Uitdaging of uitputting? Schoolverlaters struikelen steeds meer bij zoektocht naar een job
Een job vinden is voor veel werkzoekenden een enorme uitdaging. Zeker pas afgestudeerde jongeren ondervinden vaak moeilijkheden. ‘Werkgevers leggen de lat steeds hoger en de coronacrisis maakt de plaatsen beperkt’, aldus Lindsey Marin, arbeidsmarktexperte bij VDAB.
Tiffany Hermans (21) is pas afgestudeerd en heeft een bachelordiploma Journalistiek op zak. Al enkele maanden is ze ijverig op zoek naar een job die bij haar past. Deze zoektocht verloopt niet altijd even soepel en ze ondervindt heel wat struikelblokken. ‘Allereerst heb ik mij ingeschreven bij de VDAB en ben ik beginnen zoeken tussen de vacatures’, legt Tiffany uit. Ze sprak ook haar netwerk aan en vroeg aan vrienden en familie of iemand nog een jobaanbieding had, maar dat leverde niets op. ‘Zoeken naar een job in de mediasector is niet evident, maar dat wist ik op voorhand. Ik hou wel van die uitdaging, maar het is toch een stevige opgave.’
Coronacrisis als valkuil
De coronacrisis gooit al maanden roet in het eten van arbeiders of werkzoekenden. Zo ook voor de schoolverlaters. Verschillende bedrijven zitten in financiële problemen door de strenge lockdown in het voorjaar van 2020. Daarom worden er aanwervingsstops ingevoerd of nemen bedrijven niet meer de eerste de beste sollicitant aan. Experte Lindsey Marin geeft aan dat er effectief minder aanwervingen zijn. ‘De arbeidsmarkt staat on hold en de aanwervingen die nu nog gebeuren zijn vooral mensen met speciale vaardigheden of diploma’s’, aldus Marin.
Uit het schoolverlatersrapport van 2019 blijkt dat jongeren zonder diploma het bijzonder moeilijk hebben om aan een job te geraken. 30 procent van hen blijft één jaar nadat ze de school hebben verlaten werkzoekende bij VDAB. ‘De coronacrisis zal de start van een loopbaan voor deze jongeren ook niet vergemakkelijken, integendeel’, zegt Lindsey Marin.
‘Ze moeten zichzelf meer onderscheiden op de arbeidsmarkt om iets te kunnen betekenen voor een werkgever’
Tiffany merkt dat de komst van Covid-19 een extra uitdaging is bij het zoeken naar een job. ‘De coronacrisis speelt zeker mee in het feit dat ik nog geen job heb gevonden. Ik ben nog niet expliciet afgewezen met als reden ‘Covid-19’, maar ik merk wel dat het vaak een rol speelt. Soms krijg ik geen antwoord of zeggen ze dat ze op zoek zijn naar iemand met een ander profiel. Ik denk dat werkgevers en bedrijven kieskeuriger zijn omwille van corona.’
De lat ligt hoger
Niet alleen de coronacrisis maakt de zoektocht moeilijker, ook de lat ligt hoger zowel bij de schoolverlaters als bij de werkgevers. ‘We merken dat er steeds hogere eisen worden gesteld door werkgevers. De arbeidsmarkt evolueert enorm snel en het zijn vooral technologische en digitale evoluties. Je moet als werkzoekende dus echt wel mee zijn met deze ontwikkelingsgang’, zegt Lindsey Marin van VDAB. ‘Schoolverlaters zijn vaak wel op de hoogte van moderne ontwikkelingen, maar ze moeten zichzelf meer onderscheiden op de arbeidsmarkt om iets te kunnen betekenen voor een werkgever.’
