Op 3 december viel de eerste sneeuw in Vlaanderen. Maar als je je slee boven wil halen, kan je beter nog even wachten. De sneeuw maakte al snel plaats voor regen en dat zal de komende twee weken niet anders zijn. Leidt de opwarming van de aarde tot minder sneeuw? En mogen we dit jaar hopen op een witte Kerst?

Tijdens de week van 27 november viel in Wallonië de eerste sneeuw. Ook in Vlaanderen daalde het kwik tot het vriespunt en dwarrelde op zondag 3 december de eerste sneeuwvlok naar beneden. Ons landschap werd bedekt onder een dun laagje sneeuw. Dat witte landschap is van korte duur, want vanaf maandag 4 december vergroot de kans op regen alweer. Waar kwam deze plotse winterse bui vandaan en hoe is ze zo snel weer verdwenen?

‘Gelukkig sneeuwt het in België niet zo veel’ – Lina Benhaj

Geograaf en weerman voor Mechelen en de Zuiderkempen Samuel Helsen volgt de weersvoorspellingen dagelijks op de voet. Waar kwam de sneeuwbui vandaan? ‘De sneeuw in Vlaanderen was het resultaat van een koufront dat zich boven ons gevormd heeft. Dat koufront bestond uit koude polaire lucht en een zachtere oceaanlucht. Vandaag en de komende dagen wordt het opnieuw zachter. De oceaanlucht neemt de bovenhand en dringt de winter verder richting het Oosten van Europa. We zien wel vaker in perioden van dooi dat er sneeuw valt die kort nadien overgaat in ijzel of regen.’

‘De komende twee weken zal het niet meteen terug sneeuwen. De temperaturen stijgen weer tot 10 graden Celsius of meer, met regen en wind. We gaan terug naar het herfstweer van de afgelopen maand. De winter zit sowieso niet veraf. In het noorden en oosten van Europa is het volop winter met koude temperaturen. Die kunnen ook naar ons terugkeren, maar de voorspellingen zijn nog onzeker.’

Sneeuw op Kerst

Voor Lina Benhaj (20) was de sneeuw niet nodig. ‘Ik moest van het station naar mijn oma wandelen en was kletsnat door de sneeuw. Ik ben echt geen fan. Dan heb ik liever regen. Sneeuw blijft in je haren plakken en gaat sneller mee met de wind dan regen. Voor mij hoeft het niet, maar met Kerstmis heeft sneeuw wel iets magisch. Gelukkig sneeuwt het in België niet zo veel.’

‘Het is de schuld van de mensen dat het niet meer sneeuwt’ – Wolf Ver Elst

Daar denkt Wolf Ver Elst (21) anders over. ‘Ik was erg blij toen ik de sneeuw zag. Ik dacht: ‘Eindelijk!’ Je kan zo veel leuke activiteiten doen in de sneeuw, zoals een sneeuwballengevecht houden of snowboarden. Ik was wel teleurgesteld toen ik zag dat het maar voor even was. Een witte Kerst moét er zijn. Het is een uniek plaatje. Maar ik ben het intussen gewend dat het enkel koud is op de feestdag. Het is jammer, maar daar kan ik zelf weinig aan doen. Het is de schuld van de mensen en de opwarming van de aarde dat het niet meer sneeuwt.’

‘Bij ons is een witte Kerst eerder zeldzaam’, weerlegt Helsen. ‘De kans is één op tien dat het sneeuwt op Kerstmis. De laatste keer was in 2010. Toen was het echt winter, met sneeuwlagen van 20 tot 30 centimeter. We zitten met een gematigd zeeklimaat, waarin tijdens de winter zacht weer voorkomt. Alle omstandigheden moeten goed zitten om net op 25 december sneeuw te krijgen. We zien wel met de opwarming van de aarde dat de kans op sneeuw in ons land de komende jaren afneemt.’

‘Strenge winters verdwijnen wellicht’ – Samuel Helsen

Zal sneeuw in België ooit volledig verdwijnen? Daar is Helsen niet zo zeker van. ‘Het ene jaar is het andere niet. Er komen zeker nog jaren waarin we een stevige winter hebben. Mensen vergeten wel eens het verschil tussen het klimaat en het weer. Het klimaat gaat over een gemiddelde op langere termijn. Daar zien we dat we minder dagen met sneeuw en vorst zullen hebben. Het weer verschilt jaar na jaar. De echte strenge winters zullen wellicht verdwijnen, maar dat betekent niet dat het nooit meer zal sneeuwen. We nemen geen afscheid van de witte Kerst.’

Tekst: Jolien Van der Linden
Foto’s: © Jolien Van der Linden