28/10/2019

Column – Tis ‘n rut ut ’t us en at rint, rint ‘r in*

Ja, ik ben een West-Vlaming. Ik ben geen boerin, maar mijn huis staat wel naast een wei vol koeien. Ik kan algemeen Nederlands praten, maar meestal doe ik het niet. Ik vervoeg ja en nee, ik zeg pinkeling in plaats van glitters en ik eet stuutjes in plaats van boterhammen.

Volgens mijn tante en mijn mama praat ik niet echt West-Vlaams. Wanneer mijn mama zegt dat ze in zeven schoffelscheuten nog de waste heeft gedaan, weet ik dat mijn kleren gewassen zijn. Maar het is niet iets wat ik zelf ooit zou zeggen. En als mijn tante zegt: ‘Ze zoen ne frank in twji bitten‘ of ‘Je vrijt da jon himde wikkelt‘, kan ik alleen maar raden wat ze bedoelt.

Klutters voor de automaat
Vier jaar geleden besloot ik in Leuven te gaan studeren. Ik was trots op mijn accent en wou het voor niemand verstoppen. Maar vaak moest ik mijn zin herhalen, omdat iemand me niet kon verstaan. Ik zei dat de vis in de Alma kiezig was, maar de reactie was ‘je bedoelt vuil?’. Ik klaagde dat ik geen klutters had voor de automaat en hoorde alleen ‘Wat zijn klutters?’ in plaats van ‘Wil je wat kleingeld lenen?’.

En dus met elke niet-West-Vlaamse vriend die ik maakte, moest ik mijn accent een klein beetje verzachten. En elke keer dat ik in het weekend naar huis ging, was het een beetje vreemder om West-Vlaams te horen rondom mij.

Na twee jaar heb ik mijn studies in Leuven stopgezet en besloot ik journalistiek te gaan studeren. In Mechelen. Provincie Antwerpen dus. Net zoals vele Antwerpenaren vooroordelen hebben over West-Vlamingen, had ik al heel wat over hen gehoord. West-Vlaanderen ligt in de parking en ze denken dat Antwerps algemeen Nederlands is. Ze zetten voor alles kei in plaats van bere. Ze begrijpen absoluut geen West-Vlaams en voelen zelfs de nood om ons te ondertitelen. Oh, god.

Inspired by Anna et maman

Tsjolen of dalken?
Maar als ik eerlijk ben: erger dan Leuven was het niet. Was het dat ik ondertussen een beste vriendin uit de Kempen had? Ik weet dat iemand na het uitgaan in Leuven soms moet spauwen, maar voor mij zal dat altijd spugen zijn. Ik vraag mijn beste vriendin of ze een beetje wil tsjolen** in de winkelstraat, terwijl ik weet dat zij het dalken noemt.

Wat ik na vier jaar geleerd heb? Alle clichés zijn waar. Limburgers doen er effectief twee keer zo lang over om een zin uit te spreken. Antwerpenaars denken inderdaad dat hun dialect het dichtst bij Algemeen Nederlands ligt. Gent is basically overgenomen door West-Vlamingen en ja, West-Vlaanderen heeft, in vergelijking met andere provincies, geen echte steden. En we zijn niet allemaal boeren, maar ik moest tijdens de turnles vroeger toch af en toe opletten voor een manoeuvrerende tractor. Wat je daaruit besluit, mag je zelf kiezen.

Wat ik voor mezelf besloten heb? Ik woon even graag in Leuven als West-Vlaanderen. Maar één ding blijft: als ik op straat een voorbijganger hoor praten met een West-Vlaams accent, komt er toch altijd een glimlach op mijn gezicht.

*Letterlijk: Er is een ruit uit het huis en als het regent, regent het binnen.
**Slenteren

Tekst en foto: ©Ianthe Van Dyck