Je rijbewijs halen is één van de hoogtepunten in je leven. Tot je op een gegeven moment een auto-ongeluk hebt. Maar wat moet je precies doen bij zo’n ongeval? We vroegen het aan Sofie Lenaerts, politie-inspecteur en presentatrice van Kijk Uit. 

Welke documenten moet je steeds in je auto hebben? 

‘Je rijbewijs en je identiteitskaart heb je normaal altijd mee, maar deze moet je altijd op zak hebben. Wat je zeker bij moet hebben als je met de auto aan het rijden bent is het inschrijvingsbewijs, een verzekeringsbewijs en een keuringsbewijs als je auto ouder is dan vier jaar of als je auto een trekhaak heeft. Daarnaast zijn er nog een aantal dingen die verplicht in je auto aanwezig moeten zijn zoals een brandblusapparaat, een fluohesje, een EHBO-kit en een verkeersdriehoek.’

Wat is het allereerste dat je moet doen als je een auto-ongeluk hebt? 

‘Hangt ervan af wat voor ongeval je hebt. Kijk voor je uitstapt of er geen verkeer aankomt en doe meteen daarna je fluohesje aan. Plaats nadien je gevarendriehoek honderd meter achter je auto zodat andere automobilisten weten dat ze moeten opletten. Hierna handel je in functie van de ernst van het ongeval. Ben je gewond? Dan bel je naar 112. Gaat het enkel om stoffelijke schade? Dan bel je naar de 101. Als je voertuig zo erg beschadigd is dat die getakeld moet worden dan bel je de politie. Zorgen voor de veiligheid is prioriteit nummer 1. Dit houdt in dat je ervoor moet zorgen dat er geen bijkomend ongeval gebeurt.’

‘Wat als er iemand anders betrokken is bij het ongeval? Voor je naar de hulpdiensten belt, moet je weten hoe het is met deze persoon. Is deze bij bewustzijn en wat zijn de kwetsuren? Dat zijn zaken die je moet vermelden aan de telefoon zodat de hulpdiensten weten of ze een ambulance moeten sturen voor een lichtgewonde, of een mug indien het zeer dringend is. Kijken naar de toestand van die persoon en dan de juiste info doorgeven is stap 1.’

‘Zolang een persoon gekneld zit, blijft deze persoon stabiel’

‘Pas ermee op om deze persoon zelf uit het voertuig te verwijderen. Vaak is het bij ongevallen dat de rug of nek is geraakt en dan kan het gevaarlijk zijn als je deze mensen gaat verplaatsen. Zit er iemand gekneld? Zolang deze persoon gekneld zit, blijft deze persoon stabiel. Vanaf het moment dat je die persoon er uit haalt, ontstaan inwendige bloedingen. Het beste is dat je de hulpdiensten zo snel mogelijk belt en ze zo goed als mogelijk alle info geeft. Als je merkt dat deze persoon aan het sterven is, is dat anders. Dan kan je beginnen reanimeren als je dat kan. Maar veel mensen weten niet hoe ze dit op een correcte manier  doen.’

Als je een ongeval hebt een jaar na je je rijbewijs hebt behaald, krijg je dan een sanctie? 

‘Hangt ervan af of je in fout bent. Maar het is aan de rechter om dat te beslissen, niet aan de politie die op dat moment ter plaatse komt. Zij stellen enkel datgene vast dat is gebeurd. Nadien wordt er een proces-verbaal opgesteld dat naar het parket gaat. Het parket zal kijken of je nog een ongeval hebt gehad en wat de reden is van het ongeval. Aan de hand van deze bevindingen wordt er een gepaste bestraffing opgelegd.’

Is er een meest voorkomende oorzaak van ongevallen? 

‘Er zijn veel verschillende aanleidingen. Overdag zijn er veel stoffelijke schades, dit gaat vooral over blikschade. Deze hebben te maken met mensen die niet goed opletten als ze een maneuver doen of te kort op hun tegenligger rijden. In het weekend gebeuren de meeste ongevallen ‘s nachts aan hogere snelheden. Deze ongevallen hebben vaak te maken met alcohol of drugs en dit zijn ook meestal ongevallen met gekwetsten of met dodelijke afloop.’

Welke papieren moet je invullen als je een accident hebt? 

‘Als je een ongeval hebt, vul je het europees aanrijdingsformulier in. Dat bestaat in verschillende talen en is over heel Europa hetzelfde document. Dat moet je samen met de andere persoon invullen als je onderling overeen komt. In sommige gevallen moet je de politie erbij halen.’

‘Als er schade is aan het openbaar domein, dan bel je de politie’

‘Als je onderling niet overeen komt over wie in fout is, als er gewonden of doden zijn of als er schade is aan het openbaar domein, bijvoorbeeld als je een verlichtingspaal of verkeersbord hebt geraakt, dan bel je de politie. Is de andere bestuurder onder invloed van alcohol of drugs? Is de verzekering niet in orde of pleegt hij vluchtmisdrijf? Dat zijn allemaal verzwarende omstandigheden en in dat geval moet je de politie zo snel mogelijk verwittigen.’

