Ayrton Senna was een van de meest getalenteerde Formule 1-piloten ooit. Tot  een crash een abrupt einde aan zijn leven maakte. Met drie wereldtitels en zijn persoonlijkheid naast de baan laat hij een groot nalatenschap achter. Maar wie was de Braziliaanse toppiloot en waarom praten mensen 30 jaar na zijn dood nog steeds over hem?  

We duiken even terug het verleden in, naar 1 mei 1994. Tijdens de Grand Prix van San Marino rijden de piloten op de Autodromo Internationale Enzo e Dino Ferrari in Imola. Het Italiaanse circuit is voor de veertiende keer het decor voor een F1-race. Een wedstrijd die de geschiedenisboeken zal ingaan als een van de meest tragische F1-races. 

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door FORMULA 1® (@f1)

‘Achteraf gezien had deze wedstrijd nooit mogen plaatsvinden’, zegt Davy van Trijp, autosportkenner en Ayrton Senna-fan. ‘Het begon allemaal op vrijdag tijdens de trainingssessie toen Rubens Barrichello een zware crash maakte. Zaterdag tijdens de kwalificaties is er de fatale crash van Roland Ratzenberger (die zijn nek brak nadat hij met volle snelheid tegen een muur knalde, red.). Gezien deze feiten mocht de wedstrijd op zondag nooit doorgaan.’ 

‘Ik heb de crash van Senna live op televisie gezien. Na de crash werd onmiddellijk duidelijk dat ze fataal zou zijn. Dat was een heel droevig moment’, voegt van Trijp eraan toe. 

Millimeterwerk 

Ayrton Senna laat een grote erfenis na. Door zijn unieke rijstijl staat hij zo bij vele autosportliefhebbers nog steeds in het geheugen gegrift. ‘Ik herinner me Senna als de grootste en beste piloot allertijden’, zegt van Trijp. ‘Mocht hij niet verongelukt zijn, dan zouden Michael Schumacher en Lewis Hamilton nooit het recordaantal wereldtitels (zeven, red.) gewonnen hebben.’ 

‘Hij was een haarscherpe piloot die elke lijn steeds tot op de millimeter precies kon rijden. Wat hem zo speciaal maakte is dat hij de regenkampioen was. Niemand kon in de regen rijden zoals Ayrton Senna. Na hem zijn er maar heel weinig die zo goed in de regen kunnen rijden.’ 

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door FORMULA 1® (@f1)

‘Max Verstappen heeft een gelijkaardige rijstijl, kan ook heel constant de perfecte lijnen rijden en is ook heel sterk in de regen. Verstappen wil zichzelf niet vergelijken met Ayrton Senna, maar ik zie veel van Senna terug in de racestijl van de Nederlander’, besluit van Trijp. 

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door f1_pitstopp (@f1_pitstopp)

 Tijdens zijn tien-jarige carrière wist Senna drie wereldtitels te veroveren. Maar zijn start in de F1 verliep niet van een leien dakje. 

‘Senna reed tijdens zijn eerste seizoen voor het Britse team Toleman’, weet van Trijp. ‘Ondanks de slechte, onstabiele wagen reed Senna in zijn eerste seizoen drie keer naar een podiumplaats. In zijn eerste jaar moest Senna zelfs het zitje van zijn wagen huren om überhaupt aan de start te kunnen staan.’ 

Perfectionist 

De Braziliaan was sinds zijn eerste seizoen enorm perfectionistisch. Dat zag ook van Trijp: ‘Tijdens de trainingen reed Senna elke ronde met een lagere bandendruk tot dat het voor hem perfect aanvoelde. Één van zijn mechanici geloofde daar niet in en plaatste 0,1 bar minder in de linker voorband. Toen Senna na zijn rondje terug in de pits kwam vroegen zijn mechaniekers naar het gevoel in de wagen. Waarop Senna zei dat de balans goed was behalve bij de linker voorband.’ 

‘Zijn gevoel met de wagen was gewoon goed. Zijn rijlijnen in bochten waren ronde na ronde perfect. Totdat hij tijdens de grote prijs van Dallas in 1994 plots crashte tegen de muur aan de binnenkant van de bocht. Iedereen dacht dat hij een stuurfout maakte, maar hij zweerde dat de muur verschoven was. Ze hebben dat daarna nagemeten en wat blijkt: de muur was vier millimeter opgeschoven’, zegt van Trijp verwonderd. 

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Eliezer Rosario (@puertoricoracingsports)

Ayrton Senna streed vanaf zijn tijd bij McLaren pas echt mee voor wereldtitels. En daarvoor moest hij soms tot in het gaatje gaan. ‘Er waren toen natuurlijk de legendarische duels met Alain Prost’, weet van Trijp. ‘De Fransman was een berekende piloot. Daardoor kreeg hij als bijnaam de professor. Winnen was voor hem niet het belangrijkste, maar hij wilde vooral de meeste punten scoren.’ 

‘Terwijl Senna maar één doel had: de overwinning. “Als er een opening is en je gaat daar als piloot niet voor dan ben je geen racepiloot”, zei Senna ooit in een interview met Sir Jackie Stewart‘, herinnert van Trijp zich. 

Revolutionair voor en na crash 

Zowel op als naast de baan kreeg Senna veel respect van de mensen rondom hem. Dat zag ook van Trijp: ‘Naast de baan was hij een heel warm persoon. Hij zette zich ook in voor goede doelen, vooral gericht op kinderen en jongeren. Maar ook op de baan liet hij zijn goed hart zien. Hij is ooit zelfs eens tijdens de race uit zijn wagen gesprongen om een gecrashte piloot te helpen.’ 

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Nicholas Aguilar (@nickaguilar28)

Ook na zijn fatale crash bleef Ayrton Senna voor veranderingen zorgen. Zo voegde de FIA, de wereldwijde autofederatie, verschillende nieuwe regels in voor zowel de wagens, zoals het HANS-systeem, als de circuits. Deze maatregelen werden allemaal genomen om crashes met een fatale afloop drastisch te verminderen.  

Op die manier zal Ayrton Senna nog vele jaren na zijn ongeluk herdacht worden. 

Tekst: Dario Smekens
Foto boven: Instituo Ayrton Senna (CC BY 2.0)