Voor onze wekelijkse inkopen in de supermarkt houden we rekening met het milieu: we eten minder vlees en kopen producten met herbruikbare of zelfs zonder verpakking. De kersttraditie van mooi inpakpapier met lachende kerstmannen dat we maar één keer kunnen gebruiken, strookt niet bepaald met ons streven naar zo weinig mogelijk afval. Betekent dat dat we deze traditie gewoon achterwege moeten laten? Of zijn er alternatieven waardoor die toch niet helemaal verloren gaat?

Hoe ecologisch ingesteld ik zelf ook ben, ik pak mijn eigen geschenken nog steeds in. Het papier verscheuren vol nieuwsgierigheid naar wat er in het pakje zit, hoort er namelijk bij. Cadeautjes uitpakken zou niet hetzelfde zijn mocht je dat nieuwe boek of dat grappige paar sokken simpelweg op je schoot krijgen. Zo verlies je enerzijds de opbouw van nieuwsgierigheid naar wat er in je pakje zit, anderzijds krijgt de schenker van je cadeau niet meer je originele raadpogingen te horen en gaat de reactie wanneer je voor het eerst een blik op je cadeau werpt verloren. Dit alles maakt deel uit van onze traditie en mag dus niet zomaar verloren gaan.

Geen papier, wat dan wel?

In plaats van inpakpapier meteen volledig af te schrijven, zijn er nog andere opties. Zo kan je een ecologisch verantwoorde manier van inpakken uitproberen. Wat dacht je van een herbruikbare verpakking? Een stoffen doek met een leuke print is één alternatief. Daarmee kan je een pakje à la furoshiki inpakken: volgens Wikipedia gebruikten ze in Japan gebruikten ze al vanaf de zeventiende eeuw linnen doeken om kleren in te verpakken. Waarom zou dat voor een pakje niet lukken? Een stevige doos is ook een optie, uitgebreid versierd met kersttaferelen en nepsneeuw, die je bij de volgende kerstperiode opnieuw uit de kast kan halen. De vraag blijft natuurlijk of een cadeautje uitpakken echt hetzelfde is als je het papier er niet zo snel mogelijk van af kan scheuren.

Voor de uitpakkers die graag scheuren kan ook krantenpapier als verpakking dienen, maar dan gaat het esthetische effect van dansende rendieren en sneeuwmannen verloren. Al kan een strik in een mooi stoffen lint bijvoorbeeld, wel wat goed maken. Nu we vaak online cadeautjes bestellen, komt er nog afval van de originele verpakking bij. Deze verpakking kan je ook op een leuke manier versieren. Dan heeft de uitpakker er toch nog wat werk aan en mag de verpakking stuk, zonder dat je helpt de afvalberg te vergroten.

Het draait om de ontvanger

Wanneer je nadenkt over de mogelijke inpakmethodes, denk je best voornamelijk aan wie het cadeau zal uitpakken. Cadeautjes geven gaat natuurlijk nog altijd om het gebaar en met een goed gekozen geschenk laat je zien hoe goed je iemand kent. Dat geldt ook voor de verpakking. Probeert je beste vriend zero-waste te leven? Dan kan je met alternatieve inpakmethodes experimenteren. Hecht je oma meer belang aan het gebaar van het pakje dan aan de inhoud? Dan kan je gebruik maken van een mooi versierde doos met een lieve boodschap. Maar houdt je neefje ervan alle pakjes uit te pakken in recordtempo door het papier te verscheuren? Dan hoef je je zeker niet schuldig te voelen wanneer je toch nog naar de dansende rendieren grijpt.

Tekst en foto: © Laura Poelmans