Steeds meer mensen kiezen er bewust voor om geen televisie in huis te nemen. ‘Ik heb er geen nood aan’, zegt Annelore Exelmans (24), een studente die nooit een televisie in huis heeft gehad. ‘Al een tijdje zien we in families de opmars van verschillende schermen’, zegt Joke Bauwens, hoofddocent aan de afdeling Communicatiewetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel. ‘De gewoonte om samen te kijken is dus op die manier ook aangetast.’

Er wordt steeds minder live naar televisie gekeken, zeker door jongeren. Dat bleek al eerder uit de Digimeter, een jaarlijks onderzoek naar het media- en technologiegebruik in Vlaanderen. Maar waarom kiezen mensen er bewust voor om geen televisie meer in huis te nemen? ‘Er zijn meer alternatieven, zowel op vlak van devices als distributeurs, om tv programma’s te kunnen bekijken’ zegt Joke Bauwens, hoofddocent aan de VUB, die onderzoek doet naar mediagebruik. ‘Al een tijdje zien we in families de opmars van verschillende schermen, dus de gewoonte om samen te kijken is op die manier ook aangetast.’

Overlevingskansen van tv programma’s

Maar gaan televisieprogramma’s blijven bestaan, wanneer er steeds meer mensen online streamen en downloaden? ‘Voorlopig blijft de vraag bestaan naar goede verhalen die over verschillende episodes worden gespreid, waar mensen zich mee kunnen identificeren, zoals bijvoorbeeld soaps’, zegt Bauwens.

‘Andere genres zoals reality-tv slagen er soms in veel mensen te mobiliseren als ze een competitief of sensationeel element bevatten en functioneren op die manier voor bepaalde groepen als “tijdelijk bindmiddel”. Het is iets dat voor een korte tijd sterk leeft en waarover mensen met elkaar kunnen praten’, verklaart Bauwens. ‘Soaps en reality-tv hebben bovendien vrij snel de kracht van transmedia storytelling verkend en uitgespeeld. Ik vermoed dat deze genres het ook nog even zullen uithouden. Het zijn bovendien relatief goedkope televisieprogramma’s.’

Bewust geen televisie in huis

Studente Annelore Exelmans heeft nooit een televisie in huis gehad. ‘Ik woon ondertussen samen met mijn vriend en ook hier staat er geen. Dat is een bewuste keuze’, zegt Annelore. ‘Ik heb er zelf geen nood aan omdat ik het niet gewend ben. We vinden trouwens allebei de meeste programma’s op televisie niet interessant en vinden vooral de reclame enorm storend. Bovendien kunnen we alles streamen en downloaden en gaan we al eens graag een avondje naar de cinema’, legt Annelore uit. Als kind en tiener was het wel niet altijd evident volgens Annelore. ‘Ik kon in de lagere school vaak niet volgen met gesprekken over bepaalde kinderprogramma’s, sommigen kende ik zelfs niet. Maar uiteindelijk waren deze gesprekken niet de meest interessante, dus zoveel heb ik dan toch niet gemist.’

‘Ik zou mensen aanraden om hun televisie weg te doen. Je mist niet echt iets, zeker niet met al die streamingsmogelijkheden. Je hebt daarnaast geen last meer van ellendig lange reclameblokken, wat ik nog altijd een heel ongewoon en vervelend gegeven vind’, deelt Annelore mee. ‘Mensen zijn er volgens mij enorm veel mee bezig en plannen hun dag naar bepaalde televisieprogramma’s. Series en programma’s volgen voelt aan als een verplichting. Ik ervaar de rust en het voordeel van altijd zelf te kunnen kiezen wat ik echt graag wil bekijken.’ Annelore merkt ook op dat er steeds minder leeftijdgenoten van haar televisie kijken. ‘Opvallend minder dan toen ik in het middelbaar en de lagere school zat’, aldus Annnelore.

Tekst: Margot Verfaillie, foto: JESHOOTS.com (Pexels license)