27/04/2024

(TIJD)REIZEN NAAR BERLIJN – Populaire restaurant Ständige Vertretung in voormalig Oost-Duitse wijk Mitte

Gelegen in Mitte, een wijk in het vroegere Oost-Berlijn, is het restaurant Ständige Vertretung (StäV), opgericht in 1997 door duo Harald Grunert en Friedel Drautzburg. Het restaurant raakte bekend met hun speciale bieren uit de Rijnstreek en de beroemde koppen die er binnenwandelden, zoals voormalige Duitse Bondskanselieren Angela Merkel en Gerhard Schröder. De eigenaar van dit restaurant, Harald Grunert, vertelt meer over het ontstaan van de StäV.

Grunert (74) is afkomstig van het Duitse Rijnland. Hij is geboren in een grensstad van Keulen en werkte tot begin jaren ’90 in Bonn. Daar begon hij als maatschappelijk werker, maar enkele jaren later kwam hij terecht in de gastronomiewereld. Al snel nam hij meerdere pubs over, zoals de Kontiki en richtte eigen pubs en restaurants op in Bonn, zoals Grunert’s Nachtcafé, dat inmiddels gesloten is sinds 1995. In Berlijn richtte hij nog een nieuw restaurant op: de Ständige Vertretung. Deze groeide uit tot een bekende Duitse restaurantketen, maar vooral, Grunerts grootste trots.

‘Mensen veranderen’, zegt Grunert over het portret van hem naast Drautzburg

Permanente vertegenwoordiging

‘De naam Ständige Vertretung betekent “permanente vertegenwoordiging” en verwijst naar kantoren van vroeger, toen Duitsland was opgesplitst in Oost en West’, legt Grunert uit (vertaald uit het Engels). ‘Die kantoren vervulden de taken van een ambassade, omdat ze geen ambassade hadden. Het was immers één staat voordien. Wij hebben de naam van die kantoren overgenomen als naam voor ons restaurant.’ Met ‘wij’ verwijst Grunert naar zijn partner en de mede-oprichter van StäV, Friedel Drautzburg. Voor het logo van hun restaurant deden ze opnieuw inspiratie op van de Duitse kantoren. Ze namen de onderkant van de adelaar uit het originele StäV-logo over en plakten er een ander hoofdje op, dat van een uil.

Verhuis naar Berlijn

In de tijd dat Grunert in Bonn verbleef en werkte, was Bonn de hoofdstad van Duitsland (periode 1949 – 1991, red.). Deze stad, waar trouwens ook Duitse componist Beethoven geboren is, was dus van groot belang en telde veel inwoners. Na de val van de Berlijnse Muur kwam daar verandering in. ‘Toen kwam er een moment dat de regering besloot de hoofdstad van Duitsland terug te veranderen van Bonn naar Berlijn, dat besluit was in 1991. Dertigduizend mensen verhuisden toen van Bonn naar Berlijn. Ik verhuisde met hen mee en opende hier een groot restaurant op de hoek (Schiffbauerdamm 8, Berlijn, red.). Dit is een heel bekend restaurant in Duitsland.’

In 1997 richtten Grunert en Drautzburg het restaurant op. Tijdens de periode van de grote verhuis naar Berlijn, onderging de stad – vooral het oosten – een enorme transformatie. De wijk Mitte is niet meer wat het vroeger was. Veel gebouwen verdwenen, maar andere kwamen erbij. Zo verscheen dus ook het restaurant Ständige Vertretung in de wijk, dat ondertussen veel populariteit heeft gekregen.

In de wijk Mitte ligt het bekende station Berlin Friedrichstrasse. Dit station werd in 1964 gebruikt als grensovergang om van West-Berlijn naar Oost-Berlijn te reizen. Foto's: Joachim Spremberg, CC BY-SA 3.0 DE DEED (links), ©Anne De Wever (rechts)

Niet alleen het restaurant is bekend, ook sommige mensen die er iets kwamen eten of drinken waren geen onbekend volk. ‘Veel Duitse politici kwamen naar mijn restaurant. Ze waren blij dat ze een restaurant hadden zoals in Bonn.’ De muren van het restaurant binnen hangen dan ook vol foto’s van politici en andere bekendheden die over de jaren heen het restaurant in Berlijn hadden bezocht, waaronder Angela Merkel, voormalig Bondskanselier van Duitsland. Wat de StäV speciaal maakt volgens Grunert, zijn de soorten bier die ze hier serveren. ‘Wij komen uit het Rijngebied en serveren daarom speciaal bier, zoals Kölsch, een bier van hoge gisting dat alleen in Keulen mag worden gebrouwen.’

Wanneer hij zijn restaurant binnengaat, krijgt hij een ‘Guten Tag’ van bijna alle medewerkers

Geen ordinaire man

Naast zijn reputatie als eigenaar van de StäV, zijn er nog wel enkele opmerkelijke weetjes over Grunert. Zo bracht hij de Rijnlandse cultuur en het Rijnlandse carnaval naar Berlijn. In 1999 was hij Carnavalsprins van Berlijn, ook organiseerde hij 10 jaar lang een grote carnavalsoptocht door Berlijn en organiseerde vele concerten met Keulse bands. Dit was allemaal erg nieuw voor deze stad.

Ook is hij eigenaar van een authentiek stukje Duitse geschiedenis: een deel van de Berlijnse Muur. Aan de ‘Rheinterrassen’ tegenover zijn restaurant, staat een blok van vier meter hoog en een dikke meter breed te pronken, met de woorden ‘Bauer Mauer Sauer’ op. Bij de vraag hoeveel dit stuk muur heeft gekost, gebaarde Grunert ‘ssst’ met zijn vinger voor zijn mond.

 

Uitgelichte foto via Ständige Vertretung
Foto’s: ©Anne De Wever
Tekst: Anne De Wever