Artificiële intelligentie is niet meer weg te denken uit ons leven. Onze computers helpen bij het maken van huiswerk of samenvatting, maar zetten ook onze gedachten om in beelden. Hoe handig AI ook kan zijn, het is niet milieuvriendelijk. ‘Iedereen zegt altijd dat online gelijkstaat aan minder papier en dat dat beter is voor het milieu, maar dat is niet zo.’

Uit de Onderwijsbarometer van Belgische uitgever van studiemateriaal ACCO blijkt dat maar liefst 82% van de studenten regelmatig de populaire chatbot Chat GPT gebruikt tijdens het studeren. Linus Tielemans (20) zit in het schakeljaar Industrieel Ingenieur aan KU Leuven en maakt dagelijks gebruik van Chat GPT: ‘Wanneer ik bepaalde theorie niet snap, vraag ik aan Chat GPT om dit eenvoudig uit te leggen zodat ik de oefeningen verder kan maken. Dit helpt mij bij de voorbereiding van mijn examens.’

Denkzweet
Artificiële intelligentie is uiteraard gemaakt door mensen. Het is een computer die dingen leert door ze te zien. Jorn Van Dijck (20) behaalde zijn bachelorsdiploma in Applied Computer Science aan Thomas More hogeschool en legt uit hoe AI werkt. ‘AI werkt relatief simpel. Er zijn drie belangrijke factoren. Je wil dat AI bijvoorbeeld katten herkent, dus laat je het duizenden foto’s van katten zien. Dat is data. De tweede factor is algoritmes. Dat zijn de regels die AI gebruikt om dingen te snappen. Een beetje zoals een recept dat het volgt om te leren wat iets is. Ten derde heb je leren. AI gokt wat het ziet en krijgt dan te horen of dat juist of fout was. Elke keer dat het iets juist of fout doet wordt AI slimmer.’

‘Om AI betrouwbaar genoeg te maken, moet het algoritme door miljoenen voorbeelden gaan’, gaat Jorn verder. ‘Het trainen van grote modellen kan dagen, weken of zelfs maanden duren op grote computers. Dit vraagt veel rekenkracht en dus veel energie.’ Het trainen van artificiële intelligentie is niet de enige energievretende factor van het proces. ‘Het trainen gebeurt in grote datacenters waar honderden computers samenwerken. Hier komt ook veel warmte vrij, wat betekent dat die datacenters energie gebruiken om te koelen’, vult Jorn aan.

Doe je research
Jona Barkmeijer (21) is student Journalistiek en vrijwilliger bij jeugdbeweging Jeugd Natuur en Milieu. ‘Ik gebruik mijn laptop heel erg vaak. In deze maatschappij is het moeilijk om zonder laptop rond te lopen want alles gebeurt online.’ Ze is zich wel bewust van de impact op het klimaat, maar probeert haar klimaatvoetafdruk zo laag mogelijk te houden. ‘Ik gebruik de webbrowser Ecosia. Zij planten bomen voor een bepaald aantal zoekopdrachten dat je doet en ze doneren geld aan verschillende milieuorganisaties. Ik gebruik Chat GPT erg weinig omdat ik weet dat dat zo veel verbruikt.’

Jona raadt aan om research te doen naar de websites die je wil gebruiken, maar ook de bank waar je een spaarrekening opent. ‘Triodos is een bank dat je spaargeld gebruikt om te investeren in klimaatoplossingen bijvoorbeeld.’ Op de website staat te lezen dat ze investeren in projecten die een positieve impact hebben op mens, milieu en samenleving. ‘Je moet bewust omgaan met welke platformen je gebruikt en je kan ook van bank wisselen bijvoorbeeld’, zegt Jona.

Volgens Jona moeten we bewuster omgaan met ons computergebruik. ‘Je moet als beheerder van een webbrowser ook transparant zijn naar mensen toe hoeveel hun zoekopdracht verbruikt. Het is helemaal niet algemeen geweten hoeveel een zoekopdracht verbruikt. Zeker nu Chat GPT zo populair is. Het is goed dat AI zo ver staat en ik ben fan van vernieuwing. Maar zorg ervoor dat dat op een verantwoorde manier gebeurdt en maak mensen bewust dat dat met zoveel uitstoot komt. Iedereen zegt altijd dat online gelijkstaat aan minder papier en dat is goed voor het milieu, maar dat is niet zo.’

Tekst & foto: Stien Vanden Bosch