Op vrijdag 8 oktober werd de Nobelprijs voor de Vrede aan journalisten Maria Ressa (58) en Dmitri Moeratov (59) uitgereikt. Het Nobelcomité wil daarmee een hart onder de riem steken bij alle journalisten die zich inzetten voor de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. ‘Mevrouw Ressa en de heer Moeratov ontvangen de Vredesprijs voor hun moedige strijd voor de vrijheid van meningsuiting in de Filipijnen en in Rusland. Tegelijkertijd vertegenwoordigen ze alle journalisten die opkomen voor dit ideaal in een wereld waarin de democratie en de persvrijheid steeds meer in het gedrang komen’, klinkt het in Oslo.  

2021 was een turbulent jaar, gekenmerkt door een lopende COVID-19-pandemie, een woelig politiek klimaat en milieurampen die ook onze contreien wakker schudden. Russische oppositieleider Alexej Navalny en klimaatactiviste Greta Thunberg werden dan ook getipt als grote kanshebbers voor de Nobelprijs van de Vrede. Maar het Nobelcomité volgt niet vaak de populaire trends en dat was dit jaar niet anders. Voor de eerste keer in 86 jaar gaat de prijs naar twee journalisten. Hieronder een portret van de laureaten.

Maria Ressa strijdt tegen fake news en desinformatie

Filipijnse journaliste Maria Ressa bericht met haar website Rappler over de corruptie en de gewelddadige war on drugs van president Duterte. Zijn regering voerde al tien arrestatiebevelen tegen haar uit, waarbij ze telkens op borgtocht vrijkwam. Daarnaast is ze het slachtoffer van een online haatcampagne die wordt aangestuurd door de overheid. Ondanks de vele pesterijen zet ze haar werk tegen fake news en desinformatie onbevreesd verder. ‘Er is geen beter moment om journalist te zijn dan nu, want het is net in gevaarlijke tijden dat ons werk het meest nodig is’, drukt ze alle beginnende journalisten op het hart. Bekijk het hele interview met Maria Ressa hieronder.

Dmitri Moeratov, oprichter van een van de laatste onafhankelijke kranten van Rusland

Dmitri Moeratov is hoofdredacteur van Novaya Gazeta, een onafhankelijke krant die zich kritisch opstelt tegenover Russische president Poetin. De krant staat bekend voor haar diepgaande onderzoeken naar gevoelige kwesties zoals corruptie, schendingen van de mensenrechten en machtsmisbruik. Ook zijn redactie betaalde een hoge prijs voor haar werk: niet minder dan zes medewerkers lieten het leven sinds de oprichting van Novaya Gazeta in 1993. Moeratov liet zelf al weten dat hij de prijs opdraagt aan zijn overleden collega’s.

Felicitaties

Beide Nobelprijswinnaars ontvingen felicitaties van hun regering. Een woordvoerder van het Kremlin prees Moeratov om zijn moed: ‘Hij houdt vast aan zijn idealen, hij is getalenteerd en dapper’, klinkt het in Moskou. De felicitaties aan Maria Ressa vanuit de Filipijnse regering waren opvallend lauwer: ‘We feliciteren Maria Ressa ermee dat ze als eerste Filipijnse de Nobelprijs voor de Vrede heeft gewonnen,’ liet presidentieel woordvoerder Harry Roque weten. ‘Maar haar strafrechtelijke aansprakelijkheid is nog steeds in behandeling bij onze rechtbanken en wij laten het aan hen over om over haar lot te beslissen’, aldus Roque.

Tekst: Laurien Thomas

Foto: Joshua Lim (CC BY-SA 3.0 ph) en Lymantria (CC BY-SA 3.0)