Het gaat goed met de onafhankelijke boekhandels ondanks maanden van sluiting in het voorjaar van 2020. Creatieve oplossingen en de recente aanduiding als essentiële winkel hebben gezorgd voor een nieuw lezerspubliek, dat ook tijdens de kerstperiode zijn weg naar de literatuur vindt. De boekhandelaars hopen de huidige tendens te bestendigen.

België telde vorig jaar 30 onafhankelijke boekhandels. De meeste onderscheiden zich van grotere ketens zoals Standaard Boekhandel en Fnac door een verfijnde selectie literatuur, sterke klantgerichtheid en vaak het aanbieden van koffie en gebak. Dat laatste komt er sinds maart niet meer aan te pas, waardoor de focus nog meer op het leesvoer zelf ligt. En dat kunnen de klanten wel smaken.

Essentiële winkel

‘We zijn het hele jaar door boeken blijven verkopen,’ vertelt Christine Boving van Boekarest in Leuven. Tijdens de eerste lockdown bracht mede-eigenaar Maartje Swillen met de bakfiets pakjes aan huis. Klanten konden telefonisch of via de website hun keuze doorgeven. ‘Aan de vooravond van de herfstvakantie stond onze bakfiets opnieuw klaar. Toen we hoorden dat we als essentiële winkel mochten openblijven, stuurden we meteen een nieuwsbrief naar onze klanten. Het bakfietsverhaal was fijn, maar klanten mogen ontvangen in de winkel is zoveel fijner.’

De huidige maatregelen beperken de winkeltijd tot 30 minuten. Uitgebreid rondsnuisteren zit er momenteel dus niet in, maar de handelaars helpen hun klanten graag bij het maken van een keuze. Bij Boekenhuis Theoria in Kortrijk raden ze je een nieuw exemplaar aan op basis van de boeken die je graag gelezen hebt. Boekarest zorgt dan weer voor inspiratie via posts op Instagram.

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

Een bericht gedeeld door Boekarest Leuven (@boekarestleuven)

Vriendelijke boeken

Ondanks de beperkte tijd zijn veel lezers erg dankbaar dat de boekhandels sinds mei zijn kunnen openblijven. ‘Klanten, vooral oudere mensen, vertelden dat het een redding was om met ons te kunnen praten terwijl ze een boek uitkozen. Wij waren vaak de enige die ze zagen in soms een week tijd,’ zegt Boving. Ze merkt op dat er de voorbije maanden ook een nieuw publiek werd aangesproken. Wanneer de meeste winkels gesloten waren, werd de boekhandel voor wandelaars in de stad een nieuwe tussenstop.

‘Er is iets veranderd in de manier waarop mensen over boeken denken. In de media is er veel aandacht geweest voor lezen, de perfecte thuisbezigheid. Ik denk dat daardoor veel mensen opnieuw zijn beginnen lezen en ook hun kinderen gestimuleerd hebben,’ klinkt het. Bij Boekarest merken ze dat veel mensen op zoek zijn naar een ‘vriendelijk boek’: iets dat niet te moeilijk is, zonder veel geweld of oorlog. Vooral de verkoop van fictie en kinderboeken ging het afgelopen jaar in stijgende lijn.

Halfjaarcijfers

Dat fictie en kinderboeken het goed doen, is ook te merken in de halfjaarcijfers van Boek.be. In de eerste helft van 2020 werd een omzetstijging van respectievelijk 12,5 procent en 9,2 procent opgetekend ten opzichte van vorig jaar. Bij de kinderboeken gaat het vooral om speel- en leerboeken, een mogelijk gevolg van de sluiting van de scholen. Het verbod op niet-essentiële verplaatsingen en het sluiten van de grenzen heeft dan weer gezorgd voor een afname in de verkoop van non-fictie vrije tijd, waaronder reisgidsen. In diezelfde categorie blijven kookboeken wel populair.

Na vijf jaar van sterke daling is de Vlaamse boekenverkoop sinds 2018 opnieuw aan het stijgen. Hierin speelt de onlineverkoop een grote rol. Voor de lezer is het makkelijker dan ooit om met een paar muisklikken een boek in huis te halen. Hand in hand hiermee gaat de opkomst van de podcast, die een extra dimensie geeft aan boeken zoals De Bourgondiërs van Bart Van Loo. Toch blijven lezers de voorkeur geven aan de kennis en expertise van winkels zoals Boekarest en Theoria: ook in dit bijzondere jaar werden drie op de vijf boeken in een fysieke boekhandel gekocht.

Hoop voor het nieuwe jaar

Via sociale media springen boekenwinkels mee op de kar van het online gegeven. Boekarest verzamelde de leukste Instagramtekstjes van Swillen in een boekje, dat op 1000 exemplaren gedrukt werd en meegegeven aan de klanten als cadeautje. De kerstperiode is naar gewoonte druk, maar ook in het nieuwe jaar hopen ze dat de klanten blijven komen. Aan de literatuur zal het alvast niet liggen: ‘Het nieuwe boek van Marieke Lucas Rijneveld, Mijn lieve gunsteling, oogt veelbelovend. Revolusi van David Van Reybrouck is dan weer een geschiedkundig meesterwerk. Er bestaat echt voor elk wat wils,’ besluit Boving.

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

Een bericht gedeeld door Boekenhuis Theoria (@boekenhuistheoria)

Tekst: Sien Demuynck, foto: © Boekarest