‘Als het om iets heel simpel gaat, bijvoorbeeld indien je een klein ongeluk hebt met enkel blikschade en alles duidelijk is en je overeen komt, dan kan je perfect het Europees aanrijdingsformulier invullen. Als dat gebeurd is dan verwittig je je verzekeringsagent. Nadien ga je dat document overmaken naar de verzekeringen, liefst binnen de 24 uur.’

Mag een omstaander het verkeer regelen als je auto de weg blokkeert?

‘Het beste is dat je je driehoek zichtbaar plaatst zodat mensen weten wat er is gebeurd. Het verkeer regelen is enkel weggelegd voor mensen die daarvoor bevoegd zijn zoals de politie, de brandweer en de militaire diensten. Een groepsleider, een wegkapitein of gemachtigde opzichters mogen aanwijzingen geven maar geen bevel. Dat wil zeggen dat je niet verplicht bent om te doen wat die mensen zeggen.’

‘Het is niet aan te raden om het verkeer zelf te gaan regelen. Als jij een ongeval hebt waarbij de auto niet meer verplaatsbaar is en je hebt je driehoek geplaatst dan breng je jezelf in veiligheid terwijl je wacht op de takeldienst of de politie. Als jij het verkeer gaat regelen moet je ervoor opletten dat mensen jou niet gaan aanrijden. Stel dat jij het verkeer regelt en er ontstaat een ongeluk, dan zou het kunnen dat jij de schuld krijgt van dat accident.’ 

En als de andere bestuurder vluchtmisdrijf pleegt? 

‘Bel zo snel mogelijk de politie want de seconden tikken weg om deze persoon te vatten. Het is heel belangrijk dat je de nummerplaat hebt genoteerd. Zonder nummerplaat is het heel moeilijk om te zoeken naar wie deze persoon is. Als de plaats van het ongeval belangrijk is, dan is het beter dat je ter plaatse van het ongeval blijft. Rijd er vooral niet achter want je weet nooit waarom deze persoon de benen heeft genomen.’

‘Zorg voor camerabeelden. Een dashcam in je auto plaatsen is geen slecht idee. Ga niet met je telefoon beginnen filmen maar als je een dashcam in je auto hebt, zorg er dan voor dat je deze beelden zeker opslaat. Veel mensen verliezen door de stress hun geheugen, dus in dit geval zijn dashcam beelden heel handig om weer te geven wat er juist is gebeurd.’ 

‘Het is niet zo dat je die beelden op Facebook mag zetten, je hebt nog steeds de wet van de privacy’

‘Op autosnelwegen in Vlaanderen zijn er camera’s die constant beelden opnemen. Het kan zijn dat de politie die beelden kan opvragen maar het zou kunnen dat de camera’s op de verkeerde plaats of in de verkeerde richting zijn opgesteld en dan ben je er niets mee. Een dashcam  is ook heel handig voor als er discussie is tussen twee partijen. Stel dat jij alleen in de auto bent en in de andere auto die tegen jou gereden is, zitten vier personen. Jij weet dat je niet in de fout was maar de andere vier personen zeggen dat jij wel in fout bent. In dit geval kunnen dashcam beelden wel nuttig zijn.’

‘Het is niet zo dat je die beelden op Facebook mag zetten, je hebt nog steeds de wet van de privacy. Je kan ze altijd gebruiken als bewijsmateriaal. Dan is het heel belangrijk dat je de politie verwittigt om te zeggen dat je beelden hebt en dan kan je deze beelden gebruiken in een rechtszaak als die er komt.’

Wat moet je doen als je een dier hebt aangereden? 

‘Het zou kunnen dat het dier dood is, dan moet dit dier van de rijbaan weggehaald worden. Dat wil zeggen dat de autosnelweg even moet afgesloten worden. Omdat er een dienst moet komen om dit kadaver op te ruimen moet de politie weten wat er gebeurd is.’

‘Als het dier dat is aangereden nog leeft, moet je wel oppassen. Een dier dat pijn heeft kan gevaarlijk zijn. Ga er zelf niet naartoe om het proberen te redden. Verwittig meteen de politie, dan kunnen zij een dierenambulance bellen of een andere dienst die het dier kunnen opsporen om het eventueel te laten inslapen.’

Heb je tips om zo veilig mogelijk rond te rijden in het verkeer? 

‘Naast de regels respecteren, houd je best rekening met iedereen, ook al heb je voorrang. Veel mensen rijden gefrustreerd achter het stuur en nemen hun voorrang zonder op de rest van het verkeer te letten. Blijf altijd alert en laat je niet afleiden door je gsm.’

Lees ook: Alles wat je moet weten over belastingen

Tekst: © Chloë De Greef, foto: Ian Valerio, Unsplash

Verlaat je het nest? Ciao hotel mama biedt jou een houvast. Van werk zoeken tot kleine klusjes in huis. In deze rubriek lees je artikels die jou klaarstomen om op eigen benen te staan. Ciao hotel mama to the rescue!