je agenda controleert, weet waar je heen moet en zelf vertrekt. Zo’n auto is in dat geval niveau 5 in autonomie. Elon Musk belooft dat je nog voor het einde van 2020 in de Teslamodellen een dutje kan doen en veilig op je bestemming zal raken.

Openbaar vervoer blijft prioriteit
Een zelfrijdende auto kan mensen dus ook echt vooruithelpen. Maar Morlion vindt niet dat we de oplossing bij Tesla’s moeten zoeken: ‘Op dit moment zijn er al heel wat alternatieven. Denk bijvoorbeeld aan de Minder Mobielen Taxi’s.’

‘Als we als maatschappij mensen met een beperkte mobiliteit willen helpen, moeten we daar vandaag al op inzetten, onder andere door het openbaar vervoer te verbeteren. Het is natuurlijk een mooi bijproduct van de technologie dat mensen die nu niet met de wagen kunnen rijden zich dan ook kunnen verplaatsen, maar daar kunnen we niet op wachten.’

Tekst: Yannick Verbesselt, foto: Bram Van Oost op Unsplash