Eva Van Emelen (23) gooide hoge ogen met haar innovatieve spiegel, Myoo. In teken van haar Master Productontwikkeling aan de Universiteit van Antwerpen ontwikkelde Eva een smart mirror die ondersteuning moet bieden voor tieners met een chronische darmziekte. Myoo leverde haar zelfs de Paul Verhaert Award op. ‘Financieel is het perfect mogelijk en zeer rendabel.’

Ik heb Myoo van tevoren eens door de zoekmachine gehaald. Ik kwam toen uit op een nachtclub in Antwerpen.

(lacht) ‘Ja dat klopt, daar ben ik achteraf ook achter gekomen. Ik heb mij daar totaal niets van aangetrokken.’

Myoo is een medisch hulpstuk voor tieners met een chronische darmziekte. Hoe kwam je bij die specifieke doelgroep?

‘Ik wou altijd graag iets medisch doen, maar voor patiënten in plaats van voor artsen. Ik ging samenzitten met het hoofd van de pediatrie van het UZ Leuven. We hadden het over chronische kinderziektes: welke er zijn en welke het meeste werk vragen van de patiënt. Chronische darmziekte bleek daar een van. Die mensen moeten heel scherp in het oog houden wat ze eten en hoe hun lichaam daarop reageert. Een groot stuk van de zorg komt op de schouders van de patiënt terecht. Mucoviscidose was ook een optie, maar die ziekte is al vaker belicht. Chronische darmziekte stond tot nu toe eerder in de schaduw. De ziekte hangt nog steeds in de taboesfeer, er wordt niet over gepraat en er wordt ook niet gewerkt op innovatie bij patiënten. De oorzaak en de oplossing zijn immers nog niet volledig duidelijk. Daar investeren ze dus nu vooral in, maar niet in de beleving van de patiënt. Daar was dus een groot gat, een ruimte om in te gaan innoveren.’

Waarom specifiek tieners?

‘Ik heb gefocust op pubers omdat we zien dat zich daar een bepaalde transitie voordoet. In het begin zijn het vooral de ouders die de ziekte opvolgen en sturen, maar vanaf  het moment dat die kinderen in de puberteit komen, wordt die verantwoordelijkheid stilaan overgedragen. Het is een groep die een leven op zichzelf heeft. Ze zitten in de scouts, gaan studeren, maar moeten nog steeds die ziekte integreren in dat leven. De leeftijdscategorie waarop ik heb ingezet is eigenlijk tussen de 15 en 19 jaar; wil je langer van die ondersteuning gebruikmaken kan dat uiteraard.’

Hoe werkt Myoo?

‘Myoo is een smart mirror. Als je die technisch gaat ontleden is dat een computerscherm met daarachter een enkelzijdige spiegelplaat. Die laat licht door langs één kant. Je stuurt witte letters op een zwarte achtergrond door naar het moederbord. Alles behalve dat zwart wordt dan door de spiegel gereflecteerd. Er wordt een boodschap gegeven aan een persoon die voor de spiegel staat. De spiegel gaat hand in hand met een medicatieservice. Binnenin de spiegel wordt medicatie opgeslagen, die wordt er maandelijks in gestopt. Die medicijnen komen ook met de post aan de deur, de patiënt hoeft niet meer naar de apotheek te gaan.  Die medicatiedozen moet je zien als een soort cartridges zoals in een printer die je er kan inschuiven. Elke dag dat de patiënt interageert met de spiegel komt daar één zakje uit. De medicatie die hij die dag moet nemen.’

Die medicatie is een heikel punt.

‘Klopt, die combinatie van de visuele ondersteuning met de medicatiezakjes is er gekomen omdat uit de analyse blijkt dat dat de twee grootste problemen blijken te zijn bij jongeren. Het nemen van die medicatie is een heel confronterende handeling. Altijd die medische wereld die komt binnenglippen. Die jongeren nemen tien pillen per dag uit evenveel verschillende strips. Om dat te vervangen heb ik die medicatiezakjes, de Myoo-pods, uitgedacht. Een ander probleem is dat die jongeren hun ziekte constant moeten opvolgen. Een keer per maand moeten ze op consultatie vertellen hoe hun stoelgang er die afgelopen periode heeft uitgezien, of waar ze juist buikpijn hebben gehad. Het is moeilijk om uit te leggen hoe je je weken geleden hebt gevoeld en die jongeren hebben ook moeite om daarover te praten of dat te verwoorden. Daarom heb ik ervoor gekozen die spiegel ook als een soort geheugensteun te laten fungeren. Elke dag wordt er via de medische balans een algemene toestand opgevraagd. Die info wordt opgeslagen en verzameld in een app. Wanneer ze naar de dokter gaan kunnen ze die dan bovenhalen en via een eenvoudige grafiek laten zien hou hun afgelopen maand er heeft uitgezien.’

