Poezië dood? Integendeel. Instadichters maken het populairder dan ooit op Instagram. Het aantal volgers van deze dichters blijft steeds groeien. Is het hun ultieme droom om hun werken om te zetten naar dichtbundels of blijft Instagram het beste medium voor hen?

Je bent ze waarschijnlijk zelf al eens tegengekomen in een winkel: dunne boekjes met namen als Milk & Honey en The Sun & Her Flowers. Als je ze openslaat, zie je korte gedichten waar elke persoon zich in kan vinden. Deze teksten zijn geschreven door Rupi Kaur, een 27-jarige Indiaas-Canadese dichter die haar indrukwekkende carrière begint op Instagram. Recensenten halen hun neus op voor dit soort dichters maar de cijfers liegen niet. In totaal verkocht ze al 3,5 miljoen exemplaren van haar boeken en gaat ze op wereldtournee waarbij elke show steeds uitverkocht is. Ondertussen telt haar account op Instagram al 3,8 miljoen volgers.

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

sometimes home is a smell. of diesel and smoke and spices. home is street food. juice stands. home is a taste. home is a salvar kameez. a corn field. home is car horns honking without a care in the world. home is a film. that you’ve seen a hundred times. home is the local cinema. the town jeweller. your family clothier. home is where elders gather in the evening. home is the back of a motorcycle. dawn. a pot of tea simmering on a stovetop. the visa office. a bus stand. busy streets with bright lights. the sound of prayers ringing through the village in the morning. sometimes after years you go back. realize home is gone. the one you knew is somewhere in the past. and you’re wondering where home is now.

Een bericht gedeeld door rupi kaur (@rupikaur_) op 14 Dec 2019 om 4:20 (PST)

Dichters in Vlaanderen

Niet enkel in Amerika maar ook in België en Nederland wordt het fenomeen steeds populairder. De Vlaamse instadichter Didalmi telt meer dan 3.000 volgers en post regelmatig op het sociale mediaplatform. ‘Mijn eerste gedichtje schreef ik na het overlijden van mijn vader. Onder de naam Didalmi ben ik pas sinds 4 mei 2019 beginnen posten.’ Zijn onderwerpen kaarten nieuwsitems aan, onderwerpen waar niet vaak over geschreven wordt in gedichtenvorm. ‘Ik gebruik Instagram omdat ik over het nieuws dicht. Nieuws gaat nergens zo snel als op sociale media. In mijn ogen is dit het platform voor (schrijf)kunst omdat het hier echt draait rond je content. Volgers delen snel mijn werkjes in hun story waardoor ik een groter publiek kan bereiken.’

Zijn pagina op Instagram staat vol met gedichten waarvan je de onderwerpen al eens in het nieuws hebt gezien. Zijn laatste post gaat over de vermiste student Frederik Vanclooster, die in de nacht van 1 januari tijdens het uitgaan verdwijnt. Samen met zijn vrienden gaat hij met oudjaar feesten in de Kruitfabriek in Vilvoorde. Hij zou die nacht rond 3 uur naar buiten zijn gegaan waarna niemand hem meer gezien heeft. Er wordt dagenlang door familie, vrienden, politie en brandweer naar hem gezocht. Op zondag 5 januari wordt zijn lichaam gevonden in het kanaal, niet ver van de Kruitfabriek. Hier schrijft Didalmi een gedicht over.

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

Vrees is waarheid geworden: duikers van de Vilvoordse brandweer hebben het lichaam van Frederik Vanclooster (21) teruggevonden in het kanaal Brussel-Schelde. Hij was vermist sinds 1 januari (na een nieuwjaarsfeest). Heel veel sterkte voor familie en vrienden! 🙏🏼

Een bericht gedeeld door didalmi © (@didalmi) op 5 Jan 2020 om 6:36 (PST)

Eerlijk content verspreiden

Gemakkelijk je content kunnen verspreiden is niet altijd even positief. ‘Mensen kopiëren soms je content of gebruiken het zonder naamvermelding’, zegt Didalmi. ‘Dit gebeurt bij bijna elk gedicht dat ik post op Instagram. Inbreuk op het intellectueel eigendomsrecht is wel echt een probleem.’ Buiten de problemen rond de rechten, heb je ook recensenten en kenners die instadichters niet meteen zien als een ‘volwaardige dichter’. Zo werd in het verleden de quote ‘Poëzie op Instagram wordt gezien instappoëzie, het maakt het laagdrempeliger’ al eens gebruikt. Dat vindt Didalmi een prikkelende stelling. ’Ja, je bereikt eenvoudig jeugd. Maar hoe laagdrempelig de poëzie is en wordt ervaren door lezers, dat ligt toch echt aan de schrijfstijl en het abstractieniveau van de dichter.’
Toch vindt hij dat er een vorm van waarheid in de stelling zit. ‘Ik denk dat er veel dichters op Instagram zitten die een groot publiek nastreven. En hoe doe je dat? Door te begrijpen wie je publiek is en je teksten daarop af te stemmen. In die zin ontstaat er door Instagram wellicht wel een groter aanbod aan laagdrempelige poëzie.’

Onze focus ligt toch nog vaak bij literatuur op papier. Maar is dat nog nodig? Volgens Killa van der Starre, literatuurwetenschapper aan de Universiteit van Utrecht, zit het hem in het beknopte karakter. ‘Voor een roman is op Instagram geen ruimte. Poëzie past juist wel binnen dat ‘Instagramvierkant’. Bovendien is het een heel visuele vorm van tekst.’ Didalmi zou het toch interessant vinden om zijn gedichten in boekvorm uit te brengen. ‘Ik dicht over het nieuws dus dat zou dan een soort jaaroverzicht in een boekje moeten worden. Ik heb er weleens over nagedacht, maar het is niet iets waar ik op dit moment mee bezig ben. Wel heb ik ideeën om een jaaroverzicht in een andere vorm aan te bieden, maar daar broed ik nog even op’.

Tekst: Yanne Kaers, Foto: © Unsplash