Het populaire boek De Toverberg van Thomas Mann wordt een eeuwling. Hoewel het boek geen prijs heeft gekregen, mocht Mann voor een andere roman een Nobelprijs in ontvangst nemen. Wie is de schrijver van het boek De Toverberg?

Paul Thomas Mann is geboren in de Duitse stad Lübeck in 1875. Hij publiceerde zijn eerste roman Buddenbrooks in 1901. Hij baseerde het verhaal volledig op zichzelf en op zijn familie in zijn geboortedorp. Mann’s vader was een koopman wiens zoons zijn zaak niet zouden overnemen omdat zij een leven als auteur verkozen. Buddenbrooks zorgde ervoor dat Thomas Mann naam maakte in de literaire wereld. Mann kreeg 25 jaar na de publicatie van zijn eerste roman de Nobelprijs voor Literatuur. Mann overleed in het Zwitserse Zürich in 1955.

h

Mann trekt van de Italiaanse stad Palestrina naar het Duitse München. Daar leert hij zijn vrouw Katia Pringsheim kennen. Samen krijgen ze zes kinderen, onder wie de auteurs Erika en Klaus Mann. Erika is Manns oudste dochter. Ze schreef een autobiografie Mijn vader de tovenaar, waarin ze de relatie en band met haar vader beschrijft. Na hun verblijf in München moest het gezin in 1936 vluchten voor de Duitsers omdat Katia ervan verdacht werd Joods te zijn. Ze verbleven een tijdje in Zwitserland en ruilden het voor de VS. Katia kreeg de diagnose van de infectieziekte tuberculose en het echtpaar keerde terug naar Zwitserland waar Katia behandeld kon worden.

Behandelingscentrum voor tuberculose
De Toverberg is een ideeënroman over de Eerste Wereldoorlog waarin Mann zijn visie over dit onderwerp deelt. Mann legt uit waarom volgens hem de Europese samenleving zich verliest in een destructief project zoals een oorlog. Het boek is tegelijkertijd een ontwikkelingsroman over een jongeman die zijn neef gaat bezoeken in een herstellingsoord voor tuberculose in het Zwitserse bergdorp Davos. Zijn geplande bezoek van drie weken loopt uit tot zeven jaar terwijl hij alles leert over het leven en de mensen die verblijven in het centrum. Mann haalde zijn inspiratie voor de roman uit zijn bezoekjes aan en brieven van zijn vrouw Katia, die in het Sanatorium in Davos verbleef om te herstellen van tuberculose.

‘De editie die ik heb gelezen is nog maar twee jaar oud en er stond op de achterflap een uitleg over lockdown voor gevorderden’, vertelt Stijn Crick (22). Hij las De Toverberg vorig jaar tijdens zijn Master Taal- en Letterkunde. ‘In het voorwoord werd meteen de link gelegd met isolatie. Wat heel hard speelt in het boek is dat er veel tekst is die focust op rituelen en gewoontes doorheen de dagen. Het boek dwingt je om te vertragen en je voelt je een beetje een zieke of halfzieke die gedwongen in zijn kamer moet zitten.’

Lezen, kijken of luisteren
‘Ik zou het boek in specifieke omstandigheden aanraden,’ zegt Stijn. ‘Er staat eindeloos veel in. Soms is het grappig, dan is het abrupt, soms heel diepzinnig en op een bepaald moment vond ik het zelfs eng. Er is voor iedereen iets. Je moet je er kunnen overzetten dat het meer dan 700 pagina’s zijn en dat je een maand of drie bezig zal zijn.’

Buddenbrooks, De Toverberg en kortere novelle De Dood in Venetië werden later verfilmd en kregen ook een opera. ‘De Dood in Venetië ga ik ook lezen. Ik heb al stukken van de film gezien en het is een heel interessant verhaal. Mann is een schrijver met een serieuze omvang’, aldus Stijn.

Tekst: Stien Vanden Bosch
Foto: Bunderarchiv, Bild 183-H27032 (CC-BY-SA 3.0)