Het klinkt bijna als sciencefiction.

‘Ja, eigenlijk wel. Er zit ook face recognition in de spiegel, dus de software herkent gezichten. Alleen als de patiënt voor de spiegel gaat staan komt er een visuele balans rond het gezicht met criteria die ik allemaal kan invullen. Via gesture controle, een andere techniek, kan ik die gaan besturen. Daar zitten een camera in die de vingertoppen registreert (demonstreert met handgebaar). Dat lijkt sciencefiction, maar eigenlijk zijn dat technieken die allemaal al bestaan. Ik heb dus nergens het warm water uitgevonden. Het gaat er om de combinatie van al die zaken zodanig betekenis geven dat het nuttig kan zijn voor patiënten.’

Je won de Paul Verhaert Award 2019, een prijs die gepaard gaat met een cheque van 3000 euro.

‘Ik heb die prijs voornamelijk gewonnen voor het proces dat gepaard ging met Myoo, denk ik. Mijn analyse was heel uitgebreid, ik heb heel veel technieken gebruikt om die jongeren te leren kennen en te voelen en zien waar de pijnpunten lagen. Dat maakt dat mijn onderzoek en hetgeen ik wou produceren heel touché was. Een heel correct antwoord op de problemen die bleken uit de analyse. Anderzijds is het conceptueel wel zodanig uitgewerkt dat je een duidelijke impressie hebt van wat het product is en inhoudt. Het is tot in de puntjes uitgewerkt en getest. Voorlopig heb ik de geldsom niet gebruikt om terug te steken in Myoo. Maar ik zeg duidelijk voorlopig. Ik sluit het zeker niet uit, maar ik zie ook de dag van vandaag dat het economisch model zich er niet helemaal toe leent. Hoe de spiegel vandaag is uitgewerkt, is hij te hard gefocust op één persoon, en daardoor commercieel misschien niet even interessant. Als ik Myoo wil uitbrengen zou ik het concept moeten verruimen. Bijvoorbeeld pubers met een algemene chronische ziekte, of de medicatie voor alle leden van het gezin. Het geheel moet worden opgetrokken en er zijn veel interessante opties.’

Het brengt niet op?

‘Nee, dat is het probleem niet. Het zou een duur product zijn, maar ik heb ook een businessmodel uitgedacht. Financieel is het perfect mogelijk en zeer rendabel. De spiegel is duur om te maken maar die zou dan op basis van leasing zijn. De medicatiezakjes bijvoorbeeld zijn qua productiekost veel minder duur, daar kan je dan weer veel winst op maken als bedrijf. Dat maakt dat je de spiegel kan gaan leasen voor een redelijk bedrag, en dat je het grootste deel van de winst maakt op de medicatiezakjes die maandelijks moeten worden aangekocht. Het addertje onder het gras is wel dat het pas rendabel is als je voor een grotere doelgroep werkt.’

Hangt er binnen afzienbare tijd een technologische spiegel in iedere huiskamer?

‘Ik denk dat slimme spiegels zeker hun opmars zullen maken in de toekomst. Alles is er. De medicatie en hoe gezinnen daarmee omgaan is ook iets dat de komende jaren hard gaat veranderen. Het idee dat je naar de apotheek gaat is verouderd, net zoals bakkers. Als die niet meegaan met de innovatie zullen die er na verloop van tijd tussenuit vallen. Meer en meer supermarktapothekers en online apothekers zie je verschijnen. De manier waarop wij omgaan met gezondheid is enorm verouderd. Ik denk dat integreren van centrale apotheekpunten in huis meer en meer gaat opkomen. Niet alleen qua bewaring van medicijnen, maar ook hulp. Mensen zouden een device kunnen raadplegen welke medicijnen ze moeten nemen. De apotheeksector zal niet vervangen worden, maar ik denk wel dat de apotheek er binnen vijf jaar al volledig anders zal uitzien. Mensen willen meer en meer de dingen in handen hebben. Ze weten meer en stellen meer vragen.’

Tekst: Eline Tuyaerts, foto: © Eva Van Emelen

Vroeger werd je bakker, leraar of bouwvakker. Maar wat doet de jongvolwassene vandaag om zijn wekelijkse pintjes te verdienen? In Job For Joy brengen we aparte verhalen over ongewone jobs.