Naar aanleiding van het proces van Sami Haenen in Luik ging 21bis-reporter Lennert in gesprek met Data Network Engineer Joris Ooms. Sami gebruikte pseudoniemen, maar werd toch gevonden en geseind door Europol Parijs. Hoe kan dat? Joris legt het uit met één handige analogie.

Hoe kan Europol weten wie achter een bepaald pseudoniem zit?
‘Je moet je internetverbinding vergelijken met een postbedrijf. Jij verstuurt en ontvangt constant pakketjes met gegevens als je websites bezoekt, iets post online of een foto uploadt naar de cloud. Jouw postbedrijf (bijvoorbeeld Telenet, Proximus) ziet waar elk pakketje vandaan komt en naar welk IP-adres het gestuurd wordt. Die bedrijven moeten die gegevens bijhouden voor de overheid. Sami zal dus zijn verschillende pseudoniemen hebben laten posten vanaf dezelfde computer, en dat zal alle wegen voor Europol tot aan zijn pc gebracht hebben.’

Kunnen onze ‘postbedrijven’ (de telecomoperatoren) dan altijd zomaar zien wat je heen en weer stuurt?
‘Ja en nee. Ze zullen altijd kunnen zien vanwaar jij je gegevens ontvangt en waar je ze naartoe stuurt. Dan ligt het er natuurlijk aan hoe veilig je je verbinding maakt. Met andere woorden, geef je je pakketje open aan de postbode mee waardoor hij kan zien wat je verstuurt, of beveilig je je pakketje met de sterke tape van een versleutelde verbinding?’

En wat nu als ik mijn adres wil vermommen? Zodat niemand weet dat het mijn internetpakketjes zijn die ik verstuur?
‘Laat me het zo zeggen: je kunt nooit een pakketje 100% anoniem op de post doen. Er zal altijd een spoor zijn dat terug te leiden valt naar jou als verzender, begrijp je? Hetzelfde geldt voor het internet, ook als je een VPN zou gebruiken zoals bijvoorbeeld Surfshark, PIA, Hide.me of TunnelBear. Wat die services doen is eigenlijk de politie en telecom-operatoren ontmoedigen om mee te kijken door de labels en adressen op je pakketje te vermommen en via een omweg naar zijn bestemming te sturen. Als de experts uiteindelijk de weg van het pakketje terug volgen zullen ze uiteindelijk toch bij jou uitkomen: de verzender.’

Moeten mensen bang zijn dat er altijd iemand meekijkt als ze iets doen online?
‘Goh, dat ligt er eigenlijk aan. Je moet je gewoon goed voor ogen houden wie er allemaal aan je verbinding kan, dus aan je pakketjes. Als je op een open netwerk van school of de Starbucks zit, zullen er meer mensen kunnen meekijken dan wanneer je op je eigen privénetwerk thuis zou zitten. Als je denkt aan de politie zou ik me geen zorgen maken. Zij kunnen onmogelijk heel het internet monitoren, dus zolang je niks te verbergen hebt en niks illegaals doet hebben zij ook geen reden om zoveel moeite te steken in het achterhalen van wie je bent. Want ook al is het mogelijk, het blijft wel een omslachtig proces.’

“All internet users counted by: https://www.internetlivestats.com/”

Luister hier hoe 21bis-reporter Lennert deze informatie uitlegde tijdens de uitzending van 21bis-programma Curieuzeneuzen.

Tekst: Lennert Jos Goos,
Foto: © Lennert Jos Goos,
Video: Rune Carremans & Lennert Jos Goos