In Antwerpen klinkt de naam Waagnatie bekend in ieders oren. Het evenementengebouw met een prachtige locatie aan de Schelde kent heel wat succes met evenementen zoals Van Gogh Expo en de jaarlijkse Bocadero. Toch was het niet altijd een feestlocatie en kende het gebouw ook dieptepunten in haar geschiedenis. 21bis-reporters Igor Bulcke en Jolien Pollet brengen je terug in de tijd met dit fascinerende herbestemmingsproject voor de reeks Reporting the city.

Het gebouw Waagnatie, vroeger bekend als Hangar 29, heeft een rijke geschiedenis achter de rug. We spraken met Nick Veldeman, een van de oprichters van Waagnatie Expo & Events, die ons meer vertelde over de opstart van het bedrijf. Van opslagruimte tot succesvolle evenementenlocatie: dat Waagnatie een veelzijdig gebouw is, dat is alvast een feit. 

‘Antwerpen is de hoofdstad van Vlaanderen. Het was zeker al mooi meegegeven dat we ons hier konden vestigen. Toch had Antwerpen al het beursgebouw genaamd Antwerp Expo. Maar elke andere stad in Vlaanderen heeft, naast een beursgebouw, ook een polyvalent gebouw. Dit had Antwerpen nog niet, vandaar had ons idee heel wat potentieel’, vertelt Veldeman. ‘Over heel Vlaanderen zijn er een tiental gebouwen zoals Waagnatie. Wanneer je iets sexyer wilt doen dan een beurs, bijvoorbeeld een modeshow, dan kom je al snel bij een polyvalent gebouw terecht zoals Waagnatie.’

Vandaag nemen 21bis reporters Igor Bulcke en Jolien Pollet een kijkje in dit bekende gebouw, waar er momenteel twee evenementen aan de gang zijn: Bocadero en Steve Mccurry Expo.

Van opslagruimte tot evenementenlocatie

‘U heeft uw bestemming bereikt.’ De woorden van de robotachtige GPS klinken door de auto wanneer we aankomen bij de overvolle parking Rijnkaai. Wanneer we de deuren van de auto sluiten, hebben we een uitzicht op het gebied van Waagnatie. Verschillende groepen mensen, van verschillende leeftijden, banen zich een weg door het doolhof van auto’s om de ingang van het gebouw te vinden. In plaats van de menigte te volgen besluiten we een ommetje te maken rond het gebouw met een ver verleden.

Het gebouw is in de lengte enorm groot. De donkerbruine muren, ronde daken en verouderde letters op de muur laten zien hoe oud het gebouw eigenlijk is. We lopen langs verschillende bouwmachines en dozen met drank en proberen te bedenken hoe het er hier 100 jaar geleden uitzag. Een blik op het bekende Red Star Line museum aan de overkant van de straat geeft ons meteen een idee.

Waagnatie stond vroeger bekend als Hangar 29, een opslagruimte voor goederen van de Belgische rederij Red Star Line. Vandaar de locatie aan De Schelde dus. Na het wegtrekken van de havenactiviteiten in de omgeving, verloor Hangar 29 zijn functie en raakte het gebouw in verval.

‘Ondertussen waren mijn collega en ik helemaal verliefd geworden op het gebouw en wouden we iets met Hangar 29 doen’ – Nick Veldeman

Wanneer we bijna ons volledige ommetje rond het gebouw hebben gemaakt, komen we uit op de ingang van de Steve Mccurry Expo. Enthousiaste cultuurfanaten treden groep per groep binnen met hun tickets bij de hand. Hoe het gebouw uiteindelijk van opslagruimte naar evenementenlocatie is gegaan, vinden we zelf onvoorstelbaar. 

‘Het gebouw heeft decennialang leeggestaan tot het 20 jaar geleden is herontdekt. Dit gebeurde door een organisatie die een musical wou uitvoeren in een verlaten locatie. Ik was betrokken in de organisatie van deze musical, en kreeg uiteindelijk toestemming om het oude gebouw te gebruiken. De musical was failliet na een maand, waardoor het gebouw opnieuw haar functie verloor’, aldus Veldeman ‘Ondertussen waren mijn collega en ik helemaal verliefd geworden op het gebouw en wouden we iets met Hangar 29 doen.’ 

Veldeman en zijn collega besloten om een bedrijf op te richten dat uiteindelijk zou zorgen voor het succes van het verlaten gebouw. ‘We richtten een vzw op om nieuw leven te blazen in het gebouw, specifiek voor evenementen. Toen heette dat nog Hangar 29, ondertussen is het beter bekend als Waagnatie Expo & Events.’

Bocadero: hét evenement van de omgeving

Het meest bekende evenement dat Waagnatie Expo & Events organiseert is zonder twijfel Bocadero: een strandbar en restaurant met uitzicht op het water. Als je opzoek bent naar een stukje strand midden in de stad, dan is Bocadero the place to be.

‘De meeste evenementen in Waagnatie gebeuren van september tot april/mei. In de zomer lag alles dus een beetje stil. Omdat we op zo een mooie locatie zaten, wouden we die rustige periode gebruiken om een kleine strandbar op te richten. We hadden een kleine bar gezet en wat zand uitgestrooid aan het water. Omdat het ook zo een mooie zomer was, was het meteen een succes’, legt Veldeman uit.

Dat het nog steeds een jaarlijks succes is, kunnen we meteen bevestigen. Bij het einde van ons ommetje rond het gebouw komen we uit op de strandbar, dat vandaag de deuren weer opendoet. Het terras van de strandbar zit stampvol, met een groepje mensen aan elke tafel. Sommige genieten van een frisse cola, andere van een kleurrijke cocktail. 

