OPINIE – Is body positivity te gecommercialiseerd geworden?
Dat we de term ‘body positivity’ steeds meer tegenkomen in ons dagelijks leven en op sociale media is geen verbazing. In onze huidige maatschappij, zeker bij onze generatie, geniet de term van een grote populariteit. Want iedereen verdient het om positief te kunnen kijken naar zijn/haar lichaam, ongeacht hoe onze samenleving onze ideale vorm of uiterlijk ziet. Maar wordt de term ‘body positivity’ wel naar zijn functie en omschrijving gebruikt? Of gebruiken we het gewoon omdat het ‘trendy’ en ‘cool’ is?
‘Body positivity’ is een sociale beweging die in eerste instantie is gecreëerd om vrouwen én mannen te emanciperen. Waarbij de grote focus ligt op de plussize vrouwen én mannen, en de manier waarop de maatschappij hun fysieke lichaam presenteert en bekijkt. De beweging streeft naar de acceptatie van alle lichamen, ongeacht hun fysieke eigenschappen, maat, geslacht, ras of uiterlijk. Critici zien ‘body positivity’ dan weer als een excuus voor overgewicht en het rechtvaardigen van obesitas. Wat mij betreft is het een eerste stap in de goede richting van een wereld waarin we ons niet langer moeten schamen voor extra vetrolletjes, witte benen of zelfs puistjes.
Body positivity geherdefinieerd
Als je ‘body positivity’ bijvoorbeeld ingeeft op Instagram dan kom je gemixte beelden tegen. Tussen de paar echte plussize profielen, zie je voornamelijk slanke figuren en wasbordjes. Terwijl op Google afbeeldingen de boodschap wel luid en duidelijk is. We zien allerlei vrouwen met verschillende vormen en hun echte lichamen full on display. Dat bevestigt ook zangeres en drievoudig Grammywinnares Lizzo in haar interview met Vogue, waar ze als eerste bekende zwarte vrouw de cover van het oktobernummer mocht sieren. ‘Als je de hashtag nu opzoekt, zie je alleen maar smalle silhouetten en vrouwen met rondingen’, zegt de zangeres. ‘Wat me niet bevalt is hoe de mensen waarvoor deze term gerecreëerd is, er niet van profiteren. En dan bedoel ik: meisjes met rugvet, hangende buiken, overlappende dijen of huidstriemen.’
Dit bericht bekijken op Instagram
Lizzo wil de body positivity beweging herdefiniëren, omdat de term voor haar niet meer ver genoeg gaat. Op de cover zien we een sterke en prachtige vrouw in een gewaagd gekleurde jurk, die duidelijk trots en zelfzeker is over haarzelf én haar lichaam. ‘Ik wil mijn eigen lichaam normaliseren. En niet alleen maar zeggen wat voor een coole beweging body positivity is’, zegt ze nog in het interview met Vogue. De volgende stap is volgens haar daarom ‘body normative’ te zijn. ‘Dik zijn is niet positief, maar vollédig normaal’, vertelt Lizzo.
Bodyshaming
Dat niet iedereen de volle betekenis van de populaire term begrijpt, is voornamelijk de schuld van de mainstream media, die hierdoor niet langer de belangen dient van diegenen die het echt nodig hebben. Zo is de negatieve tegenhanger ‘bodyshaming’ ook nog altijd actueel. Iets waar niet enkel wij, de gewone mensen, wel eens slachtoffer van zijn. Ook de celebs krijgen genoeg bodyshame over zich heen. Billie Eilish werd onlangs nog als ‘dik’ bestempeld op sociale media toen ze buitenkwam in een strak topje waarin haar lichaamsvormen duidelijker te zien waren. Rebel Wilson krijgt dan weer kritiek over zich heen omdat ze gewicht kwijt is. Hiermee zou ze dus ingeven aan het gangbare schoonheidsideaal, waardoor ze eigenlijk suggereert dat dit nodig is om aanvaard te worden. Maar wat we misschien niet weten of niet doorhebben, is dat deze celebs ook maar gewoon mensen zijn. Billie Eilish ziet haarzelf als een gewoon tienermeisje dat vaak oversized kleding draagt om juist te voorkomen dat mensen haar lichaam zouden bekritiseren. En Rebel Wilson zei dat ze zelf graag wou afslanken, omdat ze als ‘mollige vrouw’ enkel gecast werd voor grappige films, maar nooit voor serieuzere rollen. Ik denk dan nog aan actrice Melissa McCarthy bijvoorbeeld, die ook voornamelijk bekend is door haar rollen in Amerikaanse komedies.
Allemaal schuldig
Maar als we eerlijk moeten toegeven dan hebben we het allemaal wel eens gedaan: gefluisterd of gedacht hoe dik of dun iemand wel niet is. Want door een ander lichaam te kleineren, hopen we ons eigen lijf als meer waardevol naar voren te schuiven en zo ons zelfbeeld op te krikken. We voelen ons allemaal misschien wel gedwongen om te voldoen aan een bepaald schoonheidsideaal, door al die beelden op sociale media. Maar welk ideaal is dat dan juist? Het ideaal dat wij onszelf opleggen of de maatschappij? Of het ideaal dat we continu zien voorbijkomen in die ‘perfecte plaatjes’?
Hoe je het ook draait of keert, uiteindelijk is het nooit goed genoeg. Een vetrol hier of daar, wat cellulitis of een paar striemen zijn ‘zogezegd’ minder mooi dan een strakke buik bijvoorbeeld. En als je vroeger wel plussize was en nu plots maatje 34 hebt, dan geef je zogezegd in aan de druk van de maatschappij. Dan was je nooit echt body positive in de eerste plaats. Want zeg nu zelf, het heeft geen zin om te beweren dat je body positive bent, terwijl je negatief kijkt naar je eigen body image en dat van anderen. In dat opzicht kunnen mensen misschien wel naïef zijn.
Self-love
Dat wilt niet perse zeggen dat de term ‘body positivity’ commercieel of mainstream is, maar een tamelijk breed begrip die soms nogal misleidend kan zijn. We geven allemaal een eigen invulling aan wat ‘body positivity’ eigenlijk is, maar de term gebruiken omdat het ‘cool’ is of omdat iedereen dat tegenwoordig belangrijk vindt is gewoon not done. Maar eerst moeten we leren om onszelf en ons eigen lichaam te accepteren vooraleer we dat van iemand anders gaan bekritiseren. Of je nu curvy of slank bent, acne hebt of striae, iedereen is prachtig en verdient het om zich goed in zijn/haar vel te voelen. Want élk lichaam verdient een beetje self-love.
Tekst en foto: © Valeriya Gornostayeva