07/10/2022

Plan International publiceert nieuw rapport: meisjes voelen zich niet gehoord in politiek

De onafhankelijke ngo Plan International publiceerde een nieuw rapport Girls, young women & political participation. Hierin kijken ze naar de politieke participatie van meisjes en jonge vrouwen. Conclusie? Er is nog werk aan de winkel: ‘Vrouwen hebben veel minder ambitie om deel te nemen aan verkiezingen.’

De voornaamste conclusie van het rapport Girls, young women & political participation is dat meisjes en jonge vrouwen zich niet gehoord voelen in de politiek. Bij de duizend Belgische ondervraagde jonge vrouwen gaf vijftig procent aan dat dit het geval is. Dit percentage ligt hoger dan het wereldwijde gemiddelde van vierendertig procent. Bram Wauters is professor binnen het departement Politieke Wetenschappen van de UGent en doet onderzoek naar politieke participatie. Ook hij erkent dat de politiek niet representatief is. ‘De democratie is een beetje in crisis. Politici zijn bezig met zaken waarin kiezers zich niet kunnen herkennen en waar ze niet wakker van liggen.’

Bram Wauters doet voor de UGent onderzoek naar politieke participatie. © Bram Wauters

Uit het rapport blijkt dat veel jonge meisjes zich politiek willen engageren voor thema’s zoals klimaat, armoede en mentale gezondheid, maar dat ze barrières tegenkomen. Binnen de campagnes van bestaande politieke partijen kunnen ze geen onderwerpen terugvinden die hen liggen. Ook laten ze zich tegenhouden door een gebrek aan politieke kennis. ‘Jongeren zijn niet meer bezig met klassieke participatie,’ haalt Wauters aan. ‘Tegenwoordig zijn er nieuwe vormen van participatie zoals een post op Facebook liken, of binnen je eigen buurt iets organiseren. De klassieke vormen van participatie, zoals lid worden van een partij, spreken meer oude, witte en hooggeschoolde mannen aan. Jongeren willen iets concreet doen en zelf de handen uit de mouwen steken. Hun engagement is kortstondiger en brengt minder verplichtingen met zich mee.’

Gebrek aan vrouwelijke rolmodellen
Dat meisjes en jonge vrouwen zich niet zelfzeker genoeg voelen om zich politiek te engageren wijt het rapport aan een gebrek aan vrouwelijke rolmodellen. Op federaal vlak bestaat de regering voor het eerst uit meer vrouwen dan mannen, maar in de Vlaamse regering zijn er maar drie vrouwen terug te vinden op een totaal van negen ministers. Ook lokaal is er nog veel verbetering mogelijk: maar een kleine vijftien procent van alle burgemeesters is een vrouw.

‘Quota werken, maar ze hebben ook een aantal nadelen,’ aldus Wauters. ‘Vrouwen die verkozen worden wordt dan vaak verweten dat ze daar enkel zitten dankzij die quota. Ze moeten zich dubbel zo hard bewijzen. Vaak komt de kritiek dat de meest bekwame personen verkozen moeten worden, alsof vrouwen die verkozen zijn met quota niet bekwaam zouden zijn.’

De ondervraagden halen ook intimidatie en online haat aan als redenen om niet politiek betrokken te willen zijn. Dertig procent van de Belgische meisjes en jonge vrouwen gelooft dat vrouwelijke politici vaker beoordeeld worden op hun uiterlijk en meer met verbaal geweld te maken krijgen. Wauters beaamt dit: ‘De politieke omgeving schrikt vrouwen meer af. Ze hebben meer angst om kritiek te krijgen. Vrouwen trekken zichzelf sneller in twijfel, terwijl een man met dezelfde capaciteiten dit niet zal doen.’

‘De politieke omgeving schrikt vrouwen meer af’ – Bram Wauters, expert politieke participatie

Brieven aan vrouwelijke kopstukken
Als reactie op het rapport schreven verschillende vrouwelijke Belgische politici een brief om de problematiek aan te kaarten. De insteek van Plan International is dat de politici een brief schrijven aan hun jongere zelf over de hordes die zij hebben overwonnen in hun carrière. Politieke kopstukken zoals minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR), covoorzitter van Groen Nadia Naji en minister van Ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir (Vooruit) steunen de campagne.

Tekst: Renee Henderickx, eindredactie: Stijn De Belder
Foto: © Plan International en Bram Wauters