09/10/2019

Wary Wednesday – ‘The Family’ op Netflix: is Jezus de messias of de mascotte?

Sinds een maand kan je op Netflix de nieuwe docuserie ‘The Family’ bekijken. De vijf uur durende documentaire vertelt de onthutsende geschiedenis van een religieuze organisatie, genaamd The Family. Het is niet de eerste keer dat Netflix uitpakt met een schokkende documentaire. Denk maar aan The Great Hack of Conversations with a Killer: The Ted Bundy Tapes.

Het was oorspronkelijk journalist Jeff Sharlett die het geheim van de religieuze organisatie The Family probeerde bloot te leggen met zijn boek The Family. Maar toen was er, tenminste hier in België, geen haan die er naar kraaide. Ook niet wanneer hij twee jaar later opnieuw een boek uitbracht (C street). Maar nu waagde streamingdienst Netflix een poging om de complexe geschiedenis van The Family, ook wel The Fellowship genoemd, uit te leggen. Geen gemakkelijke taak, omdat vandaag niet helemaal duidelijk is in welke mate de organisatie er in slaagt de internationale politiek te beïnvloeden.

Jezus-kamp
De docuserie bestaat uit vijf delen en elk deel onthult nieuwe gruwelijke feiten over the Fellowship. Het verhaal begint met Jeff Sharlett, een jonge schrijver, die op zoek gaat naar de verschillende interpretaties van religie. In 2002 komt hij terecht in Ivanwald, een van de vele huizen van The Family. Het gaat om een soort Jezus-kamp waar jonge mannen samen leven en bidden.

Maar niet bidden zoals wij dat kennen, want bij The Family is de Bijbel een stukje korter dan gemiddeld. The Fellowship reduceerde het heilige boek tot ‘Jezus’. Enkel de vier evangeliën blijven over en wat The Family interessant vindt is de hiërarchie in die evangeliën. Als Jezus met een groepje vertrouwelingen het geloof probeerde te verspreiden, dan is dat toch ook onze roeping? Dan moeten wij met de organisatie op zoek naar de uitverkorenen om de belangrijke posities binnen de Amerikaanse politiek in te nemen.

Jezus is het perfecte alibi voor hun machtshonger.

In de eerste aflevering is het helemaal nog niet duidelijk of The Family een politieke instelling is. Het lijkt eerder om een religieuze groep te gaan met een ‘rare’ kijk op de Bijbel. Officieus wordt ze geleid door Douglas Coe. Maar wees gerust: als u die naam nog nooit eerder hoorde, bent u niet alleen.

Seksschandalen in het Witte Huis
Maar Jezus is een front. Een mascotte. Hij is het cement van de groepsleden. Jezus is het perfecte alibi voor hun machtshonger. The Family heeft een huis in Washington, waar een gouverneur en een kandidaat-president samen kunnen bidden, maar plots houdt de organisatie zich bezig met het verhullen van seksschandalen in het Witte Huis.

The Fellowship is blijkbaar ook de organisator van The National Prayer Breakfast, een evenement waarop elke president sinds Eisenhower aanwezig is. Elk jaar komen politici van over de hele wereld er samen om te bidden. Laat dat evenement nu toevallig ook de perfecte plaats zijn om te netwerken. Alleen is niets toeval als het over The Family gaat. Joost mag weten wie de organisator achter het evenement was.

Jezus is een diplomaat
Leden van The Family gebruiken hun politieke status ook om te netwerken in het buitenland. Allemaal achter de schermen natuurlijk, want leider Douglas Coe gelooft in de kracht van onzichtbaarheid. The Family mengt zich onder andere in de Roemeense politiek. Ze proberen er het homohuwelijk illegaal te maken, in Jezus’ naam. Een ontmoeting met Khadaffi, voormalig premier van Libië, of met Sani Abacha, ex-president van Nigeria, leidt plots tot politieke voordelen voor de Verenigde Staten. Jezus is een betere diplomaat dan wie dan ook, zo blijkt.

Netflix brengt in de vijf uur durende docu heel weinig concrete bewijzen. The Fellowship is heel voorzichtig en de administratie van de religieuze instelling is niet toegankelijk voor het publiek. Een oplettende kijker merkt dat de documentaire weinig echte verbanden maakt. De betrokkenheid van de organisatie wordt eerder gesuggereerd.

Maar dat neemt niet weg dat Netflix een geloofwaardig verhaal brengt. Regisseur Jesse Moss laat eerst Jeff Sharlett aan het woord. Hij ziet het verhaal alles behalve door een roze bril. Daarnaast leggen ook enkele onderzoeksjournalisten hun bevindingen uit. Zij brengen een neutraler perspectief. Heel wat ex-leden van The Family vertellen over hun ervaringen. Sommigen heel negatief, maar anderen slagen er in om de aantrekkingskracht van zo’n groep te beschrijven. Politicus Zach Wamp gelooft nog steeds in de organisatie en brengt een verrassend perspectief in de mix.

Enger dan een zelfmoordterrorist met een bomgordel
Quotes van Douglas Coe, speeches van presidenten waarin ze The Family bedanken en verschillende vertelperspectieven zijn verweven tot een pakkend geheel dat aantoont dat religieus extremisme niet alleen bij de islam bestaat. Langzaamaan besef je als kijker dat extremisten met een subtiele aanpak en jaren geduld een grotere verschrikking vormen dan een zelfmoordterrorist met een bomgordel.

Het eerste artikel in de Amerikaanse grondwet eist dat politiek en religie gescheiden blijven in de Verenigde Staten. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. En na deze documentaire zal u zich toch afvragen wat er precies omgaat in het hoofd van de politicus die in mei uw stem kreeg.

Tekst en foto: © Ianthe Van Dyck

Elke maandag, woensdag en vrijdag vind je op onze website een artikel dat deel uitmaakt van een mysteriereeks.
Iedereen is een beetje achterdochtig. Op Wary Wednesday zoeken we uit achter welke complottheorieën een beetje waarheid schuilt.