17/10/2022

Zal Chinese president Xi Jinping Taiwan echt binnenvallen? ‘Pas wanneer China economisch en militair sterker staat’

Op het vijfjaarlijkse partijcongres van de Chinese Communistische Partij (CCP) hintte de Chinese president Xi Jinping opnieuw naar de eenmaking van Taiwan met China. Daar praat hij al jaren over, maar hoe reëel is de dreiging nu? ‘Grote veranderingen hoeven we niet te verwachten, hij gaat gewoon door met zijn beleid.’

De Chinese president Xi Jinping aast naast de machtsverovering van Hongkong, ook op de annexatie van Taiwan. Dat blijkt uit de speech die hij zondag 16 oktober op het partijcongres van de Chinese Communistische Partij gaf. 

Oost-Azië-expert Casper Wits van de Universiteit Leiden beluisterde de toespraak en was niet verrast door wat hij hoorde: ‘Xi hanteerde een harde toon, maar niet harder dan we van hem gewend zijn. Ik denk niet dat het enige verandering laat zien in het beleid: hij gaat gewoon door. Grote veranderingen hoeven we niet te verwachten.’ 

Casper Wits, Oost-Azië-expert aan de Universiteit Leiden. Foto: © Casper Wits

Taiwan, het eiland dat voor de oostkust van China ligt, wordt door de Chinese leider gezien als een oude en ontrouwe provincie van China. Zijn grote doelstelling bestaat eruit de Volksrepubliek China te herenigen en zo controle over Taiwan te verwerven. 

Reële dreiging?
Vooraleer dat doel bereikt kan worden, zal er nog heel wat moeten veranderen, meent Casper Wits: ‘China heeft momenteel geen enkele administratieve of juridische macht in Taiwan. Misschien enkel economische macht, omdat er veel onderlinge economische banden zijn.’

‘Hoewel het er alle kenmerken van heeft, is Taiwan geen officieel land’ – Casper Wits, Oost-Azië-expert

Het eiland functioneert als een onafhankelijk land, met een eigen leger, een eigen munteenheid, eigen paspoorten… ‘Alleen mogen wij het niet zo noemen’, vertelt Wits. ‘China houdt vast aan het één-Chinabeleid. Hoewel het er alle kenmerken van heeft, is Taiwan geen officieel land.’

Reactie Taiwan
De Taiwanezen zijn Xi’s harde woordenretoriek al gewoon en reageerden nuchter, zo geeft Wits aan. ‘Ze kennen het standpunt van China en keken er dus niet van op. Voor Taiwanezen is een eenmaking onbespreekbaar. Het is een democratisch land, met vrijheid van meningsuiting en vrijheid van pers. Ze zullen dat nooit willen opgeven voor een onaantrekkelijk, autoritair regime.’

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door 21bis (@weare21bis)

 Internationale reactie
Wits schat dan ook in dat een eenmaking van China nog niet voor de komende jaren zal zijn.
‘Allereerst is het Chinese leger nog niet sterk genoeg. Ten tweede zou een invasie in Taiwan waarschijnlijk leiden tot een reactie van het westen die vergelijkbaar is met de reactie op de Oekraïne-oorlog. Sancties dus, en op dit moment gaat het niet goed genoeg met de Chinese economie om dat soort sancties te weerstaan.’

‘Een invasie zou leiden tot een gelijkaardige reactie als die op de Oekraïne-oorlog’ – Casper Wits, Oost-Azië-expert

‘We moeten kijken naar wanneer China sanctieproof is en wanneer hun leger meer voorbereid zal zijn. Dan kan het gevaarlijk worden, maar voor we het daar over kunnen hebben, zijn we vijf jaar verder.’

Wendy Dewit (22), studente Politieke Wetenschappen en dochter van een Chinese die naar België verhuisde, denkt daar hetzelfde over: ‘Het zal zeker niet voor de komende 5 jaar zijn, volgens mij. China is een redelijk strategisch land en het zou heel dom zijn als ze Taiwan zouden binnenvallen. Ze weten dat de Verenigde Staten achter Taiwan staan en dat zij zullen reageren.

‘China wil zelf geen oorlog, want dat is slecht voor de economie’ – Wendy Dewit (22), studente Politieke Wetenschappen

‘China wil zelf ook geen oorlog’, voegt Wendy toe, ‘want dat is slecht voor de economie. Ze zullen eerder proberen zo subtiel mogelijk zo veel mogelijk invloed te krijgen in Taiwan.’

Chinese censuur
Volgens Wendy is de Chinese bevolking niet op de hoogte van de situatie in Taiwan: ‘Pas toen mijn mama al in België woonde, kwam ze te weten dat Taiwan een onafhankelijke staat was. De Chinese bevolking heeft geen toegang tot informatie uit buitenlandse media, dus voor hen is Taiwan gewoon een provincie van China.’ 

Wendy Dewit (22), studente Politieke Wetenschappen aan de KU Leuven. Foto: © Wendy Dewit

In China speelt censuur een belangrijke rol in de strategie van de overheid, legt Wendy uit: ‘De Chinezen gebruiken WeChat, een chatapp vergelijkbaar met Whatsapp, waarop veel nieuws rondgaat. Wanneer je je hier kritisch uitlaat tegenover het beleid en fake news ontmaskert, word je er gewoon uitgezet. De meeste Chinezen willen gewoon niet kritisch nadenken omdat hier te veel negatieve gevolgen aan verbonden zijn.’


Tekst: Wout Libin & Stijn De Belder, eindredactie: Renee Henderickx
Foto: UN Geneva (CC BY-NC-ND 2.0)