De overheid heeft tijdens de eerste golf van de coronacrisis, van maart tot oktober 2020, belangrijke mensenrechten geschonden van ouderen in Belgische woonzorgcentra. Dit blijkt uit een recent onderzoek van Amnesty International ‘Woonzorgcentra in de dode hoek’. Zo werd vooral het recht op gezondheid geschonden, maar ook het recht op leven en het verbod op discriminatie nam de overheid niet in acht. Verontrustende coronacijfers tonen de ernst van de situatie.

België is zwaar getroffen door de coronacrisis. Naar schatting overleden in ons land zo’n 11.500 mensen aan het virus tegen eind oktober dit jaar. Met een totale bevolking van 11,5 miljoen mensen komt dat gemiddeld neer op bijna acht op de duizend Belgen die het virus niet overleefde. Met deze cijfers staan we volledig bovenaan de lijst van landen met het hoogste dodental als gevolg van het coronavirus, en dat wereldwijd. Het coronavirus is, zoals geweten, het gevaarlijkst voor mensen met een zwak immuunsysteem of ouderen. Zo vormden bewoners van woonzorgcentra met 61,3% de meerderheid van het totaal aantal dodelijke slachtoffers tijdens de eerste coronagolf.

Opmerkelijk is dat het merendeel van deze bewoners in een woonzorgcentrum stierven, ondanks alle andere COVID-slachtoffers in een ziekenhuis het leven lieten. Tijdens de eerste coronagolf kregen de ouderen niet de zorg die ze nodig hadden. Dat komt doordat slechts 57% van de ernstig getroffen bewoners opgenomen konden worden in het ziekenhuis tijdens de crisis, zo blijkt volgens Artsen Zonder Grenzen. Dit vergeleken met 86% voor de coronacrisis, is verontrustend.

Eind april stonden woonzorgcentra er het slechtst voor. 89% van alle woonzorgcentra meldde ten minste één besmet persoon met COVID-19, en 40% gaf tenminste tien besmettingen aan. Die piek legt opmerkelijke cijfers bloot: op 21 april waren 61 per 1000 Vlaamse bewoners van een woonzorgcentrum besmet. In Brussel verdubbelen die cijfers een week later: 122 besmettingen per 1000 bewoners. Wallonië bereikte zijn piek op 25 april met 109 per 1000 besmette bewoners in woonzorgcentra.

Met de hyperfocus op het in stand houden van de ziekenhuiscapaciteit verwaterde de aandacht naar ouderen in woonzorgcentra. Zorgverleners in woonzorgcentra moesten al snel extra taken op zich nemen, en dat met minder werkkrachten, weinig voorbereiding en een gebrek aan coronatesten en beschermend materiaal. Die druk op het personeel eiste zijn tol, gezien de cijfers.

Lees het volledige onderzoek hier van Amnesty International hier.

Bron: Amnesty International

Tekst en datavisualisaties: © Naomi Ghyssaert, foto: Sabine van Erp via Pixabay