Luna ontdekt als tiener dat ze diabetespatiënt is. Hoe ga je om met dat nieuws op zo’n jonge leeftijd? Hoe vertel je dit aan je tweelingzus? Wat doe je met overbezorgde ouders? Wat gaan je vrienden zeggen? Theatervoorstelling ‘Type Ik’ toont jongeren dat diabetes om heel wat meer gaat dan af en toe in je arm prikken.

‘De vraag kwam vanuit een vzw rond Diabetes awareness, maar dat wil niet zeggen dat ik een voorstelling maak voor iedereen die het vraagt.’ zegt Imre Spoor, schrijver en regisseur van het stuk.
‘Ik zag een hele wereld achter dit onderwerp liggen, die voor een hoop mensen totaal onbekend is.’
Voor het stuk koos Imre er bewust voor om de gezinssituatie van Luna, het hoofdpersonage, in de spotlight te zetten. ‘Ik vind het fascinerend om te zien hoe gezinnen omgaan met iedereen die erin leeft én wat er gebeurt als je het verstoort. Diabetes verstoort die omgeving behoorlijk.’

Het belang van research

Voor sommigen is diabetes een volledig onbekend onderwerp en bij anderen ligt het net heel gevoelig. Om een sterke voorstelling neer te zetten is het als maker dus cruciaal om nauwkeurig te werk te gaan tijdens de researchfase. Hiervoor reisde Imre heel Nederland en België rond: ‘Ik ben heel veel mensen gaan interviewen. Van volwassenen met diabetes tot een moeder met een driejarige waarbij de diagnose werd vastgesteld. Ik wist dat de zaal vol ging zitten met diabeten. Als ik dan een voorstelling maak over diabetes en ik zeg dat in je vinger prikken het ergste onderdeel van de ziekte is, dan maak ik de helft van mijn publiek razend kwaad. Je kunt geen verhaal maken over diabetes als je niet weet wat diabetes is. Dat zou de zoveelste voorstelling zijn die over hen wordt gemaakt, in plaats van mét hen.’

‘Je kunt geen voorstelling maken over diabetes als je niet weet wat diabetes is’

Hoewel Imre de rol van researcher op zich nam, hield het de cast niet tegen om zelf ook het onderzoeksveld in te trekken. ‘Ik heb best veel geleerd over diabetes en de problemen die de ziekte meebrengt. Ik begin nu pas te beseffen hoe shit het is om er dag in, dag uit mee te leven.’ getuigt Peter (speelt ‘Papa’). ‘We kenden diabetes allemaal nog niet zo goed, laat staan type één.’ vult Louise (speelt ‘Luna – 15 jaar’) aan. ‘Prikken, meten, spuiten – daar wisten we allemaal bijna niets over.’

Twee keer Luna, twee keer Astrid

Het verhaal van Luna en haar zus Astrid speelt zich af in een uniek format. Een oudere versie van de tweeling kijkt terug op hoe hun jongere versies omgaan met de ontdekking van Luna’s ziekte. En dat terugkijken mag je best letterlijk nemen: zowel jonge als oude Luna en Astrid staan doorheen vrijwel de hele voorstelling samen op het podium. Een uitdaging voor de jonge actrices dus, maar wel één die hen dichter bij elkaar bracht. ‘Die vorm van spelen was een supertoffe ervaring. Doorheen de repetities waren Fien (speelt ‘Luna – 18 jaar’) en ik heel de tijd Ella en Louise aan het bestuderen om hen daarna te kopiëren zonder dat ze het doorhadden.’ vertelt Siedse (speelt ‘Astrid – 18 jaar’). Door deze manier van spelen leert ook Ella (Astrid – 15 jaar) zichzelf beter kennen: ‘Ik kom blijkbaar heel vaak aan mijn haar wanneer ik acteer en dat heeft Siedse heel mooi overgenomen. Op die manier ontdek je wel wat dingen over jezelf die je anders niet snel zou opmerken.’

‘We bestudeerden en kopieerden Ella en Louise zonder dat ze het doorhadden’

Muziektheater vs. musical

Muziek speelt een terugkerende rol in het stuk. De jonge castleden tonen de kwaliteit van hun stemmen in een reeks originele nummers. ‘Muziektheater, geen musical’, noemt regisseur Imre het, want de nummers worden niet vergezeld door een portie dansroutines. Een bewuste keuze: ‘De vraag kwam wel, maar ik weigerde. Als er dans in deze voorstelling had gezeten, dan had die er helemaal anders uitgezien. Het paste niet, hoe graag de meiden het ook zouden doen. De beslissing om de ouders niet te laten zingen, kwam er ook niet zonder reden. ‘Het verhaal gaat niet om ons.’ verklaart Marieke (speelt ‘Mama’). ‘Wij zijn slechts randfiguren die de crisis subtiel wat verergeren. Daarnaast kan ik me niet voorstellen dat er een nummer te schrijven valt over hoe mijn personage saai bureauwerk doet… Laat staan dat ik het goed kan brengen.’

Witte kartonnen dozen

De belangrijkste decorstukken waren een aantal grote, witte kartonnen dozen die de set in een handomdraai konden omtoveren van keuken tot slaapkamer. Een groot voordeel, maar de inrichting lag niet bij iedereen even goed in de smaak. ‘We moesten ze altijd eerst even testen.’ vertelt Louise (Astrid – 15 jaar), ‘Peter is er een keertje doorgezakt. Na een tijdje waren ze helemaal verkreukeld.’ Amelie, die doorheen het proces de rol van regie-assistent op zich nam, kan de ergernis van het team alleen maar bevestigen: ‘Af en toe waren er kleine paniekmomenten bij de spelers, maar de enige échte stresstraantjes die ik heb gezien waren vanwege die kartonnen blokken.’

Die frustraties verbleken gelukkig bij het vrolijke nieuws waarmee regisseur Imre het interview afsluit: Er komen nieuwe voorstellingen! Wie het verhaal van Luna in levenden lijve wil zien, kan op 6 maart terecht in GC ‘t Heirlaar in Beerse. Nieuws over verdere hernemingen vind je terug op de website van theaterhuis Podiumbeest.

Tekst: Jeff Jacobs
Foto: © Theaterhuis Podiumbeest