23/12/2020

Regisseur Paul Schellekens openhartig over 25 jaar ‘Thuis’: ‘Dat vond ik echt geen goede verhaallijn’

Op 23 december bestaat de soapserie ‘Thuis’ 25 jaar. Sinds 1995 zit tv-kijkend Vlaanderen elke avond vastgekluisterd aan de televisie om de avonturen van Frank Bomans en co te volgen. Volgens cijfers van CIM kijken er dagelijks meer dan 1 miljoen Belgen naar ‘Thuis op één’. 21bis sprak met een van de vier bedenkers van de soap: Paul Schellekens. Hij vertelt ons hoe ‘Thuis’ is ontstaan en over zijn favoriete en minder favoriete momenten de afgelopen 25 jaar.  

 

Hoe is de soap ‘Thuis’ ontstaan en hoe zijn jullie op het idee gekomen? 

VRT was op zoek naar concurrentie voor ‘Familie’ op VTM. Deze serie was drie jaar eerder gestart en bleek een gigantisch succes. In die tijd werd er neergekeken op soaps. Als je in de jaren ‘90 soap schreef, dan was je een soort van tweederangs regisseur. Zelf heb ik dit nooit zo ervaren. De dienst fictie bik VRT vroeg me toen om een concurrerend programma te maken. VTM was nog maar net gelanceerd en VRT had het moeilijk om op te boksen tegen de populariteit van deze familiezender.  

Het bedenkersteam bestaat uit: Luc Beerten, Winnie Enghien, Jan Matterne jr. En ikzelf. We zijn gaan samenzitten en begonnen te brainstormen. We zijn vrij snel tot de conclusie dat we een verhaal wouden maken over drie verschillende lagen van de samenleving. Er was het arbeidersgezin (het gezin van Frank Bomans), de kleine zelfstandige (het kapsalon van Rosa Verbeeck) en de hogere sociale klasse (de dokterspraktijk van Walter De Decker en Marianne Bastiaens). Op basis van de personages die we toen bedacht hebben, heeft Jan Matterne jr. het scenario bedacht.  

We moesten ook een plaats kiezen om het verhaal zich te laten afspelen. De gezinnen hadden familieverbanden, dus we lieten ze allemaal in de Dreef in Ternat wonen. Het wordt niet expliciet vermeld in de soap dat het zich afspeelt in Ternat, maar de meeste kijkers weten dat de personages ergens aan de rand van Brussel wonen. We promoten de gemeente niet omdat het gewoonweg niet belangrijk is. 

Hoe werd je gekozen voor het regieteam en om de soap mee te bedenken 

VRT was drie jaar voor ‘Thuis’ al begonnen met een andere soapserie, ‘Het Park’, maar daar hadden ze toen niet voldoende financiële middelen voor vrijgemaakt. Dit programma werd daardoor slechts één keer per week uitgezonden. Een belangrijk element bij een soap is dat het elke dag moet uitgezonden worden zodat mensen blijven kijken en er een bepaalde regelmaat in de verhaalvertelling zit. Enkel op deze manier gaan kijkers meeleven met de personages. Dit is een belangrijke leerschool geweest voor ons en voor de directie. ‘Het Park’ was eigenlijk al een reactie op familie drie jaar eerder, maar dit was dus geen succes. Omdat ik hier al aan meewerkte, hebben ze me gevraagd om mee ‘Thuis’ op poten te zetten. ‘Het Park’ werd opgedoekt en we kozen een nieuwe verhaallijn met nieuwe personages voor onze nieuwe feuilleton 

Hoe zijn jullie op de naam ‘Thuis’ gekomen?  

We kregen zeer goede reacties van kijkers en van VRT, dus het was duidelijk dat er potentieel in zat. Voor de naam gingen we terug brainstormen. We wouden iets dat vertrouwen en familiariteit uitstraalde. Winnie Enghien gooide toen de zin ‘oost west, thuis best’ op tafel. Dit was natuurlijk geen titel die we konden gebruiken, maar we zagen het woord ‘thuis’ in deze spreuk en dat was wat we nodig hadden. ‘Thuis is een woord dat warmte uitstraalt, dus dit is het geworden. 

Hoe worden de verhaallijnen nu gemaakt tegenover vroeger? Werken jullie nu op een andere manier om rekening te houden met actuele zaken?  

‘Je weet nooit wat er eerst is: de kip of het ei. De verhaallijn loopt altijd langs twee kanten. Drama wordt gemaakt bij gratie van conflict, dat is een belangrijke regel. Natuurlijk is er niet enkel conflict, er zijn ook elementen zoals liefde en je plaats in de samenleving. Dat laatste willen we graag portretteren en de kijkers iets bijbrengen. Je wilt als maker dat de verhaallijn aanslaat, dus onderwerpen zoals homoseksualiteit zitten er vaak in. Het personage ‘Franky’ hebben we bijvoorbeeld laten veranderen in een vrouw. Dit is iets dat speelt in de samenleving en ook gevraagd wordt door VRT. Er is een cel diversiteit die zich bezighoudt met sociale thema’s en zet een bepaalde druk op de programma’s. Zij vragen om sociale thema’s te integreren. Als programmamaker wordt er nu eenmaal van jou verwacht dat je dicht bij de samenleving staat en dit soort thema’s verwerkt in het scenario.’  

Kan je enkele voorbeelden geven van sociale thema’s die geïntegreerd werden in de verhaallijn?  