De lat ligt ook hoger bij de schoolverlaters. De generatie pas afgestudeerden weet perfect wat ze wil en vooral wat niet. Die kieskeurigheid zorgt ervoor dat het een stevige uitdaging is om de ‘perfecte’ job te vinden. ‘Het is belangrijk dat schoolverlaters ook verder kijken dan hun diploma. Met bepaalde vaardigheden, soft skills of specials skills geraak je misschien wel in een totaal andere sector aan een job’, zegt Lindsey Marin.
‘We moeten als schoolverlaters opboksen tegen mensen die al langer in de sector zitten’
Een andere hardnekkige struikelblok bij het doorzoeken van vacatures is ‘de ervaring’. Schoolverlaters hebben nu eenmaal nog geen werkervaring in de sector en dat is vaak wel een vereiste voor werkgevers. ‘We moeten als schoolverlaters opboksen tegen mensen die al langer in de sector zitten. Ik ben al vaak afgewezen omdat ik geen ervaring heb, maar waar moet ik die dan opdoen?’, zegt Tiffany.
Automatisering over rekrutering
De arbeidsmarkt is constant in beweging en er is een pijlsnelle evolutie gaande. Automatisering, digitalisering en robotisering van jobs zorgen ervoor dat er een stuk vacatures verdwijnen. ‘We merken dat automatisering van taken resulteert in het feit dat vooral de jobs verdwijnen waarvoor minder geschoolde schoolverlaters in aanmerking komen. Aan de andere kant worden er ook jobs gecreëerd. Bij deze ‘nieuwe’ jobs is het ook belangrijk om bij te scholen of om te scholen om in aanmerking te komen’, aldus Lindsey Marin.
Opvallend is dat je eigen soft skills benadrukken steeds belangrijker wordt, zeker voor jongeren. Kenmerken, talenten en vaardigheden die op het eerste gezicht minder belangrijk ogen, kunnen juist doorslaggevend zijn in een sollicitatie. ‘Denk maar aan communicatievaardigheden, flexibiliteit, of je wil bijleren, sociale omgang… Deze kleine dingen spelen een grote rol voor werkgevers en deze moet je zeker benadrukken want dat zijn juist je troeven als persoon.’
‘Wie weet is de job van je leven de job die je het minste aansprak’
Niet opgeven is de boodschap
Lindsey Marin wil vermijden dat schoolverlaters die niet onmiddellijk een job vinden het hoofd laten hangen. ‘Blijf proberen, verlies de hoop niet en weet dat je niet de enige bent die moeilijkheden ondervindt. Gebruik je speciale vaardigheden en dingen waarin je goed bent om sterker te staan op de arbeidsmarkt en jezelf te onderscheiden.’ Wat ook belangrijk is, is dat schoolverlaters feedback vragen na een sollicitatie. Op die manier komen je werkpunten naar boven en ben je meer voorbereid voor een volgende sollicitatie. ‘Kijk ook verder dan je neus lang is. Zoek in andere sectoren en spreek je netwerk aan. Wie weet is de job van je leven de job die je het minste aansprak.’
Tiffany heeft een positieve kijk op haar verdere zoektocht en dat wil ze ook zeker meegeven aan andere schoolverlaters die met de handen in het haar zitten: ‘Zeker en vast niet opgeven. Hou je oren en ogen open voor jobkansen. Geef het tijd en geef het een kans om de arbeidsmarkt rustig te verkennen. Ga op zoek naar iets dat je ligt, maar blijf nuchter in je zoektocht. Je ultieme droomjob zal misschien niet meteen haalbaar zijn, maar in de toekomst misschien wel. Niet te snel panikeren, alles valt uiteindelijk wel in z’n plooi.’
Schoolverlaters in cijfers
Uit het schoolverlatersrapport van maart tot september 2020 blijkt dat in augustus het meest aantal jongeren (<25 jaar) op zoek waren naar een job.
Bron: schoolverlatersrapport van de VDAB
Ben je zelf een schoolverlater op zoek naar een job? Meer informatie vind je via deze link.
Tekst: Margot Pinceel, foto: energipic via Pexels