Morgen is het vrijdag 13 oktober. Een dag als een ander, maar voor mensen die wat bijgelovig zijn, is het een speciale dag: een ongeluksdag. Velen beschouwen de dag als veroorzaker van ongeluk, zonder stil te staan waarom dat zo is. 21bis-reporter Wout ging op onderzoek uit.

Niet onder een ladder lopen, een zwarte kat tegen het lijf lopen of een spiegel breken. Er bestaan sinds het begin der tijden verschillende gebeurtenissen die voor ongeluk zouden zorgen. Één ding, omtrent vrijdag de 13^e, is zeker: wanneer een bepaalde maand begint met een zondag, valt de 13^e dag in diezelfde maand op een vrijdag. Er zijn heel wat speculaties omtrent de oorsprong van de desbetreffende dag.

Geloof

Waarom 13 een ongeluksgetal zou zijn, valt te verklaren uit het christelijke geloof. Profeet Jezus en zijn 12 apostelen tafelden allen samen tijdens het Laatste Avondmaal. Na dat Avondmaal volgde het verraad van de 13^e aanwezige, Judas. Daarnaast werd het getal twaalf in het Christendom als een perfect getal beschouwd, zoals blijkt uit de twaalf stammen van Israël bijvoorbeeld.

Voeg daar één aan toe en het getal is weer imperfect. Het feit dat Jezus aan het kruis werd genageld op een vrijdag, hielp natuurlijk niet. Romeinen voerden al hun executies uit op vrijdagen, zoals ook de Britten dat deden. De combinatie van het ongeluksgetal dertien en de dag waarop Jezus ten dode werd opgeschreven, maakte van vrijdag de 13^e een dag van onheil voor Christenen wereldwijd.

Overlevering

Ook de Noren schreven in hun legendes over de ongeluksdag. Wanneer 12 goden in Walhalla, de hemel in de Noorse mythologie, een diner hielden, viel Loki, god van chaos en leugens, het diner binnen. Hij vermoordde Baldr, god van de vreugde, en rouw was aan de orde.

De tiende plaag van Egypte uit de Hebreeuwse Bijbel Exodus – over de bevrijding van de Joodse slaven – verwijst op zijn beurt naar de ongeluksdag. Alle eerstgeborene, zowel mensen als dieren, werden gedood op vrijdag de 13^e.

Volgens andere overleveringen kwamen heksen dan weer samen op vrijdagen, waardoor die dag door de kerk opnieuw een negatieve bijklank kreeg.

Gevolg

Het is opmerkelijk dat de ongeluksdag gevolgen heeft voor sommige sectoren binnen onze maatschappij. Zo kiezen sommige vliegtuigmaatschappijen ervoor geen 13^e rij te voorzien of hebben sommige hotels geen 13^everdieping. Sommige mensen zijn zelfs zo bijgelovig dat ze een fobie ontwikkelen voor de gevreesde dag: paraskevidekatriafobie, samengesteld uit het Griekse vrijdag en dertien.

Of je zelf gelooft in ongeluk op vrijdag de 13^e, laat ik geheel aan jou over.

Tekst: Wout Ampe
Collage bovenaan: Wout Ampe