Kerry-Lynn (27) maakt komaf met taboe rond haarverlies: ‘Ik ben het beu me te verstoppen’
Op haar zesde kreeg Kerry-Lynn Van Ham de diagnose alopecia areata, een ziekte waarbij het lichaamshaar geheel of gedeeltelijk uitvalt. Nu, 21 jaar later, wil ze zichzelf niet langer verstoppen onder sjaals en pruiken. ‘Ik heb vaak gehuild, maar mensen mogen me nu zien zoals ik ben.’
Kerry-Lynn kreeg de diagnose van alopecia areata toen ze amper zes jaar was. ‘Mijn haar zat vast tussen de schommel. Toen mijn ouders het eruit haalden, zagen ze een kale plek op mijn hoofd.’ Die leek op het eerste gezicht onschuldig, maar ook tijdens het kammen en slapen verloor Kerry-Lynn meer haar dan normaal. ‘Mijn ouders dachten niet meteen aan alopecia, omdat het bij jonge kinderen zelden voorkomt. Maar na onderzoek konden we niet om de diagnose heen.’
Na de diagnose ging het snel. Ze verloor op korte tijd al haar hoofd- en lichaamshaar. ‘Mijn wenkbrauwen en wimpers heb ik gelukkig nog wel’, relativeert ze. ‘Al verdwijnen die af en toe om nadien terug te groeien. Daar ben ik blij om, want heel wat mensen met de totalis-vorm van de ziekte hebben dat geluk niet.’
Toch geen kanker?
Als kind zag ze zelf geen graten in haar haaruitval. ‘Voor mijn ouders was het veel erger’, zegt ze. ‘Plots zag ik er voor veel mensen heel ziek uit. Ik had sowieso al een bleke huid, maar de combinatie met een sjaaltje op mijn hoofd creëerde verwarring. Mijn ouders kregen vaak de vraag of ik kanker had en al dan niet zou sterven.’
Op dat moment had de Antwerpse zelf weinig last van haar ziekte, maar dat was anders voor haar ouders. ‘Als kind wil je gewoon kind kunnen zijn. En als ouder wil je niet dat iemand je kind op zo’n manier bekijkt en benadert.’ Alopecia treedt voornamelijk op bij jongvolwassenen, maar het kan in principe op elke leeftijd voorvallen. ‘Omdat een jong kind zonder haar zeldzaam is, kregen mijn ouders regelmatig vervelende vragen.’
Door de vreemde blikken van omstaanders, begon Kerry-Lynn sjaaltjes met extensions, kunstmatige haarverlengingen, te dragen. ‘Die had mijn mama eronder genaaid. Zo kwam er soms een paardenstaart of een haarlok van onder mijn sjaaltje uit zodat ik me toch comfortabeler zou voelen. Mijn ouders bleven naar oplossingen zoeken en steunden me altijd. Maar ik kwam plots ook mijn eigen gevoelens tegen.’
Vieze blikken en lelijke commentaar
Kerry-Lynns zorgeloosheid over haar ziekte veranderde toen ze ouder werd en naar de middelbare school ging. Ze droeg vanaf dan een volledig op maat gemaakte pruik met echt haar, maar bleef commentaar krijgen van andere kinderen. ‘Ik begon me dat aan te trekken. Ik voelde me minder vrouwelijk en begon mijn ziekte meer te camoufleren. Het gepest woog op mijn zelfbeeld. Ik heb me vaak afgevraagd waarom net ik opgezadeld zit met deze diagnose.’
Ook vandaag moet ze nog steeds negatieve reacties incasseren. ‘Onlangs sprak een vreemde man me op café aan om me te vertellen dat ik wat meer moeite zou mogen doen om een mooiere pruik te kopen. Het viel volgens hem te hard op’. ‘Zo’n man denkt dat hij er goed aan doet mij zomaar te vertellen dat het er niet uitziet. Maar ik voelde me ongemakkelijk en geshockeerd. Ik had me opgemaakt en voelde me mooi. Als dan een wildvreemde je komt vertellen dat dat helemaal niet zo is, is dat een harde klap.’
Ver van genormaliseerd
Naast negatieve reacties kreeg ze ook het gevoel dat ze ‘de enige’ vrouw was zonder haar. ‘Ik zag op straat niemand zonder haar’, zegt ze. ‘Dat wordt verstopt in het straatbeeld, waardoor ik dat bij mezelf ook ging doen. Wanneer ik dan toch iemand zie die zonder haar buiten durft komen, put ik daar steun uit. Dan besef ik dat ik dat ook wil kunnen. Stap voor stap lukt me dat ook.’
Wat volgens Kerry-Lynn ook niet helpt, is de torenhoge prijs van een deftige pruik. Een handgemaakte pruik op maat kost gemakkelijk bijna 2.000 euro. Het ziekenfonds betaalt daar ongeveer een tiende van terug. ‘Dat is te weinig’, zegt ze. ‘Zij zien dat als esthetische luxe. Maar als jonge vrouw vind ik hoofdhaar absoluut geen overbodigheid.’
Een nieuw begin
Sinds vorig jaar heeft de Antwerpse een nieuwe partner: Eliot. Hij heeft haar kijk op zichzelf en haar ziekte helemaal veranderd. ‘Dankzij Eliots steun durf ik eindelijk te zijn wie ik ben. Ik kan nu aan de buitenwereld tonen dat het niet uitmaakt of je ‘anders’ bent. Wees wie je bent, altijd en overal.’
‘Je kan iets lang negeren, maar pas wanneer je het omarmt, kan je er echt gelukkig mee zijn’
Onder dat motto wil Kerry-Lynn nu ook anderen met zulke onzekerheden een hart onder de riem steken. ‘Voor mijn relatie voelde ik me vaak niet geaccepteerd. Als niemand in je omgeving je accepteert, ga je dat zelf ook niet doen.’ Tot een maand geleden kwam ze nooit buiten zonder pruik. ‘Het was tijd voor een nieuw begin. En wonder bij wonder voelde dat ontzettend bevrijdend en zelfs normaal. Ik kreeg het gevoel dat ik mezelf had teruggevonden. Je kan iets lang negeren, maar pas wanneer je het omarmt, kan je er echt gelukkig mee zijn.’
Onder andere via haar Instagramaccount, h_alopecia, wil ze mensen bereiken die het om eender welke reden ook moeilijk hebben zichzelf te omarmen. ‘Samen sta je sterker. Ik wil steun geven, ervaringen delen en zelfs leuke foto’s maken met zij die ook alopecia hebben. Vrouwen zonder haar moeten meer in het straatbeeld komen.’
Tekst: Hanne De Vleeschouwer, foto: © Eveline Dierynck (DEsign Fotografie)