Wie Berlijn zegt, denkt spontaan aan de Berlijnse muur en het spetterende nachtleven. Maar Berlijn is ook de stad die muziek ademt. Overal in de stad staan straatmuzikanten een optreden te geven. Verborgen in de Berlijnse straten vind je de Hansa Studios. Van buitenaf lijkt de opnamestudio klein maar in de muziekwereld is ze een groot monument. Haar slogan bevestigt dit ook: ‘The Legendary Recording Studios Berlin’.

De Hansa Studios werden opgericht door de broers Peter en Thomas Meisel in de vroege jaren 1960. Zij startten een platenlabel en bouwden hun eigen studio. Helaas moesten ze die al na een jaar verlaten. Dus trokken ze in de Meistersaal in het West-Berlijnse Kreuzberg. Een concertzaal waar vandaag nog steeds evenementen worden gehouden en waar de Hansa Studios nog steeds huishoudt.

De Meistersaal werd gebouwd door de Vastgoedvereniging van Berlijn in 1910. Het plan was om er hun hoofdkwartier van te maken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw gebombardeerd, maar de Meistersaal bleef intact. De geallieerden namen de zaal over en herstelden de rest van het gebouw. Köthener Strasse 38 bleef altijd een muzikale broeiplaats, en met de komst van de Hansa Studio ging het alleen maar beter. De Meistersaal kreeg van Hansa Studio de titel ‘Studio 2’.

De akoestiek is de troef
De uitzonderlijke akoestiek in de Meistersaal zorgde voor de populariteit van de Hansa Studio. De Meistersaal werd eerder al gebruikt als opnameplaats voor klassieke stukken. Wanneer de post-punk en synthpop bands, zoals het Ierse U2,  hier oren naar kregen, bezetten zij massaal de opnamestudio. U2 nam er het album Achtung Baby op in 1990. Het bekendste lied van dat album is One.

De studio kreeg de bijnaam ‘Hansa bij de muur’, omdat de Berlijnse muur op ongeveer 150 meter afstand stond. Daar haalde de Britse zanger David Bowie de inspiratie voor zijn lied Heroes uit. Wat er zeker geweten is, is dat Bowie tijdens een opnamedag uit het raam keek en zijn producer vlak aan de muur zag kussen met een achtergrondzangeres. Hij zou een beeld gezien hebben hoe Heroes zou moeten klinken. Straatmuzikant en oud-West-Berlijner Hans Martin Fleisher (60) vult aan dat Bowie en een van de mensen in de Hansa Studios de muurbewakers in de wachttoren zouden uitdagen door spotlights op hen te richten.

Een monument voor de stad
Met deze rijke geschiedenis is de Hansa Studio een monument binnen de muziekwereld. Er zijn nog steeds internationale artiesten die helemaal naar Berlijn afreizen om er hun muziek op te nemen. ‘Ik vind dat David Bowie absoluut de meest iconische artiest was die er een album heeft opgenomen’, zegt Fleisher vol overtuiging. ‘Vandaag zou ik er wel eens iets willen opnemen’, lacht Fleisher. ‘Dat is geen grap. Ik vind de akoestiek er leuk. In tijden van artificiële intelligentie kan je dat wel namaken op een computer, maar als een vocalist zou ik er alles aan doen om het zo echt als mogelijk te houden. Dat is altijd beter. Als er een studio is die als monument mag worden beschouwd, is het wel de Hansa Studio.’

Rocco Weise is Studio Manager bij Hansa Studios, hij vindt dat de studio de term monument niet hoeft te dragen. ‘We vinden dat geen leuke term, vooral omdat ze samenhangt met het begrip museum’, zegt hij. ‘We zijn nog altijd een plek waar muzikanten en producers hun muzikale creativiteit kunnen uiten en het is ons doel om hen te laten werken in de best mogelijke omstandigheden. Uiteraard heeft de studio een rijke geschiedenis, net zoals dit gebouw dat de laatste eeuw al verschillende veranderingen doormaakte. We willen onze rol in de geschiedenis van de stad niet ontkennen, maar ons vooral concentreren op musiceren.’

Hieronder zie je de Hansa Studios in 1960 en de Hansa Studios nu.

Tekst & foto’s: Stien Vanden Bosch
Historische foto: Hansa Studio’s