09/04/2020,

Hoe jeugdbewegingen de kinderen entertainen in hun kot: ‘Het is moeilijk om in tijden waarin je elkaar niet kan zien, mensen te bereiken via niet-digitale weg’

De voorbije weken zijn heel wat evenementen in het water gevallen door het coronavirus. Ook de wekelijkse afspraak bij jouw jeugdbeweging hoort daarbij. Maar heel wat leidingsteams hebben daar wat op gevonden: online opdrachten en activiteiten.

Op donderdag 12 maart 2020 worden de eerste scherpe maatregelen in de strijd tegen het coronavirus genomen. Lessen op school worden opgeschort, horeca en winkels moeten sluiten, en sportieve/culturele/recreatieve/folkloristische activiteiten worden afgelast. 

Dat betekent dus ook geen scouts meer op zondag. Enkele jongens van de scouts Sint-Aloysius uit Aalst blijven niet bij de pakken zitten en richten een Facebookgroep op waar iedereen lid van kan worden: de Online Jeugdbeweging. Nog geen maand later, bereikt de groep bijna de kaap van 45.000 leden. Een geslaagd initiatief dus.

In de Facebookgroep werden oorspronkelijk op zaterdag en zondag leuke opdrachten geplaatst. Op 31 maart besloot de leiding dit enkel nog op zondagen te laten plaatsvinden. Kinderen krijgen een bepaalde tijd om die opdrachten uit te voeren, en wie wil, kan ook video’s en foto’s delen in het commentaarvak. 

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=117876153182377&set=gm.2730961313683207&type=3&theater&ifg=1

Ook vormen de spelletjes en opdrachten een verhaal doorheen de dag en het weekend. Op 29 maart bijvoorbeeld, kregen de kinderen de opdracht om de planeet die ze de dag ervoor hadden ontdekt, bewoonbaar te maken.

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=117896439847015&set=gm.2731046080341397&type=3&theater&ifg=1

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=117913176512008&set=gm.2731097490336256&type=3&theater&ifg=1

Sociaal contact in tijden van social distancing
Niet enkel scoutsgroepen besloten online te gaan. Ook tal van andere jeugdbewegingen gaan mee in het verhaal, waaronder vele Chirogroepen. Niels De Ceulaer, beleidscoördinator bij Chirojeugd Vlaanderen, vertelt dat hij en zijn collega’s zeer tevreden zijn over de manier hoe de leidingsgroepen het contact met hun leden proberen warm te houden. ‘Dat ze ondanks deze moeilijke periode er toch het beste van proberen te maken, dat is iets waar wij alleen maar fier en trots op kunnen zijn’, sluit hij af. 

Een van die groepen is Chiro Karoo Bierbeek, die startte met een online knikkerrace. Hoofdleider Oscar Vandevenne (21) legt het spel uit: 

‘Elke zondag doen we een knikkerrace. Aan de start begonnen 30 knikkers, en elke knikker stelt een leiding voor. We sporen iedereen aan om zelf een knikkerbaan te bouwen, hun knikkers te testen en hun snelste knikker in onze brievenbus te steken zodat die kan meedoen op de knikkerbaan van onze Chiro. De race nemen we op met meerdere camera’s en volgende week delen we het resultaat. De traagste knikkers vallen af en zullen dus niet meer meedoen in de race.’

Inspiratie haalde Oscar Vandevenne bij het Brits internetbedrijf Unilad. Het bedrijf postte een filmpje met een knikkerrace, omdat dat de enige sport was die mocht gebeuren. ‘Ik ben 21 jaar en ik heb ook altijd met knikkers gespeeld. Ik denk dat de jongste leden dat ook nog wel doen, dus zo hopen we veel leeftijden aan te sporen.’

