Tijdens de Internationale dag tegen Holebi- en Transfobie (IDAHOT) op 17 mei hoopt 21-bis-reporter Marlies Geyskens dat onze beleidsmakers zich dringend over de wet tegen homogenezing buigen. Conversietherapie is tot op heden nog altijd niet bij wet verboden in België. Jongeren die onderworpen worden aan homogenezing hebben nochtans twee keer zoveel kans om een zelfmoordpoging te ondernemen dan holebi’s die er niet mee in aanraking komen. Geschrokken? Je bent niet alleen.

Homogenezing, in het beschaafd Nederlands ook wel gekend als conversietherapie, omvat de praktijken waarbij een religieuze leider of therapeut holebi’s probeert te ‘genezen’. Met andere woorden: het zijn methoden die worden toegepast om iemand opnieuw ‘normaal’ te maken.

Conversietherapie wordt tot op heden nog in verschillende landen wereldwijd toegepast en vooral jongeren vallen eraan ten prooi. De religieuze leiders of therapeuten zetten voornamelijk in op schaamte en schuld en zijn ervan overtuigd dat homoseksualiteit een ziekte is. Ik begrijp het als je even denkt dat je in een artikel van de jaren 50 bent beland. Nog erger: ook in België komt homogenezing nog voor.

De middelen die worden gebruikt tot ‘genezing’ wisselen voornamelijk tussen praatsessies en bidden. Maar het blijft niet altijd bij brave gesprekken. Ook fysiek geweld komt voor, net als uithongering en in sommige gevallen exorcisme, wat een ritueel is waarbij mensen bevrijd worden van kwade geesten.

Hoge consequenties
In 2020 maande de Verenigde Naties (VN) aan tot een wereldwijde stop van homogenezing, maar ik wacht tot woorden worden omgezet in daden. Wordt het trouwens niet hoogdringend tijd? Uit een rapport van de Mensenrechtenraad van de VN blijkt namelijk dat de praktijken niet alleen ineffectief zijn, maar ook kunnen leiden tot zware psychologische en lichamelijke schade, zoals depressie, angststoornissen, druggebruik en automutilatie.

Stilaan sijpelt de boodschap ook door naar het grote publiek. In de spraakmakende Netflix-documentaire Pray Away stelt men dat jonge holebi’s die onderworpen worden aan conversietherapie twee keer zoveel kans hebben om een zelfmoordpoging te ondernemen dan jongeren die hiervan bespaard blijven.

In Pray Away is te zien hoe slachtoffers van homogenezing vaak opgroeien in een diep religieuze gemeenschap. Binnen deze kringen krijgt homoseksualiteit nog te veel het label van een psychische ziekte die, net al een depressie, omkeerbaar is. Nochtans schrapte op 17 mei 1990 de Wereldgezondheidsorganisatie homoseksualiteit uit de lijst van geestesziekten. Sindsdien is die dag wereldwijd omgedoopt tot de Internationale dag tegen de Holebi- en Transfobie (IDAHOT).

Waarom moet alles altijd zo vreselijk lang duren voor er iets gedaan wordt?

Rainbow Europe Index
Toch moet ik op een dag als vandaag pleiten voor het invoeren van de wet tegen homogenezing. België is nochtans al jaren een voortrekker op vlak van LGBTQ+-rechten. Waarom duurt dit dan zo lang? Ons land staat al vijf jaar op rij in de top drie van de Rainbow Europe Index, een lijst die weergeeft hoe vriendelijk Europese landen zijn ten opzichte van de lokale LGBTQ+-gemeenschap.

Dus België, bewijs dat we die plek effectief waard zijn en neem conversietherapie onder de loep.

Want waarom kan het in, pakweg, Duitsland wel en hier niet? Duitsland stemde een verbod op homogenezing voor minderjarigen in mei 2020. Canada ging voor een volledig verbod in december 2021, waarna Frankrijk hun voorbeeld volgde in januari dit jaar. In Nederland ligt er een wetsvoorstel op tafel.

Wanneer volgt België?
In België is dat dan ook wel het geval, toch blijft het wachten tot er eindelijk schot in de zaak komt. Op 14 februari kondigde Staatssecretaris voor Gendergelijkheid, Gelijke kansen en Diversiteit Sarah Schlitz (Ecolo) aan dat ze in samenwerking met Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) dit jaar nog een verbod wil doorvoeren. Ik kan als toekijkende burger alleen maar hopen dat dit voorstel een betere uitkomst geniet dan de voorgaande twee voorstellen van 2019 en 2020. Die bleven namelijk onbeantwoord.

Begin februari dit jaar nog getuigde een 33-jarige man uit Engeland hoe hij acht jaar geleden onderworpen werd aan een vorm van exorcisme door de kerkgemeenschap. Voor eens en voor altijd: homoseksualiteit is niets anders dan natuurlijk. Als ik dan een Netflix-documentaire bekijk en hoor dat homogenezing – los van de dwaze gedachte – zelfmoord in de hand werkt, kan ik alleen maar denken: waarom moet alles altijd zo vreselijk lang duren voor er iets gedaan wordt? Wees menselijk, verbied conversietherapie!

Tekst: Marlies Geyskens, eindredactie: Stien Leys
Foto boven: Sharon McCutheon via Pexels