Medewerkers zijn druk in het weer achter de bar of op het terras. Zo druk dat het hen niet opvalt wanneer we langzaam het terras oplopen. De muziek van Ed Sheeran klinkt op de achtergrond terwijl we rondkijken. De sfeer is zeker aanwezig als je het ons vraagt. Maar wat vinden de klanten ervan? We besluiten een aantal klanten wat vraagjes te stellen. Tijdens onze gesprekken merken we duidelijk dat Bocadero zijn vaste klanten heeft, maar het ook wel nieuw volk kan aantrekken.

Traditie

Joris (25), Inès (26) en Maxime (27) genieten rustig van een drankje en het goede weer. Ondertussen werken de drie, maar deze zomerbar kende ze al vanuit hun studententijd. ‘Het is zo’n jaarlijks evenement waar we naartoe gaan. Voor mij was en is dit de start van de zomer: de bocadero gaat open en het wordt goed weer’, legt Joris uit.

Voor Eveline (29) en Sam (28) is het ook een traditie om elke zomer naar Antwerpen te komen. Daarvoor komen ze speciaal vanuit hun woonplaats Leuven. Dat ze juist vandaag komen is geen toeval. Samen komen ze haar verjaardag vieren.

Dian (18) en Tassja (20) kwamen hier toevallig terecht, maar hun eerste ervaring was er eentje recht in de roos. ‘We komen wel vaker van Zeeland naar Antwerpen. Het is onze eerste keer, maar het is hier heel leuk en het bevalt ons zeker.’

Wanneer we een aantal groepjes zijn afgegaan valt het ons op dat Bocadero meer bekend is dan Waagnatie zelf. Veldeman bevestigt onze gedachtegang meteen. De geschiedenis is bij de meeste verloren gaan, maar je zal in Antwerpen en omstreken bijna niemand vinden die de begrippen Bocadero of Waagnatie niet kent. 

‘Dat Bocadero eigenlijk groter ging worden dan Waagnatie zelf, hadden we nooit verwacht’ – Nick Veldeman

‘We hadden toen niet door wat voor een succes Bocadero uiteindelijk ging worden, en dat we rond de 300.000 man gingen trekken elk jaar. Door dit jaarlijkse succes hebben we Bocadero elk jaar groter en beter kunnen maken, tot hetgeen wat het nu is’, zegt Veldeman. ‘Bocadero is ondertussen een apart begrip geworden, dat zelfs veel bekender is dan Waagnatie. Dat Bocadero eigenlijk groter ging worden dan Waagnatie zelf, hadden we nooit verwacht.’

De meningen van de sociale klanten, in combinatie met onze grote dorst, heeft ons overgehaald om plaats te nemen op een van de overgebleven tafels. Het geluid van klinkende glazen en ijsblokjes vult onze oren terwijl we van onze virgin mojito’s en loempia’s genieten.

Corona

Wanneer je aan Antwerpenaren vraagt waar ze de Waagnatie van kennen, krijg je verschillende antwoorden. Voor de meesten linkt Bocadero bekend in de oren. Voor anderen was het dan weer de plaats waar hun diploma-uitreiking plaatsvond. Het gebouw is dus inderdaad veelzijdig. In juni 2020 was het nog een examenlocatie van de Universiteit van Antwerpen. 

Ondanks het succesverhaal heeft de organisatie ook klappen ontvangen door de coronacrisis. ‘Wij hebben enorm afgezien. Ons laatste evenement was begin maart 2020 en sindsdien hebben wij geen een evenement meer kunnen uitvoeren. Al meer dan een jaar staat de hal al leeg.’ Toch heeft het gebouw zich alweer kunnen heruitvinden als locatie voor expo’s. 

‘Wij zijn dan op zoek gegaan naar expo’s die een locatie zochten, aangezien dit wel volgens de maatregelen kon. Zo hebben wij die expo Van Gogh kunnen regelen. Die heeft grotendeels kunnen doorgaan, buiten een korte sluiting in oktober.’ Zo heeft de organisatie hun hoofd boven water kunnen houden, in combinatie met de steunmaatregelen van de overheid.

Al ziet de toekomst al wat rooskleuriger met de versoepelingen in het vooruitzicht. Zo zal het concept Dinner in the Sky, van 31 mei tot 6 juni aan de loods neerstrijken. Het gebeurt misschien met mondjesmaat, maar de tijd van evenementen zal terugkeren.

Toekomstige renovaties

Over de toekomst van het gebouw is er wel nog veel onzekerheid bij Waagnatie Expo & Events. Het oude gebouw moet namelijk binnenkort door een aantal renovaties gaan.

‘Binnen een dikke tien jaar zal het gebouw gerenoveerd worden en zullen we dus het gebouw tijdelijk moeten verlaten. We hebben al heel wat innovaties gedaan aan het gebouw om het evenement proof te maken, zoals badkamers, nooduitgangen, verlichting, enzovoort. Hoewel we nog veel innovaties willen toevoegen, heeft het weinig zin. Waar we uiteindelijk naartoe zullen gaan met Waagnatie Expo & Events is nog niet duidelijk, maar we maken er de komende tien jaar het beste van.’

Ondertussen benieuwd naar de volledige geschiedenis van Waagnatie? Neem dan een kijkje in de tijdlijn en ontdek het verhaal van deze uniek locatie via foto’s en video’s. 

Tekst en foto’s: © Jolien Pollet en Igor Bulcke