Toegankelijk voor iedereen?
Vele scouts- en Chirogroepen organiseren een spel via Facebook of Whatsapp, maar niet iedereen heeft een account op social media. ‘De jongsten zijn moeilijk te bereiken natuurlijk, dat moet via de ouders. Dus hebben we hen gecontacteerd via Facebook én via mail’, benadrukt Oscar Vandevenne. Ook Chirojeugd Vlaanderen is hiervan op de hoogte en bekijkt nog hoe ze mensen zonder internet het beste kunnen bereiken.

Valt zomerkamp in het water?
De richtlijnen van de overheid zijn duidelijk: alle activiteiten van de jeugdbewegingen worden stopgezet, voorlopig tot en met 19 april. Chirojeugd Vlaanderen besloot zelf die richtlijn te verlengen tot 9 mei. Dat wil zeggen dat zowel de namiddagen in het weekend als alle evenementen in de paasvakantie niet meer doorgaan. Ook mogen leidingsploegen niet meer samenkomen om dingen voor te bereiden en alle ledenweekends worden afgelast. Alle jeugdbewegingen volgen deze maatregelen zo goed mogelijk op, maar vrezen dat ook het zomerkamp geannuleerd kan worden.

Al hoopt Niels De Ceulaer dat de zomerkampen toch kunnen doorgaan. De buitenlandse kampen worden waarschijnlijk wel geannuleerd, omdat er met een internationaal kader rekening moet gehouden worden. ‘Al is ook daar nog geen uitsluitsel over’, benadrukt De Ceulaer.

Veel geplande acties om geld in te zamelen voor het zomerkamp kunnen nu niet meer plaatsvinden. Dat zorgt voor financiële problemen bij heel wat Chiro’s. ‘Alhoewel een groot deel van de groepen aangeeft dat ze deze periode kunnen opvangen, zijn er ook enkele groepen die aangeven dat het zwaar zal worden’, legt De Ceulaer uit. Om toch wat geld in het laatje te krijgen, besloten enkele Chiro’s om alternatieve acties op poten te zetten. Zo heeft Meisjeschiro Velzeke (Oost-Vlaanderen) besloten om opnaaiers te verkopen.

Meisjeschiro Velzeke verkoopt opnaaiers voor op het uniform. Hiermee hopen ze geld in te zamelen voor hun kamp dat hopelijk kan doorgaan.
© Meisjeschiro Velzeke

Ook jeugdbewegingen steken hun handen uit de mouwen
De vele online initiatieven mogen op heel wat positieve reacties rekenen. Het sociaal engagement is zowel online als offline aanwezig. Naast de spelletjes op sociale media, worden er ook jeugdbewegingen ingeschakeld om de zorgverleners een handje te helpen. Zo plaatste het UZA (Universitair Ziekenhuis Antwerpen) bij de start van de ‘lockdown’ een oproep in de chat van Chiro Aurora in Reet. Het ziekenhuis was op zoek naar jobstudenten die tijdens de week op de kinderen van de zorgverleners zouden willen passen.

Leidster Sarah Moens (19) ging in op het voorstel en bracht een week door in het UZA tussen kinderen van twee tot twaalf jaar. ‘Ik ben blij dat ik op deze manier mijn steentje heb kunnen bijdragen aan de maatschappij en de mensen van de zorgsector kon helpen. Het is ook mooi meegenomen dat ik daar zelf nog een centje mee heb bijverdiend. Ik heb wel enkele negatieve opmerkingen gekregen van mensen die vonden dat ik het ging opzoeken, maar uiteindelijk hebben we heel veel onze handen gewassen en echt wel rekening gehouden met de maatregelen. Ik ben blij dat ik op deze manier nuttiger kon zijn dan wanneer ik thuis met mijn vingers zat te draaien.’

De alternatieven die jeugdbewegingen intern bedachten, zijn hartverwarmend om te zien. Bovendien is er ook veel samenwerking tussen de verschillende jeugdbewegingen om er samen het beste van te maken, vertelt Niels De Ceulaer van Chirojeugd Vlaanderen.

Tekst: Matti Van Vaerenbergh en Amber Vanneck, foto bovenaan: © Chiro Karoo Bierbeek