Vergeten F1-piloot Roland Ratzenberger, die stierf in de schaduw van Ayrton Senna
Roland Ratzenberger overleed op 34-jarige leeftijd tijdens de Formule 1-kwalificaties in 1994 op het circuit van Imola, Italië. Zijn crash werd overschaduwd door het dodelijke ongeval van Ayrton Senna een dag later. Hierdoor wordt Ratzenberger bestempeld als de vergeten piloot. ‘Het was zijn eerste jaar in de Formule 1 en nog maar zijn derde koers van het kampioenschap.’
Roland Ratzenberger was een Oostenrijkse piloot, die voor de Formule 1 in andere competities meereed. Hij deed onder andere mee aan de Formule Ford in 1983. Daar won hij het Europese Formule Ford kampioenschap in 1985. Dat is de goedkopere klasse die dient als opstap naar de hogere klassen zoals de Formule 1.
Dit bericht op Instagram bekijken
Later bemachtigde Ratzenberger nog een overwinning in de Formule 3000, die in de plaats kwam van de te dure Formule 2. Beide dienen als tussenstap naar de Formule 1. Nadat de Formule 3000 in 2004 werd afgeschaft, verscheen de Formule 2 weer vanaf 2009.
Tussen 1990-1991 was de piloot actief in het Japanse Sports Prototype Kampioenschap. Het binnenlandse kampioenschap werd gereden in Japan. Tijdens de races wordt gebruik gemaakt van prototype-auto’s. Uiteindelijk debuteerde de piloot in 1994 in de Formule 1.
Dit bericht op Instagram bekijken
Omdat Ratzenberger pas laat in de autowereld stapte, besloot hij om te liegen over zijn leeftijd. Zo vertelde de piloot dat hij geboren was in 1962 in plaats van 1960, met als doel zijn carrière te kunnen verlengen.
Korte Formule 1-carrière
De Oostenrijkse piloot kreeg van het team Simtek een contract van vijf races. Het Britse team reed 21 races mee, maar wist geen enkel punt te behalen. De piloot was dus voor vijf races zeker van een zitje in het team van Simtek. Zijn eerste race startte in Brazilië. Daar wist Ratzenberger geen plaats te bemachtigen tijdens de kwalificaties. Het team werd gesponserd door MTV.
Dit bericht op Instagram bekijken
Tijdens zijn tweede race plaatse de piloot zich wel bij de 26 snelste coureurs, dus mocht hij starten in de wedstrijd. Hij eindigde toen elfde. Die wedstijd werd gereden in Japan en door zijn verleden in de Japanse Sports Prototype Kampioenschap, kende Ratzenberger dat circuit goed.
De derde race in Imola werd ineens zijn laatste. Ratzenberger crashte tegen 314 kilometer per uur in de betonnen muur en dat overleefde de piloot niet. Uit eerbetoon aan Ratzenberger liet zijn team Simtek de naam en de Oostenrijkse vlag op de wagen staan voor de rest van het seizoen.
After many years, Rudolf Ratzenberger (Roland’s Father) returned to Imola.
Roland Ratzenberger, always remembered and never forgotten. ❤️#RolandRatzenberger #Ratzenberger#ImolaGP #ImolsGrandPrix #F1 pic.twitter.com/PJWVRclaC8
— Paul McGinnes 🏁 (@PaulMcG92) May 13, 2024
De vergeten piloot
‘Ik vind het heel jammer dat hij de vergeten piloot is’, vertelt Erik Janssen, voormalige autocoureur in de Fun Cup en Radical European Masters. ‘Hij wordt helemaal overschaduwd door het accident van Ayrton Senna.’ Ayrton Senna was een Braziliaanse Formule 1-piloot die even oud was als Ratzenberger. Senna debuteerde in 1984 in de Formule 1. Hij behaalde 41 overwinningen waarvan 3 kampioenschappen.
‘Het weekend van 17 mei wordt er opnieuw gekoerst in Imola, waar Senna en Ratzenberger zijn verongelukt’, informeert Janssen. ‘Bij Senna gaan ze sowieso stilstaan, maar ik ben benieuwd of de organisatie Ratzenberger ook gaat vernoemen. Het zou wel moeten.’
Dit bericht op Instagram bekijken
Berucht weekend
‘Ik herinner me Ratzenberger voornamelijk nog van het accident’, zegt Erik Janssen. ‘Hij was een piloot in een van de zwakkere teams, die lager geklasseerd stonden.’
‘Ik was naar de kwalificatie aan het kijken op tv’, vertelt Janssen. ‘Zo heb ik het accident gezien. Tijdens de vorige ronde raakte Ratzenberger van de baan en beschadigde daarbij zijn voorvleugel. Dat is waarschijnlijk de oorzaak geweest van zijn crash.’ De Oostenrijker knalt tegen 314 kilometer per uur tegen de betonnen muur. Naast een gebroken nek, hield hij er nog een schedelbasisfractuur aan over.
Vol ongeloof reageerde Janssen op het zware nieuws. ‘Het was al jaren geleden dat er iemand verongelukt was’, duidt de voormalige autocoureur. ‘Ik was verbijsterd dat er nog iemand stief in de Formule 1, juist omdat het zo lang geleden was.’
Understandably the attention is on Senna on the 30th anniversary of his passing.
Let’s not forget Roland Ratzenberger who also lost his life that very same race weekend 30 years ago…#Senna30 #Senna
— Anfield legend (@kopwhisperer) May 12, 2024
De Formule 1 had al in acht jaar geen dodelijk ongeluk meer gezien. Na de zware crash van Rubens Barrichello op vrijdag verongelukte Ratzenberger tijdens de kwalificaties van het kampioenschap op zaterdag 30 april. Een dag later kwam ook Ayrton Senna om op hetzelfde circuit. Een berucht weekend in de geschiedenis van de Formule 1.
Dit bericht op Instagram bekijken
Oude piloot
‘Ratzenberger was geen toptalent’, verklaart Janssen. ‘Hij was, in Formule 1-termen, al redelijk oud om nog te debuteren in de Formule 1. Het was zijn eerste jaar in de Formule 1 en nog maar zijn derde koers van het kampioenschap.’ Op dat moment was Ratzenberger al 34 jaar, wat tegen het einde van een autopilootcarrière ligt.
‘Ik denk niet dat Ratzenberger talent had om groot te worden in de Formule 1’, legt Janssen uit. ‘Hij was al redelijk oud en hij zat in een zwak team. Daarom denk ik dat het moeilijker zou zijn geweest om nog hogerop te klimmen.’
Dat hij geen toptalent was, betekent niet dat hij geen recht had op zijn plaats in de autosportwereld. ‘Hij was wel een aanwinst voor de Formule 1’, zegt Janssen. ‘Hij had redelijk veel respect van de andere mensen binnen de Formule 1-wereld. Zijn deelname werd zeker aanvaard.’
Dit bericht op Instagram bekijken
De begrafenis van Ratzenberger vond plaats op 7 mei 1994. Die werd overschaduwd door de begrafenis van zijn collega Senna die op 5 mei 1994 plaatsvond en waar ook bijna iedereen naartoe ging. Toenmalig FIA-baas en medeoprichter van Simtek Max Mosley besloot om wel naar de begrafenis van Ratzenberger te gaan.
Tekst: Laura van Trijp
Foto: PICRYL (CC BY 1.0) – Caption op PICRYL: De Oostenrijkse Formule 1-coureur Roland Ratzenberger in zijn auto net na zijn spectaculaire crash tijdens de tweede training op het circuit van Imola op 30 april 1994 voor de Grand Prix van San Marino. Ratzenberger stierf later.