Binnenkort is het weer zo ver, op 21 oktober is het de ‘Dag Van De Jeugdbeweging’ in Vlaanderen. Dan staan alle dorpen op stelten en worden de kinderen en jongeren van alle jeugdbewegingen in Vlaanderen gevierd. Leidster zijn binnen de chiro is een van de rijkste ervaringen die ik zelf heb opgedaan gedurende mijn leven. Leiderschap, vriendschap en creatief denken zijn allemaal competenties die ik tijdens mijn chiro-carrière aanleerde. Wat me echter altijd op viel was, dat in een groep van tweehonderd chiro- leden en leiding twee personen geen witte huidskleur hadden. Dat is slechts 1% van heel onze lokale chiro-groep dat geen witte middenklasse man of vrouw is, met zo’n dramatisch cijfer vraag ik mezelf af hoe het komt dat de diversiteit binnen onze chiro zo klein is.  

Uit een onderzoek van De Standaard bleek dat een jaar geleden, op ‘Dag Van De Jeugdbeweging’ de diversiteit nog eens onder de loep was genomen. Daaruit bleek dat het in steden de goede kant opgaat, maar dat meer landelijk gelegen chiro’s nog achterop hinkelen op vlak van etnische diversiteit. Het zijn voornamelijk de leidinggroepen die een slechte diversiteit weergeven binnen de groep.  

 Hoe doet Scouts en Gidsen het?  

Scouts en Gidsen Vlaanderen willen meer diversiteit en zetten daarom ook in op hun project ‘Scouting wijkt uit’. Het is een experiment dat Scouts en Gidsen uitprobeert, leiding gaat dan met spelmateriaal naar pleintjes in de buurt en speelt daar met de kinderen en jongeren uit de buurt spelletjes. ‘Scouting op maat’ is nog een onderneming van Scouts en Gidsen uit. Vaak hebben gezinnen het moeilijk om alle kosten die erbij komen kijken te dekken, denk aan lidgeld, uniform, vieruurtje en kampgeld. Deze gezinnen kunnen dan beroep doen op het initiatief ‘Scouting op maat’. Zij hebben bijvoorbeeld een mindering in lidgeld, en kunnen bij Hopper het uniform kopen aan voordeligere prijzen. De scouts zien diversiteit als een verrijking voor hun werking, iedereen is welkom en daar werken ze al jaren aan.  

 Hoe doet de chiro het?  

De chiro sluit helemaal aan bij de visie van Scouts en Gidsen. Chiro Nationaal deed in 2021 een groot diversiteitsonderzoek. Ze merkte na het opstellen van een intern diversiteitsplan in 2018 was het duidelijk dat de groep niet zo divers was. In 2021 sloten ze de handen in elkaar met Odissee Hogeschool en stelden ze samen het diversiteitsonderzoek op. De chiro heeft vier specifieke doelen waarnaar ze streven als jeugdbeweging. Als eerste willen ze volop inzetten om de doelgroepen die moeilijk te bereiken zijn toch mee te nemen in hun verhaal. Als tweede puntje op de agenda willen ze graag dat het thema diversiteit wordt opgenomen in de kern van hun organisatie. Ook streven ze ernaar om meer ruimte te creëren voor experiment. En tot slot willen ze een actief ontmoeting systeem creëren. Al deze streefdoelen namen zij op in hun nieuwe diversiteitsplan. Na een onderzoek dat gevoerd werd bij de leiding van chiro’s bleek dat 6% van de leden in chiro-groepen een migratieachtergrond hebben. Het gaat hier natuurlijk om een gemiddeld aantal, want in steden ligt dit percentage hoger. Chiro-groepen zijn verdeeld over heel België, uit een survey die Chiro Nationaal uitstuurde blijken volgende cijfers; 15% chiro-groepen liggen in een centrumstad, 42% liggen in sterk verstedelijkte omgeving en de grootste groep, namelijk 43% van de chiro-groepen ligt in landelijke gebieden. Deze factoren hebben allemaal invloed op de diversiteit.  

‘Groepen in een stedelijke omgeving zijn op alle vlakken diverser. In groepen in landelijke gebieden wordt er over zaken gediscussieerd die in stadsgroepen waarschijnlijk gewoon evident zijn.’  

Als conclusie stelt de chiro dat de leden met een migratieachtergrond nog ondervertegenwoordigd zijn, maar dat er een verschuiving aan de gang is, voornamelijk bij chirogroepen die gesitueerd zijn in steden. Bij rondvraag bij de leiding bleek dat ze openstaan voor inclusie.  

Het blijft bij de Chiro niet alleen bij praatjes ze hebben ondertussen al allerlei projecten, groepen en initiatieven opgestart om de diversiteit binnen hun jeugdbeweging te bevorderen. ‘Chiro voor Chiro’ is een vergelijkbaar initiatief als ‘Scouts op maat’ ze bieden hulp aan gezinnen die het financieel wat moeilijker hebben.  Ook hebben ze enkele grotere projecten bijvoorbeeld ‘Iedereen Mee Op Kamp’, Hiermee roepen we chirogroepen op om hun kamp open te stellen voor kinderen en jongeren in kwetsbare situaties. Chiro Nationaal ondersteunt ook groepen bij vragen, en ze bekijken dan samen met de chirogroepen hoe ze bepaalde dingen kunnen aanpakken.  

‘We staan bewust stil bij onze beeldvorming, we proberen erop te letten dat iedereen zich kan herkennen in onze beeldvorming.’ 

Hoe doet KSA het?  

KSA sluit helemaal aan bij de visie die chiro voor ogen stelt. Ook KSA ziet dat KSA-groepen die gelegen zijn bij steden, een echte afspiegeling zijn van hun stad. Bij die KSA -groepen is er dus meer spraken van diversiteit op vlak van huidskleur tegenover de groepen die landelijker gelegen zijn. Maar KSA ziet net zoal de chiro een positieve evolutie, want diversiteit is iets waar ze als organisatie sterk op inzetten en hun KSA-groepen graag in ondersteunen. Ze houden wel altijd rekening met de draagkracht van de KSA-groepen.  

“Diversiteit is iets dat dynamisch is, niet statisch en onze KSA-groepen zijn dat ook’ zei Lieselot Depredomme, diversiteitsverantwoordelijke bij KSA. KSA zet ook in op de stap om in een jeugdbeweging te gaan kleiner te maken. Zo maken ze bijvoorbeeld ook flyers in het Engels wanneer ze leden gaan werven in het begin van het jaar. 

Jeugdbewegingen erkennen dus dat diversiteit beter kan, en werken hier ook hard aan om die kloof te dichten. Door de vele initiatieven en de dynamische ontwikkeling van de maatschappij gaan ze in stijgende lijn vooruit. Met een positieve houding kijken we samen verder naar vernieuwing binnen de jeugdbewegingen.