19/12/2022

Duur, duurder, duurst: de budgetoorlog op televisie woedt voort

Het eerste seizoen van Game of Thrones kostte zes miljoen dollar per aflevering. De prequel House of the Dragon daarentegen kan rekenen op een budget van twintig miljoen dollar. De budgetten van fictiereeksen stijgen steeds meer, maar hoe duurzaam is deze economische tendens? ‘Mensen verwachten dat televisie dichter bij film ligt dan vroeger, maar dat kost steeds meer.’

Terwijl de makers van Netflixserie Stranger Things tijdens het eerste seizoen nog tevreden waren met zeven miljoen dollar per aflevering, kosten de veertig minuten televisie nu al dertig miljoen dollar per keer. Cultuurjournalist Geert Zagers (Knack Focus) blikt terug op het begin van deze evolutie: ‘Er werd meer mogelijk op televisie, waardoor de kijker steeds meer verwacht. In de reeks Rome uit 2005 werden actiescènes gewoon verteld of in het zand getekend, daar kom je nu niet meer mee weg. Kijkers verwachten dat televisie dichter bij film ligt dan vroeger, maar dat kost steeds meer.’

Voornaamste oorzaak van deze budgetexplosie? Streamingdiensten. Vanaf 2019 barstte de streamingoorlog volledig los tussen aanbieders Netflix, Amazon Prime Video, Disney+ en Apple TV+. Hun ultieme doel was om op korte termijn zo veel mogelijk abonnées af te snoepen van elkaar en dit door middel van big budget televisie en spectaculaire fictiereeksen. ‘Deze nieuwe spelers moesten niet gehoorzamen aan de klassieke regels van televisie. Ze moesten niet meteen winstgevend zijn, maar wel hun marktaandeel zo snel mogelijk vergroten’, verklaart Zagers.

Wat met Vlaanderen?
Deze streamingoorlog blijft voorlopig vooral een Amerikaans fenomeen. In Vlaanderen wordt momenteel gewerkt aan de duurste fictiereeks tot nu toe, Arcadia, die ‘slechts’ een miljoen euro per aflevering kost. Arcadia wordt een sciencefiction reeks die zich afspeelt in een toekomst waarin Vlamingen en Nederlanders samenleven na een ramp. De personages worden gespeeld door bekende acteurs zoals Lynn Van Royen, Gene Bervoets en Wim Opbrouck.

De makers hopen met de reeks te kunnen concurreren met andere internationale reeksen en hebben daar een groot budget voor over. Een aanzienlijk deel hiervan ging alvast naar de bouw van een gloednieuwe set in Vilvoorde. ‘Netflix en andere streamingdiensten zijn niet geïnteresseerd in alleen de Vlaamse markt, omdat die niet groot genoeg is,’ legt Zagers uit. Arcadia is dan ook een samenwerking tussen VRT en de Nederlandse openbare omroep NPO en zal in zowel België als Nederland op tv komen.

End of an era
‘We zitten nu net na het gouden tijdperk van televisie, de zogenaamde peak tv, waarin alles gemaakt kon worden en het mocht kosten wat het kost’, zegt Zagers. Dat er een einde kwam aan deze gouden jaren ondervond ook Warner Bros. Na hun succesjaren waarin ze onder andere Game of Thrones, Westworld en de The Dark Knight trilogie de wereld instuurden, schrapte de Amerikaanse producent  in augustus een groot deel content waaronder ook de film Batgirl van Belgische regisseurs Adil el Arbi en Bilall Fallah. Dit na slechte financiële resultaten en jaren van extravagante uitgaven. In een interview met de Financial Times omschrijft de nieuwe CEO David Zaslav Netflix als een money pit en zegt hij dat het najagen van abonnées ten koste van alles voor weinig of geen winst in de plaats geen duurzame manier van werken is.

‘We moeten ons steeds meer afvragen of streaming wel een rendabel model is’, aldus Zagers. ‘Amazon bijvoorbeeld maakt alleen maar fictiereeksen om meer mensen naar hun Amazon Prime model te lokken en producten te verkopen, waar ze wel winst kunnen maken. Een oplossing is om minder reeksen te maken, maar ik zie streamingdiensten niet meteen de budgetten per reeks terugschroeven. De kijker is nu eenmaal een bepaalde kwaliteit gewend.’

Tekst: Renee Henderickx, eindredactie: Femke De Kerpel
Foto: © Prime Video Amazon Studios press kit
Infografiek: © Renee Henderickx