Fashion-items komen steeds terug: ‘Mode is een machtsmiddel’
Mode-experte Aurélie Van de Peer (33) weet alles over de terugkerende trends in de mode. Kijk maar naar de Buffalo’s. Ook al had je deze vroeger niet in jouw kast, je kent ze ongetwijfeld. Hoe komt het eigenlijk dat deze herboren zijn? En waarom?
Mode is een begrip dat op verschillende manieren gedefinieerd kan worden. Veel mensen associëren mode met kleding en that’s it. Maar dat is helemaal niet waar volgens Aurélie Van de Peer, mode-experte. ‘Mode is veel breder dan kleding. Uiteraard heb je mode in kleding, maar ook in auto’s, gebruikstoestellen en in denkbeelden. In mijn doctoraat heb ik mode heel filosofisch gedefineerd als een machtsmiddel waarin mensen tijd inzetten als machtsmiddel. Mensen gaan zich altijd tot elkaar verhouden.’ Met andere woorden mensen aanspreken en zeggen dat die pull absoluut niet kan.
Voor ons, arme studenten, is mode een kledingkeuze maar hier zit een hele dynamiek achter. Je hebt altijd iemand die volledig mee is en dus trendy is, maar je hebt ook altijd mensen die achteraan hunkeren en waarvoor dit allemaal niet zo belangrijk is.
‘Wat mensen dragen, kan mij letterlijk worst wezen’
Wie had kunnen denken dat er achter mode zo’n verhaal kon hangen? Aurélie vindt dit onderwerp interessant omdat het een maatschappelijk fenomeen is. Wij worden heel fel beïnvloed door wat influencers en celebs dragen. Zij beginnen met het dragen van broeken met wijde pijpen en de rest gaat hier in mee. Het draait altijd om op tijd te weten wat er op het moment in de mode is.
‘Wat mensen dragen, kan mij letterlijk worst wezen.’ Wanneer mensen haar de vraag stellen: ‘Wat vind je van deze outfit?’ dan krijgt ze meteen rillingen over haar heen. ‘Het kan mij totaal niet schelen wat iemand aanheeft, het interesseert mij alleen als maatschappelijk fenomeen, maar niet als modieuze kleding op zich.’
Het productiesysteem is vernield
De microben had ze al heel vroeg te pakken. ‘Al vrij vroeg tijdens mijn universiteitsjaren had ik door dat mode echt een enorm belangrijk machtsmiddel is tussen mensen. Er was een optiekzaak in Antwerpen waar er hele dure zonnebrillen verkocht werden en hier kwamen verschillende mensen binnen, natuurlijk ook van andere culturen. Maar deze mensen lieten de zonnebrillen gewoon hangen omdat deze niet lekker op hun hoofd zat. Hierdoor merkte ik dat deze brillen gemaakt zijn voor mensen met specifiek gevormde jukbeenderen en eerder voor blanken bedoeld waren. Het productiesysteem is overduidelijk gericht op een witte markt wat heel veel zegt over een waardenpatroon. Dit was eigenlijk mijn eerste kennismaking met een machtsstructuur die op een heel expliciete manier aanwezig is.’
Aurélie werkt niet alleen voor Charlie Magazine, ze geeft namelijk ook les aan een universiteit waar ze haar kennis over mode kwijt kan. ‘Mode-academies gaan in de toekomst nog meer evolueren. Er zal veel meer aandacht besteed worden aan duurzaamheid. Ze gaan wat meer wegstappen van de idee waar de ontwerper het helemaal in zijn eentje doet, het zal meer teamwerk zijn, dit maakt het ook heel boeiend.’
Transparantie bij productielijnen
Wanneer wij kleren kopen, weten wij meestal niet in welke omstandigheden deze kleren gemaakt worden of uit welk land ze komen. ‘Het is zo moeilijk om heel de productielijn te achterhalen omdat deze totaal niet transparant is. Sommige mensen maken bewust een keuze om ergens te winkelen zonder te weten hoe de stoffen geverfd zijn en uit wat voor materiaal het bestaat. Het is super moeilijk om daar bewust mee om te gaan. Dit is een debat dat weegt op de maatschappij. Wanneer journalisten hierover artikels maken, moedig ik dat ook heel erg aan.’
‘Het is een mythe dat je meer geld uitgeeft wanneer de arbeidsomstandigheden beter zijn. Er zijn fabrieken waar fast fashion op een erge manier geproduceerd worden, maar het kan perfect dat er in deze fabrieken een duur merk gefabriceerd wordt. Mensen weten vaak niet dat de prijs hoger kan liggen met dezelfde arbeidsomstandigheden. Dit zou mensen hun ogen moeten openen want de kwaliteit is soms niet wat je denkt dat het is.’
Trends komen steeds terug
Wie bepaalt er juist wat er in de mode is. Deze vraag is ongetwijfeld wel eens door jouw gedachten gegaan. Wel, dit kunnen we niet wijten aan een bepaald persoon. Er is een enorme verschuiving van wie de autoriteit heeft. ‘Vroeger (tussen eind 20ste eeuw – tot ver na 2e wereldoorlog) was de modeindustrie een samenwerkingsverband van ontwerpers met journalisten en inkopers die samen veel tijd doorbrachten. Zij brachten een kledinglijn naar voren en keken wat de nieuwe trends waren.’
Vintage en tweedehands zijn twee termen die in ons opzicht een beetje anders zijn, maar dat is niet zo. ‘Alles wat tweedehands is, heeft de mogelijkheid om vintage te zijn, maar alles wat vintage is, is bij definitie tweedehands. Iets wat vintage is, daar is maar één stuk van en dat is ook waar de modewereld naar op zoek is. Het klinkt ook chiquer. Originaliteit heb je als je vintage of tweedehands draagt. Eigenlijk moet een item minstens 20 jaar oud zijn om vintage te zijn. Buffalo’s vallen dus perfect onder deze categorie.’
De scrunchie, buffalo’s en broeken met wijde pijpen zijn erg in trek bij millenials. Maar eigenlijk komen die uit het verleden, waarom precies? In het begin van de 20ste eeuw kon je revolutionair zijn. Wanneer je in dat tijdperk een vrouw in een broek stak, dan was dat iets nieuws. Maar aan het einde van deze tijd werd die blik anders. Ze begonnen naar het verleden te kijken. Dus ze beginnen te graven in de modegeschiedenis op zoek naar een schatkist. Wanneer ze producten gekozen hebben, worden deze aangepast aan het jaar waarin we leven. Zo merk je dat het een snelle opeenvolging is van trends uit het verleden en dit zien we vandaag nog altijd.’
Tekst en foto: © Femke De Bley