In een van de eerste seizoenen was drankverslaving een thema dat gebracht werd door Jean-Pierre (Herbert Flack) en dokter Dré (Nolle Verzijp). Jean-Pierre was de vriend van Marianne en zij hielp hem van de drankverslaving af. Andere onderwerpen die we doorheen de jaren verwerkt hebben zijn: gaybashing, psychologische problemen, medische aandoeningen, incest, verkrachtingen, buitenechtelijke kinderen, transgenders en nog vele andere thema’s. Wanneer kijkers dit zien, gaan ze zich inleven in de personages omdat het onderwerpen zijn die in het echte leven ook voorkomen. Door de jaren heen introduceerden we ook heel wat personages met een andere origine, zoals: Mo, Aïsha, Charité, Lexi en Adil. Het is belangrijk om andere afkomsten te integreren, want ‘wie niet kent, niet bemint’. Als je nooit een anders gekleurd gezicht ziet, ga je er ook niet van houden. Zo werkt het gewoon. 

Wat is je favoriete moment uit 25 jaar ‘Thuis’?  

De seizoensfinale van drie jaar geleden steekt er bij mij bovenuit. Dit is het einde van seizoen 21 wanneer Mayra (Muriel Bats) haar baby verwisselde in het ziekenhuis en het kind van een ander koppel meenam naar huis. In de laatste aflevering van dat seizoen kwam Mayra in een auto-ongeluk terecht door te vluchten van Waldek (Bart Van Avermaet) die ontdekte dat het hun kind niet was. Dit is een thema dat mensen aanspreekt omdat het hen raakt, want het stelen van een baby gaat wel heel ver 

Een andere lijn die ik heel goed vond was het verhaal rond dokter Judith (Katrien De Ruysscher) die mishandeld werd door haar zoon Stan. Ze had op dat moment een nieuwe relatie met Jacques (Peter Van De Velde) die toen nog geen slecht personage was. Hij was een warme man en zij duwde hem weg zodat hij er niet achter zou komen dat haar zoon haar sloeg. Ze zag hem graag, maar om haar zoon te beschermen sneed ze in eigen vlees. Dit was een mooie lijn omdat het over pijn gaat. Pijn is essentieel in fictie.’ 

Is er een verhaallijn die je minder sterk vond? 

Er is een verhaallijn geweest rond de dubbelganger van Frank Bomans (seizoen 11). Dit was een lijn die niet zo goed geschreven was en totaal ongeloofwaardig overkwam. Deze lijn had ik zelf niet geschreven, dus voel ik me er ook niet verantwoordelijk voor. Als je dagelijks een programma maakt, dan is het mogelijk dat je dingen maakt die minder goed zijn. Alles moet snel gaan, dus dan kan het zijn dat de kwaliteit van het schrijven daalt.  

Van welke acteur/actrice heb je spijt dat deze niet meer meespeelt?  

Bert Verbeke. Hij speelde Bram in ‘Thuis’ en ik had een goede verstandhouding met hem. Toen hij begon in de soap, heb ik zijn screentest afgenomen. Hij werd een beetje gepusht door Leah Thys omdat zij hem opgeleid had in het conservatorium van Brussel. Hij had een groot potentieel als acteur en zag er goed uit. Hij was heel fijn om mee te werken en ik kwam heel goed overeen met hem. Zoals dat gaat bij jonge acteurs in soaps, verliet hij de set na enkele jaren. Dit kan bijna niet anders als je nog andere rollen wil krijgen zonder vast te hangen aan een bepaald personage. Als je als acteur te lang in een bekende soap zoals ‘Thuis’ speelt, vervalt je potentieel om gekozen te worden voor andere rollen. Als Bert langer was gebleven, dan had hij te hard vastgehangen aan de naam van ‘Bram uit Thuis’. Regisseurs knappen hierop af.  

Hoe verloopt het filmen tijdens de coronatijd en bestaat corona bewust niet in de soap?  

© VRT

Het is niet evident om te filmen in deze omstandigheden en daar wordt heel veel over geklaagd. Er moet anderhalve meter afstand genomen worden tussen de personages, dus er wordt veel minder gekust en geknuffeld. Ruzies en conversaties gebeuren zo veel mogelijk op afstand. In bepaalde scenes is het wel belangrijk dat de personages dicht bij elkaar staan, maar dit kan opgelost worden door cameratrucs. Door het gebruiken van een telelens en over the shoulder-shots kunnen we de illusie creëren dat de acteurs dicht bij elkaar staan, terwijl ze wel degelijk op veilige afstand staan. De moeilijkheid hierbij is wel dat de camera niet te veel kan bewegen.  

We hebben er bewust voor gekozen om corona niet in de verhaallijn te gebruiken omdat dit iets heel actueel is. Het script wordt ongeveer acht maanden op voorhand geschreven en de opnames worden twee à drie maanden voor het uitzenden ingeblikt. Dit maakt dat we niet kunnen voorspellen hoe deze situatie zich evolueert. Het scenario voor over acht maanden wordt nu geschreven, maar we weten niet hoe de coronasituatie er dan gaat uitzien. Het heeft dus geen zin om dit te verwerken in de soap. 

Kan je al iets verklappen over wat er nog gaat gebeuren binnenkort?  

Ik kan nog niet vertellen wat er gaat gebeuren, maar ik kan wel wat vertellen over de brand bij Frank en Simonne die deze week plaatsvond. Als je goed oplet, dan merk je dat het huis langs de buitenkant niet getoond wordt. Dit komt omdat het huis natuurlijk niet acht afgebrand is, maar volgende week zie je de binnenkant van het huis, want dat is helemaal studio. De hele set van het huis werd zwart gespoten, we hebben overal glas gegooid en de muren afgebladerd. Het decor is een hele ravage, maar het is zo goed gedaan dat we hier heel wat complimenten over kregen van de leidinggevend regisseur van VRT. Hoe de brand ontstaan is kan ik nog niet vertellen, maar ik weet dat de kijkers wel hun vermoedens zullen hebben (lacht). 

Tekst: Elise Ingels, foto’s Thuis © VRT