20/04/2024

(TIJD)REIZEN NAAR BERLIJN 1968 – Studentenprotesten op kruising Kurfürstendamm met Uhlandstraße

Zo’n 57 jaar geleden, in 1967, kwamen studenten al massaal op straat in heel Duitsland. Onze 21bis-reporter Céline trok naar één van de verzamelpunten van de protesten In Berlijn en stelde zichzelf de vraag of de huidige generatie jongeren sneller opkomt voor hun mening en wensen, ook als ze daarvoor op straat moeten komen. “Deze generatie studenten gaan voor praktisch alles protesteren op straat.”

Wie studentenprotesten zegt, zal zeer snel denken aan de 21-jarige Zweedse milieuactiviste Greta Thunberg. In 2018 begon ze met spijbelen om op te komen voor het klimaat en de Zweedse overheid ertoe te bewegen het klimaatbeleid aan te passen. Massaal veel studenten verspreid over de hele wereld traden in haar voetsporen. In België waren dat Anuna De Wever en Kyra Gantois. De twee vrouwen richtten zelfs een milieuorganisatie op: Youth For Climate. Op de eerste klimaatmars in België, bedroeg de opkomst maar liefst 3000 demonstranten.

Voorgangers van Greta Thunberg

Toch was Greta Thunberg niet de eerste jonge demonstrante om een heuse protestbeweging te veroorzaken. Zo’n 57 jaar geleden trok een golf van studentenprotesten in 1967 over Duitsland na de dood van Benno Ohnesorg. Een politieagent schoot de 26-jarige student in het hoofd tijdens een demonstratie in West-Berlijn tegen het staatsbezoek van de toenmalige sjah van Iran, Mohammad Reza Pahlavi. De agent in kwestie claimde dat hij schoot uit ‘zelfverdediging’ en werd vrijgesproken.

Op de linkerfoto zie je een groep studenten die verzamelen op de kruising van de Kurfürstendamm met de Uhlandstraße. Op de rechterfoto zie je de huidige situatie.

De massa studenten veroordeelden niet alleen politiegeweld, maar spraken ook hun ongenoegen uit over hoe het onderwijs en de universiteiten in Duitsland hervormd zouden worden. Florian Schmalz (24) is een Duitse militair en vindt niet dat het onderwijssysteem al veel verbeterd is: ‘We leren enkel over oude zaken of principes en niet over nieuwe en meer progressieve meningen. De wereld verandert compleet en in de lessen gaat het niet over de realiteit waarin we leven.’

Geweldloos protesten werkt niet

Actievoerder voor de SDS (Socialistische Duitse Studentenvereniging) Rudi Dutschke nam na de begrafenis van Benno Ohnesorg deel aan een debat met de Duitse filosoof Jürgen Habermas, die altijd zijn steun had betuigd aan de studentenprotesten maar Dutschke beschuldigde van Links fasciscme (linkse politici bootsen het fascistische gedachtegoed na dat typisch geassocieerd wordt met extreemrechts, red.) Nadat Dutscke in 1968 het slachtoffer werd van poging tot moord, begonnen de protestacties en demonstratieacties steeds gewelddadiger te worden en waren de studenten ook meer en meer bereid om geweld te gebruiken. Ondanks de eerder terroristische neigingen die de studentenprotesten later kregen, slaagden ze er wel in om de politici bewust te maken van hun overtuiging.

Duitse militair Florian Schmalz benadrukt het belang van democratie en verkiezingen. (Foto: © Céline De Munter)

Schmalz gelooft echter dat protesteren niet werkt om te eisen dat er geluisterd moet worden. ‘Deze generatie studenten zal sneller protesteren dan in 1968, maar zullen dat ook voor praktisch alles doen.’ Hij vindt dat dergelijke protesten meer aan boegeroep doen dan oprecht opkomen voor de problemen die ze ervaren. Demonsteren en protesteren zijn volgens hem niet de correcte aanpak. “Als je gelooft dat de huidige politici niet goed regeren, kan je er niets aan doen. Hoeveel je ook protesteert, ze zullen niet naar je luisteren.” Hij benadrukt hoe belangrijk democratie en verkiezingen de oplossing kunnen zijn: ‘We moeten de juiste politici kiezen als we bepaalde aspecten van het beleid willen veranderen.’

Tekst: Céline De Munter
Foto: Ludwig Binder (CC BY-SA 2.0)