09/06/2024

Meer dan de helft van LGBTQ+ personen vermijdt hand in hand lopen op straat: welke rol speelt educatie in de strijd tegen homofobie?

De haat en agressie tegenover de lgbtq+ gemeenschap in België is de laatste 5 jaar enkel maar gestegen. Dat blijkt uit een bevraging van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA). Wat is homofobie en op welke manier kan je het het best bestrijden? Educatie op jongere leeftijd kan een oplossing zijn om de grote hoeveelheid homohaat tegen te gaan.

Homofobie, waar homo staat voor homoseksualiteit en fobie voor angst. Letterlijk zouden we homofobie kunnen vertalen als angst voor homoseksuelen. In de realiteit gebruiken we beter het woord homohaat. ‘Homofobie kan zich uiten in negatief gedrag, een afkeurende houding en negatieve gevoelens tegenover homoseksuele mensen,’ benadrukt psycholoog Hannah Dekeyser.

Wereldwijd zijn nog steeds elke dag mensen van de LGBTQ+ gemeenschap het slachtoffer van agressie. In 65 landen is homoseksualiteit strafbaar en in 7 landen kan je er zelfs de doodstraf voor krijgen. België behoort niet tot die landen, het was zelfs het tweede land ooit dat het huwelijk tussen partners van hetzelfde geslacht legaliseerde in 2003. Ook staat België op de 3de plek voor LGBTQ+ rechten in Europa.

Toch is er nog veel haat en agressie tegenover de LGBTQ+ gemeenschap. Uit een bevraging van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten (FRA) blijkt dat 53% van de LGBTQ+ personen handen vasthouden in het openbaar vermijdt uit angst voor lelijke opmerkingen of in ergere gevallen fysiek geweld tegenover hen.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door De Standaard (@destandaard)

Hoe wordt iemand homofobisch?

Waarom is iemand homofobisch? Hannah Dekeyser legt homofobie uit: ‘Er zijn verschillende oorzaken. Dit kan enerzijds te maken hebben met persoonlijke ervaringen maar anderzijds ook door culturele en sociale invloeden.’ Homofobie kan zich op verschillende manieren uit. ‘Het kan doormiddel van verbale uitingen zoals grappen, schelden of het gebruik van beledigende taal of het kan natuurlijk door middel van fysiek geweld. Ook kan homofobie geuit worden met discriminatie of sociale uitsluiting,’ legt Dekeyser uit.

Zoals psycholoog Dekeyser al eerder benadrukte kan homofobie ontstaan door zowel persoonlijke ervaringen als door culturele of sociale invloeden. Een artikel in Knack benadrukt dat een persoon niet met haat geboren wordt, die haat wordt aangeleerd en van generatie op generatie doorgegeven. ‘Gebrek aan kennis en begrip is een mogelijke oorzaak van homofobie. Zo kan onwetendheid over wat homoseksualiteit net inhoudt, alsook het gebrek aan persoonlijke interactie met homoseksuele personen leiden tot enerzijds overtuigingen en vooroordelen en anderzijds negatieve gedragingen,’ zegt Dekeyser. Hannah Dekeyser gelooft dat educatie en voorlichting over seksuele diversiteit dus ook écht een verschil kan maken.

Het effect van educatie

In het zesde leerjaar van basisschool de Kinderberg in Bierbeek wordt er al een aantal jaar tijdens de lessen seksuele voorlichting ook gepraat over gender en geaardheid. Kathy Hendrickx is al meer dan tien jaar de vaste lerares in het zesde leerjaar. In tegenstelling tot tien jaar geleden is er veel veranderd. Zo werden de lessen seksuele opvoeding exclusiever, zegt Hendrickx: ‘We bieden nu tijdens die lessen ook onderdelen aan zoals gender en geaardheid, dit was vroeger minder of niet.’

Een pagina uit het leerboek van het zesde leerjaar over geaardheid en verliefdheid.

‘We merken dat de leerlingen altijd heel erg uitkijken naar die lessen. Ze weten vaak al veel door sociale media, dat is een groot verschil met vroeger. Vaak zitten ze zelf ook met vragen en kunnen ze er heel goed over babbelen,’ merkt Hendrickx op.

Wil dit dan zeggen dat die lessen een indruk nalaten op de leerlingen? Kathy Hendrickx denkt van wel: ‘Er zijn zeker leerlingen die dat mee naar huis pakken of die daar onderling over verder praten. Die lessen geven echt wel de aanzet om erover te praten.’

Naast een verschil met tien jaar geleden op vlak van lesinhoud, ligt er ook een verschil bij de leerlingen en hun ouders zelf. ‘Er zijn integenstelling tot zoveel jaar geleden meer leerlingen met bijvoorbeeld twee mama’s of twee papa’s. Dat maakt het ook al toegankelijker want leerlingen die nog nooit van homoseksualiteit gehoord hadden kunnen het op die manier sneller en makkelijker begrijpen,’ vertelt Hendrickx.

‘Het grootste verschil, en ik denk dat die lessen daar een positieve invloed op hebben, is dat leerlingen zichzelf sneller durven uitspreken en sneller over hun geaardheid beginnen na te denken. Zo was er een leerling die na de les vragen kwam stellen over haar geaardheid. Ze zei: ‘ik ben een meisje, normaal zou ik verliefd moeten worden op jongens maar ik val eigenlijk op meisjes.’ Die stelde haar eigen geaardheid echt in vraag. Dat is een groot verschil in tegenstelling tot vroeger, dat kwam vroeger niet voor.’

Juf Kathy Hendrickx is ervan overtuigd dat de lessen seksuele invloed een positieve invloed hebben op de strijd tegen homofobie. Al denkt ze wel dat veel leerlingen er zelf nog niet mee bezig zijn omdat kinderen op die leeftijd nog heel erg op zichzelf gericht zijn. ‘Maar het plaatst zeker een eerste zaadje. Dat is toch een mooie stap richting een wereld zonder haat.’

Tekst: Nohr Pardon
Foto’s: Alexander Grey via Pexels