In Vlaanderen zijn we goed bekend met ‘Akabe’, een scoutswerking voor kinderen en jongeren met een fysieke of mentale beperking. In Wallonië is het de gewoonte om kinderen met speciale noden mee te integreren in de reguliere scoutsgroepen. Thibault Lestienne (26) is ex-scoutsleider en -lid van de Waalse scoutsgroep Saint-Anne. Hoe staat hij tegenover de inclusie van personen met speciale noden in reguliere scoutsgroepen?

Tot zijn 24 was Thibault actief betrokken bij de scoutsgroep Saint-Anne uit Waterloo. Hij was er niet alleen lid, maar gaf ook leiding aan jong en oud. Tijdens zijn loopbaan in de scouts kwam hij meermaals in aanraking met kinderen en jongeren met een beperking of neurodivergente aandoeningen zoals autisme en ADHD. ‘Toen ik scoutsleider was bij de welpen was er een jongen met een mentale achterstand. Hij was negen jaar oud, maar mentaal had hij een leeftijd van een vijfjarige kleuter. Dus we moesten onze manier van omgaan wel aanpassen aan zijn mentale leeftijd.’

Inclusie is verrijkend voor iedereen

Niet alleen als leider, maar ook als lid zat er iemand met een beperking in Thibaults groep. ‘Toen ik zelf nog lid was, zat er een jongen met een mentale achterstand in onze groep. Hij was een vriend van mij en we zaten van kleins af samen op school. We zijn eigenlijk samen opgegroeid.’ Voor Thibault is inclusie binnen de scouts dus niets nieuws, hij vindt het vanzelfsprekend dat iedereen kan aansluiten. ‘Ik vind het superbelangrijk dat kinderen en jongeren met speciale noden deel uitmaken van de reguliere scoutsgroep. Allereerst denk ik dat het concept van scouting juist draait om het opnemen van iedereen in een groep. Letterlijk iedereen is welkom bij ons.’

Hij benadrukt ook de voordelen die inclusie met zich meebrengt. ‘Voor de scoutsleden zonder beperking is het een manier om verschillende soorten mensen te leren kennen en zich ook te realiseren dat niet iedereen hetzelfde is.’

‘Iedereen draagt zijn steentje bij’

‘Ik kan me voorstellen dat mensen denken dat je als leider veel aanpassingen moet doorvoeren om leden met speciale noden te kunnen opnemen in de reguliere scoutsgroep, maar uiteindelijk valt dat erg goed mee’, vertelt Thibault. ‘Iedereen binnen de groep draagt namelijk zijn steentje bij, of het nu de leden of de leiding zijn. We houden er rekening mee maar uiteindelijk zijn er niet vaak verdere aanpassingen nodig.’ De ex-scoutsleider geeft ook aan dat de leden met een handicap of speciale noden een zeer dankbaar publiek zijn. ‘Over het algemeen zijn kinderen met een beperking veel sneller enthousiast over bepaalde spelletjes dan kinderen zonder een beperking. Ze spelen altijd meteen met plezier mee.’

Toch ontkent Thibault niet dat er soms ook momenten kunnen zijn waar je als scoutsgroep een grens moet trekken omdat het praktisch niet mogelijk is. ‘Ik heb nog nooit een lid moeten weigeren omdat het praktisch altijd realiseerbaar was. Maar de situatie kan ook anders zijn. Zo was er een scoutsgroep met een blinde persoon, die niet heel het kamp kon meedoen omdat de leiding niet alle activiteiten toegankelijk kon maken voor hem.’

Kleine aanpassingen, groot verschil

Thibault pleit voor meer inclusie binnen reguliere scoutsgroepen, juist omdat hij uit eigen ervaring weet hoe verrijkend het is om met alle soorten mensen in contact te komen. ‘De jongen met een mentale beperking uit mijn scoutsgroep waar ik mee bevriend was kon helaas geen leiding geven met mij, daartoe was hij niet in staat. Dat brak mijn hart wel, maar uiteindelijk hebben we tijdens onze jeugd een prachtige vriendschap opgebouwd die tot op de dag van vandaag standhoudt. Wij twee zijn het levende bewijs dat je gewoon bevriend kan zijn met een persoon die compleet anders is dan jezelf.’

Hoewel de inclusie binnen scoutsgroepen in Wallonië reeds aanwezig, vindt de ex-scoutsleider dat de maatschappij in het algemeen mensen met een beperking vaak nog te veel afschermt. ‘In de scouts tonen we dat het gewoon mogelijk is, inclusie hoeft niet altijd complex te zijn. De aanpassingen die je soms maakt om een groep inclusiever te kunnen maken, kunnen soms klein zijn maar hebben wel een groot effect.’

Foto: Sebastien Van der Voordt
Tekst: Flora Granecz