
Opmars van extreemrechts in Europa: Hoe zit het in het buitenland?
In België zien we sinds de verkiezingen van 2019 de opkomst van Vlaams Belang. Ook bij de verkiezingen in juni 2024 bleef de partij van Tom Van Grieken groeien, al was N-VA nog steeds de grootste partij. In Nederland werd de extreemrechtse partij PVV van kopstuk Geert Wilders de grootste. Is er sprake van een rechtse trend? Hoe stelt de rest van Europa het?
België en Nederland
De rechtse trend in België zette zich bij de verkiezingen in juni door. Het N-VA van Bart de Wever bleef de grootste partij, maar Vlaams Belang steeg van 12,6% naar 20,9%. Op lokaal vlak hebben enkele gemeentes het cordon sanitaire verbroken en zijn andere partijen met Vlaams Belang in zee gegaan.
Een trend die we ook in Nederland te zien kregen. De Partij van de Vrijheid (PVV) van kopstuk Geert Wilders werd in mei de grootste partij van Nederland. Ookal moest Wilders zijn ambitie om eerste minister te worden opzij zetten, veel van zijn migratiestandpunten zijn toch in het regeringsakkoord opgenomen.
Dit bericht op Instagram bekijken
Frankrijk en Duitsland
Nadat zijn coalitie zwaar verloren had in de Europese verkiezingen, besloot Frans President Emmanuel Macron om vervroegde verkiezingen te organiseren. Het uiterst rechtse Rassemblement National (RN) van Marine Le Pen leek de grootste winnaar van deze politieke gok te zijn, maar het was het linkse Nouveau Front Populaire dat met de meeste stemmen ging lopen. Ook de partij van Macron zelf bleef verrassend goed overeind.
In Duitsland is het vooral Alternative für Deutschland (AfD) dat het op rechts vlak goed doet. De partij wordt door de binnenlandse inlichtingendienst in de gaten gehouden voor extremisme. Tijdens de deelstaatverkiezingen in september verankerde de partij zich in het Duitse politieke landschap. In heel Duitsland zijn al meer dan 300.000 mensen op straat gekomen om te protesteren als reactie op een vergadering tussen kopstukken van de AfD-partij en neonazi’s.
Dit bericht op Instagram bekijken
Portugal
Portugees premier António Costa had in november vorig jaar onverwacht zijn ontslag aangekondigd na een corruptieschandaal. In maart kwamen er vervroegde verkiezingen waarin het rechts-populistische Chega één van de grootste winnaars was. De socialistische partij van opgestapt premier Costa was na acht jaar niet meer de grootste en werd tweede. Uiteindelijk wilde Luís Montenegro, leider van de Partido Social Democrata (PSD), niet met Chega samenwerken. PSD-leider Montenegro werd premier en vormde een minderheidsregering met de Partido Popular (PP), een eerder rechtse christendemocratische partij.
Dit bericht op Instagram bekijken
Hongarije en Roemenië
Hongarije is sinds de verkiezingsoverwinning van het Fidesz van premier Viktor Orbán een sterk rechts land. Bij de verkiezingen in 2022 haalde Fidesz een tweederemeerderheid. De partij krijgt kritiek vanwege hun autoritaire beleid en conflicten met de Europese Unie en premier Orbán kan het goed vinden met Russisch president Poetin.
In Roemenië is afgelopen zondag gestemd. De sociaaldemocratische partij PSD van premier Ciolacu blijft de grootste partij, gevolgd door het uiterst rechtse AUR. Zij waren de partij die de grootste stap voorwaarts zetten. De Alliantie voor de Unie van Roemenen (AUR) haalde dubbel zoveel stemmen als bij de vorige verkiezingen, maar overtuigden minder kiezers dan gepeild.
Ook twee andere uiterst rechtse partijen haalden de kiesdrempel. S.O.S. Romania en POT halen respectievelijk zeven en zes procent en dragen zo bij aan een totaal van 30 procent voor uiterst rechts, dat is drie keer zoveel als in 2020.
Tekst: Niels D’hondt
Beeld: © CC BY-SA 4.0 – European Union 2015 – Source EP