Beroepen verdwijnen niet, maar je vergeet ze wel. Zo studeert Mathilde D’Haese (22) voor meubelstoffeerder, opleidingen zoals productontwerp en meubelmaker heeft ze al achter de rug. ‘Ik ben graag creatief bezig. Ik teken en leer ook stikken en lassen, dat is ook handig wanneer ik meubels maak.’

Vanwaar kwam de keuze om productontwerp te volgen?

‘In het secundair studeerde ik sociaal technische wetenschappen, maar na deze studies had ik genoeg van het menselijke aspect en wou ik meer creatief te werk gaan. Bij de opleiding Industrieel Productontwerp kon ik meer creativiteit kwijt en moest ik veel minder theorie studeren. Het is een heel praktische opleiding. Studeren kan ik niet zo goed, maar creatief met de handen bezig zijn en effectief iets maken, vind ik echt geweldig.’

Heeft je opleiding productontwerp je keuze voor meubelmaker beïnvloed?

‘Deels. Bij productontwerp leer je veel materialen kennen, zowel metaal als hout. Metaal is interessant, maar hout is veel beter manipuleerbaar om meubels te maken. Waar je bij metaal heel zware machines nodig hebt, is dat bij hout veel minder het geval. Daar kan je al eens snel met de handzaag werken. Toevallig startte er in september na het behalen van mijn bachelor, een opleiding ‘houtbewerking’ en dat sprak me enorm aan.

Tijdens die opleiding heb ik een tafel gemaakt en daar kan je wel heel creatief in zijn. Je kan met verschillende houtsoorten werken, zo heb ik bijvoorbeeld met latjes gewerkt, ik heb die gelijmd voor een speelsere uitstraling. De tafel staat momenteel in onze keuken.’

Hoe leer je dat dan juist, meubelmaker worden?

‘Het begint heel klein met een handzaag en een beitel. Daarna komen de grotere machines die veel lawaai maken en ook meer schade kunnen veroorzaken. Als je dan hoort dat sommigen daar vingers aan kwijtraken, dan word je wel bang om met die machines te werken. De docent begeleidt je daarin wel goed: bij mij had hij zijn handen op de mijne gelegd en zei hij: ‘als er iets gebeurt, dan is dat met mijn vingers is en niet met de jouwe’. Zo kreeg ik er wel vertrouwen in, want hij weet natuurlijk wel wat hij doet.

Verder leer je de verschillende houtsoorten kennen. Die houtsoorten lijken niet belangrijk, maar het kan wel je meubelstuk maken of kraken. De afwerking is ook van belang als je meubels maakt. Je leert er ook hoe je een bedrijf moet opstarten. De theorie daarvan zetten we om in praktijk, je maakt namelijk je eigen fictieve bedrijf.’

Dat was vorig jaar, nu studeer je stofferen en lassen. Vanwaar die keuzes?

‘Meubelstoffeerder is een mooie aansluiting op meubelmaker. Nu moet ik het stofferen niet uitbesteden als ik beslis om zelfstandige te worden. Door de opleiding weet ik ook beter hoe ik mijn meubels moet maken om vervolgens makkelijk de stoffen toe te voegen.

‘Ik wil op het einde van het jaar even goed zijn als de mannen uit de klas’

Lassen interesseerde me omdat meubels ook volledig of gedeeltelijk uit metaal kunnen bestaan. Waar ik bij houtbewerking enkel meubels leerde maken uit hout, kan ik nu ook metalen poten maken voor een keukentafel. Voorlopig is het lassen nog een hele uitdaging, ik startte pas drie maanden geleden en het is geen gemakkelijk werk. Zonder erbij na te denken, kwam ik trouwens nog eens in een mannenstiel terecht. Net zoals bij houtbewerking, ben ik het enige meisje van de klas. Maar ik zou het geweldig vinden als ik op het einde van het jaar even goed ben als de mannen uit de klas.’

Je vermeldde het al even: zou je graag zelfstandige worden?

‘Ja, dat zou ik heel leuk vinden. Ik wil tegen het einde van dit schooljaar al, zelf een aantal meubels maken en restaureren. Dat doe ik nu ook in het kader van mijn opleiding en op mezelf om daarin te leren. Zo heb ik bijvoorbeeld enkele maanden geleden een oude relaxstoel gekocht in de EcoShop. Ik heb de stof van de leuningen gehaald, de armleuningen ontmanteld en nieuwe stukken ter vervanging gemaakt. Het zou fijn zijn als ik daar uiteindelijk mijn job van kan maken.’

Wat zijn je toekomstplannen dan juist?

‘Ik zal eerst moeten beginnen met een startkapitaal. Daarom ben ik nog wel wat bang om als zelfstandige te beginnen. Zonder materiaal kan je niets maken, maar zonder inkomen kan je geen materiaal kopen. Momenteel word ik goed begeleid en maak ik een marketingplan. Daarin staat dan hoe ik het wil aanpakken, wie mijn doelgroep is, wat voor meubels ik wil maken… Als er dan uiteindelijk een twijfel ontstaat, heb ik iets om naar terug te keren. Ofwel pas ik dan het plan aan, ofwel laat ik de opdracht aan me voorbijgaan.’

Hoe begin je aan het maken van een nieuw meubelstuk?

‘Ik kijk altijd eerst naar de doelgroep. Je wil geen te lage stoel maken als het de bedoeling is dat ook oudere mensen die gebruiken, ze moeten nog makkelijk recht raken. Vervolgens is het ook belangrijk om te weten wat je gaat maken en in welke stijl. Daarna kijk ik naar welke materialen ik ga gebruiken, die kunnen ook afhankelijk zijn van de stijl en het meubelstuk. Daarna maak ik een technische tekening, een prototype en zorg ik ervoor dat de afmetingen duidelijk zijn.

Als je het materiaal hebt moet je eerst goed weten welke onderdelen je kan maken uit welke planken, hoe minder hout je daarbij verspilt hoe voordeliger. Als er een oog in je hout zit, moet je daar ook opletten. Dat oog wil je niet op een hoek van je tafel of stoel. Als ik de stukken uit het hout heb gehaald, dan hang ik ze aan elkaar tot één geheel met bijvoorbeeld lijm. Ik werk af door te schuren, te vernissen en ik stoffeer eventueel de zitvlakken en leuningen.’

Welke stappen overloop je als je een meubelstuk restaureert?

‘Dat hangt af van de toestand waarin dat meubelstuk zich bevindt. Bij de stoelen waar ik momenteel aan werk ben ik begonnen met schuren, dan heb ik een nieuwe kleurlaag en een vernislaag aangebracht. Bij de relaxstoel heb ik de stoel uit elkaar gehaald, heb ik de stof weggehaald, en vervolgens heb ik het hout afgewassen. Ik werk dan af met het hout op te boenen en voeding toe te voegen en ik heb de gebroken stukken vervangen.

Het is altijd belangrijk dat je je hout afwast zodat je proper kan beginnen.’

Heb je nog een tip voor diegenen die twijfelen over de opleiding?

‘Als je meubelstoffeerder wil worden, volg dan eerst een opleiding meubelmaker. Zo hoef je bij een restauratie niets uit te besteden als er een klein deel van je stoel stuk zou zijn. Als student meubelstoffeerder neem je zelf meubels mee naar de les. Zo is het werk dat we doen meteen voor echt. Het is leuk dat we meteen op echte meubelstukken leren werken, moest dat niet het geval zijn, dan zou de opleiding maar saai zijn.’

Tekst en foto: © Sarah Buyle