Vegetarische lunchbar Boon

Het is 9.30 uur en we staan te wachten voor de vegetarische lunchbar Boon, waar we om 10 uur hadden afgesproken voor het interview. De koude wind en regen creëren een grijze sfeer rond het Gravensteen. Een vriendelijke vrouw doet de deur open, we voelen ons meteen welkom. We volgen haar naar binnen in het restaurant dat er verlaten bij ligt. Vanop een afstand nemen we plaats om het interview coronaproof te laten verlopen.

Voedselverspilling

Sara Van Damme (44) kreeg bijna een jaar geleden, op 12 maart 2020, te horen dat ze haar restaurant moest sluiten. Dat kwam toen als geroepen, want zo kon ze de eerste weken uitrusten, maar al gauw sloeg de verveling toe. ‘Ik vond eerst dat we dicht moesten blijven, want dat wou de overheid. Laten we gewoon niets doen en dan zijn we snel van dat virus af, dacht ik.’

Omdat de crisis bleef aanhouden, startte ze uiteindelijk toch met takeaway. ‘Ik wou mijn drie vaste medewerkers niet verliezen en moest dus alles warm houden voor mezelf, voor mijn team, maar ook voor de klanten.’ Voor de crisis kon je bij Boon ook al takeaway-bestellingen plaatsen. Hierdoor kostte het hen minder moeite om over te schakelen op takeaway tijdens de crisis.

De keerzijde ervan is dat het veel afval met zich meebrengt en Sara is als de dood voor voedselverspilling. Daarom koos ze voor composteerbare verpakkingen, ook al kost het meer dan plastic. ‘Steeds meer klanten brengen nu ook hun eigen zak en potje mee. Als je een potje meebrengt zal het 1 euro goedkoper zijn. Hopelijk stimuleert dat nog meer mensen om hun eigen verpakking mee te brengen.’

‘Emotioneel zwaar’

Na een topzomer moesten ze zich aanpassen aan de tweede lockdown. ‘We hadden echt zin om te werken, maar de takeaway was niet zo’n succes. Op een regenachtige dag kwamen er slechts een vijftal klanten, maar we hadden wel voor dertig à veertig mensen eten voorzien. Emotioneel was dat heel zwaar. We hebben dat twee weken geprobeerd, maar toen beslist om terug enkel op bestelling te werken en dat werkt nog steeds goed.’

Dankzij de steun van de overheid blijft de zaak overeind. Daar is Sara heel dankbaar voor. Het restaurant is haar eigendom waardoor ze geen torenhoge huur moet betalen, in tegenstelling tot sommige uitbaters in de buurt. ‘Ik weet dat sommige zaken niet rondkomen, maar ik kan juist de lening afbetalen.’

Stormloop

Dankzij de lockdown had Sara meer tijd om nieuwe ideeën uit te proberen. Zo leerde ze zelf brood bakken en bedacht nieuwe menu-items zoals huisgemaakte limonade en salades. In de toekomst zal ze ook meer afhaal doen dan ervoor.

‘Ik verwacht een stormloop van mensen op 8 mei. We hebben nu al reservaties’ – Sara Van Damme

Voor de opening op 8 mei blijft Sara nog voorzichtig. ‘Ik verwacht een stormloop van mensen. We hebben nu al reservaties. Normaal is hier in de zomer livemuziek in de tuin, maar ik heb nog niets vastgelegd. We wachten af wat de maatregelen zullen zijn. Aan de andere kant kijk ik er echt naar uit om te herbeginnen!’

Tapasbar La Malcontenta

Niet veel verder komen we aan bij tapasbar La Malcontenta. We worden uitgenodigd om aan de toog plaats te nemen, omgeven door werkgereedschap en gevulde dozen. 

Weinig takeaway

Joren George (37) legt uit dat ze volop de heropening aan het voorbereiden zijn. Daardoor voorzien ze momenteel geen takeaway. ‘Tijdens de eerste lockdown deden we regelmatig takeaway. Iedere zaterdag verkochten we tapasboxen. Vanaf de tweede lockdown zijn we daarmee gestopt omdat we wilden focussen op de toekomst van de zaak. Ik baatte het restaurant uit samen met mijn broer, maar hij stopt ermee dus ik moest op zoek naar een nieuwe vennoot. Rebecca is nu mijn nieuwe partner geworden.’

‘Voor corona deden we weinig takeaway. We focusten meer op het restaurant zelf. De tapasboxen van de eerste lockdown waren vrij succesvol. Het was even wennen, want het is een hele andere manier van werken.’ Al is Joren niet echt fan van takeaway als het niet hoeft. ‘Mocht de zaak minder opbrengen door de maatregelen, zullen we takeaway terug overwegen. Zelf doe ik dat minder graag. Het contact met de klanten en de stress van het werk mis ik nu echt.’

‘Iedereen gelijk’

‘Voor ons was 1 mei een goede datum omdat het ons tijd gaf om nog van alles te veranderen in de zaak. Ik was ook blij dat ze eerst niet afkwamen met enkel terrassen die open mogen, want we hebben maar beperkte plaats buiten.’ Ondertussen beslist het Overlegcomité om de opening van de horeca naar 8 mei uit te stellen en toch enkel de terrassen open te laten gaan. Een beslissing die Joren niet kan smaken. ‘Het lijkt mij beter dat de maatregelen voor iedereen gelijk zijn.’ 

