06/01/2022

PORTRET: Louis de Funès, icoon van de komische film

Heb jij ooit al gehoord van Louis de Funès? Wie aan Franse films denkt, hoort zeker aan dit icoon van de Franse cinema te denken. Zijn bekendste films La Grande Vadrouille, Les aventures de Rabbi Jacob en Le Gendarme De Saint-Tropez worden nog regelmatig op tv uitgezonden. 21bis-redacteurs Amber De Pau en Liam Verbinnen laten je kennismaken met het monument van de komische film.

Net zoals bij zoveel mensen, deed de naam Louis de Funès bij ons wel een belletje rinkelen, maar konden we ons niet herinneren wanneer we voor het laatst een film van hem hadden gezien. Toen onze docente Frans ons de opdracht gaf om een Franse film te bekijken, duurde het dan ook niet lang voor we met een film van de Funès op de proppen kwamen. We kozen voor La grande vadrouille, de bekendste film van de acteur en lange tijd de meest succesvolle Franse film. De film interesseerde ons en zorgde er ook voor dat we de bekende Franse acteur beter wilden leren kennen. Louis de Funès is namelijk een monument binnen de filmwereld. Ook al is hij 38 jaar geleden overleden. Niet alleen in Frankrijk, maar ook op internationaal vlak is hij een begrip.

Om Louis de Funès beter te leren kennen, bezochten we zijn tentoonstelling in Cinema Palace in het hartje van Brussel. Deze expositie over de komische acteur die de hoofdrol in tal van Franse komedies speelt, loopt sinds 2 oktober 2021 tot en met 16 januari 2022.

Spanjaarden

Louis de Funès is geboren en getogen in Frankrijk, maar zijn ouders waren eigenlijk Spanjaarden van goede komaf. Zijn vader, Carlos Luis de Funès de Galarza, was van adel en stamde af van de graven van Galarza. Zijn moeder, Leonor Soto Reguera, behoorde tot de hogere burgerij en was de dochter van een advocaat. Omdat de ouders van Leonor tegen het huwelijk waren, verhuisden de twee naar Frankrijk waar hun drie kinderen geboren werden.

Acteur Louis de Funès in onder andere de film La Grande Vadrouille met zijn Franse collega Bourvil. © Amber De Pau

We kennen de Funès als acteur, maar zijn passie als jong kind was voornamelijk muziek. Hij leerde al vanaf zijn vijf jaar piano spelen. Tijdens de tweede wereldoorlog verdiende hij hier ook zijn brood mee door als pianist te werken in een nachtclub. Tijdens deze jaren bleef hij pianolessen aan de muziekschool volgen, waar hij zijn vrouw, Jeanne Barthelémy de Maupassant, ontmoette. Ze trouwden in 1943 en bleven samen tot zijn dood in 1983.

Filmdebuut

De Funès speelde meer dan 100 toneelrollen en 130 filmrollen. Hij begon als toneelspeler en kreeg daarna kleine rolletjes in films te pakken. Deze filmrollen bleef de Franse acteur combineren met theater. Zijn filmdebuut maakte hij op 31-jarige leeftijd. Weliswaar kwam hij minder dan een minuut in beeld, maar het startschot van een rijke carrière was gegeven. Zijn eerste rol in een film speelde hij in 1945 in de film La Tentation de Barbizon.

Uit de tentoonstelling leerden we dat Laurel & Hardy, beter bekend als De dikke en de dunne, de grote inspiratiebronnen van de Funès waren. Hij noemde hen ‘de grootsten van de allergrootsten’. De vaders van de Burleske hadden samen met Charlie Chaplin een grote invloed op de karakters die de Funès vertolkte. Die karakters hadden vaak dezelfde karaktereigenschappen: ze waren flamboyant, spottend, gefrustreerd en hyper-fysiek. Heel typisch voor zijn speelstijl waren de overdreven gelaatsuitdrukkingen en mimiek.

Tijdens de tentoonstelling in Cinema Palace werd duidelijk wie de inspiratiebronnen van Louis de Funès waren. © Liam Verbinnen

De eerste film waarin de komische acteur een hoofdrol toegewezen kreeg, was een Franse film uit 1956. De Funès was toen al 42 jaar. In La traversée de Paris speelt hij zijn eerste hoofdrol en staat hij voor het eerst samen op de filmset met Bourvil. Bourvil is een andere bekende komische acteur uit Frankrijk met wie de Funès in veel films samen heeft geacteerd. La grande vadrouille en Le corniaud zijn de bekendste films waarin de twee samen in de hoofdrol te zien zijn.

Saint-Tropez

De films die tot op vandaag de dag nog steeds bekend zijn en waarmee de Funès zijn grootste successen boekten, komen uit de jaren 60. In 1964 speelt hij de hoofdrol in de film Le Gendarme de Saint-Tropez van regisseur Jean Girault. Het is de eerste van zes Gendarme-films. De Funès vertolkt er de rol van een gendarme die overgeplaatst in naar Saint-Tropez. In het Franse Saint-Tropez kan je het gebouw van de gendarmerie vanuit de film nog steeds terugvinden. Het bekende liefde van de film Le Gendarme en balade, de vierde film uit 1970, doet misschien wel een belletje rinkelen.

Het gedeelte van de Gendarme-films in de tentoonstelling. © Amber De Pau

Zijn twee grootste successen zijn de films waarin hij samen met zijn Franse collega-acteur, Bourvil de hoofdrol speelt. Le Corniaud uit 1965 lokte zo’n 12 miljoen bezoekers en La Grande Vadrouille uit 1967 kende 17 miljoen bezoekers. Deze laatste was voor een lange tijd de succesvolste Franse film. Beide films werden geregisseerd door Gérard Oury, een Franse filmregisseur van komedies. Met deze films schopte de Funès het tot de top van de Franse filmindustrie. De volgende jaren volgt de ene film de andere op, allemaal een groot succes.

Maatschappijkritisch

In zijn films drijft de Funès niet zomaar de spot met mensen of situaties. Nee, hij doet dat met een reden. Zo steekt hij vaak de draak met de sociale hiërarchie en de machthebbers. Dat komt het beste naar voren in de film Les Aventures de Rabbi Jacob uit 1973, waarin de Funès en regisseur Gérard Oury racisme en antisemitisme aanpakken. De Franse acteur speelt in de film een joodse rabbijn en verkleedt zich in de traditionele klederdracht. De film is aan de ene kant pure komedie, maar heeft aan de andere kant een sterke boodschap. Hiervoor werd hij in 1975 genomineerd voor een Golden Globe voor Beste Buitenlandse Film. Het is daardoor de enige film van de Funès die in de Engelstalige wereld enigszins bekend is.

De outfit van Louis de Funès in de film Les aventures de Rabbi Jacob. © Liam Verbinnen

In 1983 slaat het noodlot toe, Louis de Funès sterft aan een hartaanval. In 1975 kreeg de acteur al twee keer te maken met een hartaanval. De acteur was 68 jaar en liet drie zonen na. Vandaag is de Funès nog steeds een grote naam in de filmindustrie. Niet enkel in de Franse cinema, maar ook in de wereld van de komische films.

Tekst: Amber De Pau en Liam Verbinnen, foto: © Amber De Pau