(Her)bestemming Berlijn: Bekende Berlijnse nachtclub Griessmuehle definitief dicht
NEUKÖLLN – Zijn muur, zijn geschiedenis, zijn technoclubs. Wie houdt van een unieke uitgaansbeleving komt in Berlijn zeker aan zijn trekken. De clubs zijn gevestigd in oude elektriciteitscentrales, op verlaten industrieterreinen, in leegstaande fabrieken… Eén van de bekendste clubs was Griessmuehle. Was, want begin februari sloot deze dancing zijn deuren.
‘Griessmuehle was een heel belangrijke en invloedrijke club voor de Berlijnse technoscene.’ Filippo Schelde, alias DJ Ekhseld, mocht draaien tijdens de laatste week van de club. Hij vindt het jammer dat de dancing moet sluiten. ‘Mensen kwamen naar Griessmuehle voor de totaalbeleving. De vaste DJ’s, de specifieke sfeer en de industriële omgeving maakten de club uniek.’
‘Wéér een technoclub dicht. Elke dancing minder is een groot verlies voor het Berlijnse nachtleven.’ – DJ Eksheld
Meer dan een technoclub
In een oude Graanmolen in Neukölln, een district in het zuiden van Berlijn, kon je bijna tien jaar lang feestjes vinden die tot vijf dagen duurden. Wat afgelegen, tussen het Neuköllner Schifffahrtskanal en de spoorweg werd niemand gestoord door knallende boxen, een joelende menigte of flitsende discolichten. Naast de feestjes waren er op het terrein van Griessmuehle ook cinema-avonden, spelletjesmomenten en zelfs pingpongtoernooien.
Op 3 februari knalde de laatste beat hier uit de boxen, de laatste pint werd gedronken en de laatste passen gedanst. Want de club moest definitief dicht. In de buurt komen steeds meer welgestelde mensen wonen. Zij hebben geen nood aan een danstempel, maar wel aan een goede omgeving. Daarom werd besloten dat Griessmuehle plaats moest ruimen voor een weg, een hotel en appartementen. De gentrificatie treft niet alleen Neukölln, ook andere clubs in andere stadsdelen van Berlijn ondergaan hetzelfde lot. ‘Clubsterben’ noemen de Berlijners het.
‘Klub Kultur ist Kultur’ – Ook burgemeester Falko Liecke is tegen de sluiting van Griessmuehle
Online petitie en betoging
De maanden voor de sluiting waren er veel protestacties. Op het gebouw werden slogans als ‘save our spaces’ en ‘embrace our culture’ aangebracht. Er was ook een online petitie om de club te mogen openhouden. Die petitie werd getekend door meer dan 53 000 mensen.
Op 22 januari verzamelden enkele honderden mensen om te betogen tegen de sluiting. Onder meer Martin Hikel (SPD) en Falko Liecke (CDU), de burgemeester en de districtsburgemeester van Neukölln, spraken de menigte toe. Toen Liecke ‘Klub Kultur ist Kultur’ scandeerde, steeg er een golf van applaus op uit het publiek. Het protest miste zijn effect niet: Griessmuehle mocht een extra weekend openblijven. De technofans konden zo in schoonheid afscheid nemen.
Bekijk hier de oproep om Griessmuehle te redden.
Griessmuehle in ballingsschap
De club zelf mag dan definitief dicht zijn, zijn geest leeft verder. De mensen achter Griessmuehle organiseren nog altijd feestjes en activiteiten, vooral in samenwerking met andere clubs. Ze noemen het ‘Griessmuehle in exile’ oftewel ‘Griessmuehle in ballingsschap’.
Door het coronavirus ligt het nachtleven in Berlijn volledig stil, alle clubs moeten dicht blijven. Maar zelfs dan houden ze de technospirit levend. Zo draaiden ze zondag enkele uren technomuziek zodat iedereen, waar ook in Berlijn, Duitsland of de wereld, op het zelfde moment kon luisteren en zonder fysiek samen te zijn zich toch verbonden kon voelen met andere technofans.
Beluister hier de volledige reportage over de sluiting van Griessmuehle.
Klimmen in een voormalige wapenfabriek
Een beetje verder weg van het kanaal vind je verstopt tussen de gebouwen van MSA Auer de klimhal Bouldergarten. Op het eerste zicht valt het gebouw niet op. Veel staal en beton, grijs en grauw, het ziet er gewoonweg saai uit. Maar niets is minder waar, want wanneer je via de deur vol stickers het gebouw betreedt, kom je in een ruime zaal met meerdere klimwanden. Je ziet er mensen die volop aan het boulderen zijn. Ze klimmen niet met touwen en niet op duizelingwekkende hoogtes. Hun enige zekering is de valmat. De uitbaters van Bouldergarten trachtten rotsen en keien na te bootsen om zo een natuurbeleving in de stad te creëren. De vijf meter hoge klimwand kan je gelukkig wel met veiligheidstouwen beklimmen. Maar na de inspanning is er ook plaats voor ontspanning: je vindt er ook een wellness en een bistro.
Wie in Bouldergarten aan het klimmen en klauteren is, vermoedt waarschijnlijk niet welke functie het gebouw vroeger had. De hal dateert uit 1913 en was oorspronkelijk bedoeld om evenementen in te organiseren. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, deed de locatie dienst als wapenfabriek. Er werden oorlogstuigen en munitie gemaakt. Na WOII kwam de site in handen van verschillende technologiebedrijven. In 2002 kon je er voor het eerst de klimwanden trotseren.
Bouldergarten is door het coronavirus tijdelijk gesloten. Ze hopen zo snel mogelijk weer open te gaan.
Op minitrip door Weserkiez
Voor wie zelf graag Neukölln-Weserkiez wil ontdekken, zijn hier alvast enkele leuke adressen. Laat je vooral niet tegenhouden door de afstand van het centrum, want met de S-Bahn sta je snel in dit deel van de stad.
Tekst en foto’s: Gil van Kerckhoven en Liam D’hert