(Her)bestemming: Van textielfabriek naar woonproject: ‘Het zal een absolute upgrade zijn voor Hamme ’
Niet in een klein stationnetje, maar rond een klein stationnetje ontstond de Tasibelsite. Eind jaren 1800 leefde Hamme letterlijk van garen en touw. De spoorlijn speelde een grote rol in het succes. Met een rijke geschiedenis is dit gebouw klaar voor een nieuw hoofdstuk: een sociaal- en duurzaam woonproject. De Zonnige Woonst en Astor vzw slaan de handen in elkaar met de gemeente Hamme. ‘De eerste woning is hopelijk in 2024 af’, zegt Jonas Ingels van De Zonnige Woonst.
We ontmoeten Jonas Ingels voor de ingang van de tasibelsite. Hij werkt voor De Zonnige Woonst, een organisatie die kwaliteitsvolle woningen aanbiedt aan mensen in woonnood. Het gebouw waar we afspreken ziet er redelijk verlaten uit, maar dat is ook omdat de werken nog niet begonnen zijn. We staan te kijken naar een oude textielfabriek, een fabriek die heel belangrijk was voor de gemeente Hamme. In 1923 werd op deze plaats het officiële startschot gegeven, de textielfabriek kwam op gang en werd steeds maar groter met de jaren. Door de jaren heen werd de fabriek meerdere keren overgenomen en in 1959 krijgt het ook een nieuwe naam: TISSAGE BELGE DE TAPIS ‘TISABEL’ à HAMME om precies te zijn. Nu bleek deze naam al te bestaan, dus na een kleine letterspeling komen ze uit op TASIBEL. De start van een succesvol verhaal.
Na jaren hard werken in Hamme beslist Tasibel om rustig aan te verhuizen naar Veurne en Kuurne. In 2012 investeerde De Zonnige Woonst in dit gebouw. Op dat moment was er nog wel wat bedrijvigheid in de fabriek, maar stilaan verhuisde Tasibel naar West-Vlaanderen. Drie jaar nadat ze de sleutels kregen, was de helft van de fabriek nog maar aan het werk. In 2019 is dan alles verhuisd en stond het gebouw volledig leeg.
Jonas leidt ons doorheen het gebouw, hij nam ons mee in de geschiedenis van Tasibel. We starten in een ruimte waar de bureaus vroeger stonden, maar kwamen al meteen in een grimmige sfeer terecht. Overal lagen brandblusapparaten en lege flesjes bier op de grond: ‘Dat is dus het probleem hier, we zien heel veel vandalisme in zo’n leegstaand gebouw. Dat is nu zeker al de zesde of zevende keer dat ze hier inbreken.’ We lopen verder naar achteren en komen uit op een enorm grote ruimte, wel volledig leeg en donker. Als je vanvoor staat, heb je geen flauw idee hoe groot deze fabriek eigenlijk is. ‘De totaalsite is 48.000 m², daar kan je echt wel iets mee doen’, vertelt Jonas.
Levenslang wonen
En inderdaad, ze gaan er iets mee doen. Op deze plaats komt in de toekomst een groot sociaal- en duurzaam woonproject. Een plaats waar mensen levenslang kunnen wonen. ‘Er komen 180 wooneenheden: 60 sociale- , 60 private- en 60 zorgwoningen. Je moet dus niet echt zorgbehoevend zijn om hier te wonen, je kan ook als gezin een plekje innemen in dit project,’ aldus Jonas. Naast deze woningen is er ook plaats voor een therapeutisch zwembad, een brasserie, een kinderopvang en eerstelijns gezondheidszorg. De organisatie noemt het een tweede dorp, je hebt het dorp Hamme met de kerk en je hebt de tasibelsite.
Een evenwaardig project
De naam Tasibel in Hamme krijgt dus nu een andere betekenis, een nieuw verhaal. Op dit moment is de organisatie volop aan het voorbereiden en Jonas is enthousiast: ‘We zitten nu in de laatste fase en we zoeken naar partijen die willen helpen dit project te realiseren, binnen dit en een jaar beginnen dan ook de afbraakwerken.’ Het grote deel van de fabriek wordt afgebroken. Bepaalde structuren zullen nog blijven staan om de authenticiteit te behouden, maar volgens Jonas moet er ook heel wat weg: ‘Toen wij dit gebouw aankochten, merkte je ook wel echt dat het hier oud en versleten was. Deze plaats was echt aan vernieuwing toe.’ In 2024 hoopt de organisatie een eerste woning op te leveren.
Op de foto hieronder zie je de schouw van de fabriek. Jonas vertelde ons dat ze die heel graag wilden recupereren om een herkenningsplaats te hebben, maar dat dit te duur was. ‘Er zijn echt elementen die we willen behouden op deze plaats, maar de kosten daarvoor moeten ook haalbaar zijn. Het zal zeker pijn doen bij een aantal Hammenaren dat het hier grotendeels weggaat, maar dan is het aan ons om daar op zijn minst een evenwaardige plek van te maken.’
In september 2020 stelden De Zonnige Woonst en Astor vzw de plannen voor. Het gebouw kreeg een openmonumentendag, zo konden alle bewoners van Hamme eens zien hoe die belangrijke fabriek er eigenlijk uit zag: ‘Dat was een heel goed moment om input te krijgen van de buurt, we willen echt zo goed mogelijk rekening houden met omwonenden zodat iedereen achter dit project staat’, vertelt Jonas.
Hieronder zie je hoe de site er binnen een vijftal jaar hopelijk zal uitzien. Een groene en rustige omgeving en een plaats waar je levenslang kan wonen.
Ben je benieuwd naar de geschiedenis van de Tasibelfabriek? Check dan zeker de tijdlijn hieronder & beluister de reportage die wij maakten over de Tasibelsite:
Tekst, foto’s en reportage: Dries De Vis en Rune Carremans