‘Iedereen is het beu. We willen allemaal terugkeren naar het coronavrije leven van plezier maken en werken’ – Joren George

Joren kijkt met gemengde gevoelens naar het afgelopen coronajaar. ‘Tijdens de lockdown kon ik eens ontstressen, alles herbekijken en tot oplossingen komen bij zaken waar ik vroeger minder tijd had om over na te denken. Het deed goed om de stress van het alledaagse leven even te onderbreken. Ik denk wel dat iedereen het ondertussen beu is. We willen allemaal terugkeren naar het coronavrije leven van plezier maken en werken’, aldus Joren.

Souplounge

Onze laatste stop is bij de Souplounge, uitgebaat door Jules en Jolien Wittevrongel. Wat vroeger een beenhouwerij was, is nu een hippe soep- en broodjesbar, gelegen in Patershol, het culinaire hart van Gent.

Financiële problemen

Jules vertelt dat het niet zo goed gaat met de zaak. ‘De cijfers zijn juist nul dus we hebben geen winst. Mijn zus en ik zijn blij dat we rondkomen, zonder de hulp van de overheid zou dat niet lukken. In het begin van de lockdown vonden we de uitkering weinig, toen hadden we niet zoveel over op het einde van de maand. Nu gaat dat al beter. We hebben geluk dat we het personeel technisch werkloos kunnen zetten, want anders hadden we veel financiële problemen. Daarnaast hebben we het geluk dat de zaak van onze vader is, waardoor de huurprijs iets lager ligt.

‘Voor de coronacrisis zorgden takeawaybestellingen voor ongeveer twintig procent van onze omzet. Dat is niet voldoende om mee rond te komen, maar nu proberen we ons daar toch zoveel mogelijk voor in te zetten. Eten via koerierdiensten bestellen was bij ons al langer mogelijk, het enige verschil is dat onze omzet nu heel hard gedaald is.’ Ondanks die daling, zullen ze ook in de toekomst blijven inzetten op takeaway. ‘De klanten kunnen onze producten makkelijk meenemen, want we verkopen enkel soep en broodjes.’

‘Het zijn vooral de kleine zelfstandigen die eronder geleden hebben terwijl bedrijven als de Panos altijd zullen blijven bestaan’ – Jules Wittevrongel

Niet alleen voor zijn eigen zaak is de crisis pijnlijk, maar Jules ziet ook andere zaken in de buurt lijden. ‘Ik vind het jammer dat veel horecazaken die we kennen de deuren hebben gesloten door corona. Zaken in de buurt die het al moeilijk hadden, werden door de coronacrisis helemaal in de put geduwd door financiële problemen. Het zijn vooral de kleine zelfstandigen die eronder geleden hebben terwijl bedrijven als de Panos altijd zullen blijven bestaan.’

‘Puntjes op de i’

‘Het positieve aan deze pandemie is dat we meer tijd hebben om na te denken over wat we willen doen of veranderen aan de zaak. In normale tijden zouden we bijvoorbeeld geen tijd hebben om het interieur te veranderen, waar we nu mee bezig zijn. Wij gebruiken de extra tijd vooral om de puntjes op de i te zetten en alles eens goed op te ruimen en te kuisen. Zo hebben we heel de kelder opgeruimd, waar we voordien nooit tijd voor hadden, toen lag alles op een hoopje.’

Met een opgeruimde zaak kijkt Jules positief naar 8 mei. ‘We hopen op niet te veel instructies. We willen onze zaak deftig kunnen openen, zoals het in de zomervakantie was. Toen draaide Souplounge goed en zagen we de omzet goed stijgen. We hopen dus dat we tegen de zomer terug normaal kunnen werken, want een heel jaar geen winst maken is niet aangenaam. We zouden niets liever doen dan weer opengaan.’

Reactie Stad Gent 

Vanuit Stad Gent komen er verschillende initiatieven om de horeca te ondersteunen. ‘We promoten lokaal kopen, zowel online als offline. Daarnaast investeerden we in grotere terrassen en versnelden we het aanvragingsproces voor de terrasvergunning’, vertelt Bart Inghelbrecht van de dienst Economie. ‘Uit gesprekken met ondernemers blijkt dat takeaway vooral succesvol was rond feestperiodes zoals Valentijn of Eindejaar, maar minder op een gemiddelde maandag. Het is dus geen volwaardig alternatief voor een reguliere opening, maar eerder aanvullend.’

‘Veel zal afhangen van wanneer de horeca kan heropenen en onder welke voorwaarden’ – Bart Inghelbrecht

Of er zaken definitief zullen sluiten is moeilijk te voorspellen volgens Inghelbrecht, maar de cijfers zien er niet goed uit. ‘Veel zal afhangen van wanneer de horeca kan heropenen en onder welke voorwaarden, welke evenementen zullen kunnen doorgaan en wat de reactie van het publiek zal zijn. Gentenaars kunnen nu helpen door takeaway te blijven bestellen of waar mogelijk hun favoriete adresjes steunen via crowdfunding.’

Tekst: Hanne Bral, Igor Bulcke, Marte Everaerts, foto’s: © Hanne Bral, Marte Everaerts